Kastelanska Riwiera wakacje

Riwiera Kastelańska jest często niedoceniana wśród turystów. Zupełnie niesłusznie, można tu bowiem znaleźć praktycznie wszystko, z czego słyną też inne części chorwackiego wybrzeża – przepiękne malownicze wybrzeże z przestronnymi plażami, interesujące zabytki, jakich pełne są okoliczne miejscowości, bogatą historię oraz ciekawe obyczaje. Do tego dochodzi bliskość gór Kozjak i sąsiedztwo licznych wysp. Nie bez znaczenia jest też fakt, że z tutejszego lotniska do każdej miejscowości na riwierze można się dostać w niespełna pół godziny! Czas więc poznać to fascynujące miejsce.

• Riwiera Kastelańska położona jest przy zatoce o takiej samej nazwie i ciągnie się wzdłuż wybrzeża od Trogiru na północy, po Split na południu. Całość ma niewiele ponad 30 km długości.
• Nazwa wywodzi o się słowa Kaštela (Kastela) oznaczającego zamek. Serce riwiery stanowi siedem osad (połączonych obecnie ze sobą), gdzie niegdyś wznoszono obronne warownie, używających obecnie wspólnej nazwy – Kastela.
• Chorwacja jest członkiem Unii Europejskiej, ale nie należy do Strefy Schengen. Do wjazdu wystarczy jednak dowód osobisty.
• Warto zabrać ze sobą Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego.
• Walutą Chorwacji jest Kuna (HRK), która dzieli się na 100 lip. Najlepiej zabrać ze sobą kuny, alternatywą jest euro, które wymieni się w kantorach. Bardzo popularne jest płacenie kartą, bankomaty można znaleźć bez większego problemu.
• Językiem urzędowym jest chorwacki. Wiele mieszkańców kraju posługuje się również angielskim i niemieckim.

Riwiera Kastelańska, jak i całe wybrzeże Chorwacji, znajduje się w strefie klimatu śródziemnomorskiego. Zimy są to stosunkowo łagodne, a lata bardzo ciepłe. Opady deszczu ograniczają się zazwyczaj do miesięcy zimowych, a latem występują sporadycznie.

W Splicie i na Riwierze Kastelańskiej średnie temperatury w ciągu dnia wynoszą: 18 °C w kwietniu, 22 °C w maju, 27 °C w czerwcu, 31 °C w lipcu, 30 °C w sierpniu i 25 °C we wrześniu. Noce najcieplejsze są w lipcu i sierpniu i wynoszą ok. 20 °C. Zimą średnie temperatury w dzień wynoszą 11-13 °C i 4-6 °C w nocy.

Temperatura wody to 18 °C w maju, 22 °C w czerwcu, 24 °C w lipcu, 25 °C w sierpniu i 23 °C we wrześniu.

• Trogir – miejscowość znajdująca się na małej wysepce oddzielonej od stałego lądu wąskim kanałem żeglugowym. W III wieku p.n.e. greccy koloniści założyli tu osadę Tragurion. Dzisiejsza zabudowa, stanowiąca plątaninę wąskich i krętych uliczek, pochodzi z okresu weneckiego, a najcenniejszym zabytkiem jest Katedra św. Wawrzyńca (Sv. Lovre) oraz pozostałości po tutejszej fortyfikacji.
• Čiovo – wyspa znajdująca się naprzeciw Riwiery Kastelańskiej, która jest jednym z głównych kurortów wypoczynkowych zlokalizowanych w tej okolicy. Prowadzą na nią dwa mosty – stary z Trogiru i nowy wybudowany kilka kilometrów na południe.
• Kaštel Štafilić (Zamek Stafilic) – miejscowość, której nazwa nawiązuje do Stjepana Stafileo, pierwszego właściciela tych ziem. To on wybudował tu niewielką warownię, którą do dziś można podziwiać i połączył ją ze stałym lądem.
• Kaštel Novi (Nowy Zamek) – zamek zbudowany przez Antuna Cippico, wywodzącego się z sąsiedniego Trogiru, który w 1512 r. wybudował tu okazałą rezydencję i dał podwaliny pod dzisiejsze miasto. Znajduje się tu też bardzo ciekawy kościół św. Roka z 1586 r.
• Kaštel Stari (Stary Zamek) – miejscowość, której dał początek zamek wybudowany tu przez dowódcę wojskowego, Koriolana Cipiko z Trogiru w 1481 r.
• Kaštel Lukšić (Zamek Luksic) – historia miejscowości sięga 1487 r., kiedy to bogata rodzina Vitturi z Trogiru wybudowała tu na skale otoczonej morzem (połączono ją później z lądem) swój zamek. Znajdują się tu dwie ciekawe świątynie – kościół parafialny z 1515 r. i kościół św. Juraja oraz interesujący ogród botaniczny, gdzie zgromadzono śródziemnomorskie rośliny.
• Kaštel Kambelovac (Zamek Kambelovac) – początek miejscowości dał zamek z 1589 r. wybudowany tu przez rodzinę Cambi ze Splitu.
• Kaštel Gomilica (Zamek Gomilica) – zamek wzniesiony w XVI w. przez zakonnice benedyktyńskie ze Splitu, połączony z lądem drewnianym mostem.
• Kaštel Sućurac – pierwsza warownia, jaką wybudowano w tej część wybrzeża. Powstała w 1392 r. z rozkazu splickiego arcybiskup Andrija Gualdo.
• Split – miasto-pałac, którego starówka znajduje się w obrębie murów pałacu, który pod koniec III w. rzymski cesarz Dioklecjan nakazał wybudować nad samym brzegiem morza. Split to też największy port morski Dalmacji, skąd można się stąd dostać na liczne wyspy, jak np. na Brač, gdzie znajduje się najsłynniejsza chorwacka plaża – Dugi Rat, słynący z upraw lawendy Hvar, czy też Vis – najbardziej wysunięta na zachód wyspa Chorwacji.
• Salona – pozostałości rzymskiego miasta, będącego niegdyś stolicą prowincji Illirycum, które powstało na gruzach wcześniejszej iliryjsko-greckiej osady Aspalathos.
• Twierdza Klis – forteca w Górach Kozjak, która pierwotnie nosiła nazwę Kleisa (gr,. klucz). Od X wieku znajdowała się tu fortyfikacja, strzegąca drogi z wnętrza Bałkanów na wybrzeże, stąd miejsce to określani mianem „klucza Dalmacji”.

Warto również skorzystać z oferty wycieczek fakultatywnych na Riwierze Kastelanskiej. Całodniowy wyjazd na zwiedzanie Dubrownika,  rejs po zatokach i wyspach Chorwacji czy spływ pontonami w dół górskiej rzeki Cetiny umilą wczasy spędzone w tej części Chorwacji.

Głównym lotniskiem tej części chorwackiego wybrzeża jest Port Lotniczy Split (Zračna Luka Split), oznaczony kodem IATA jako SPU.

W szczycie sezonu turystycznego (czerwiec – wrzesień) z Polski można tam zazwyczaj dolecieć  z Lublina, Rzeszowa, Gdańska, Katowic, Krakowa, Wrocławia, Poznania i Warszawy.

Rainbow oferuje turystom przeloty na większości z w/w tras.

Przede wszystkim warto skosztować tutejszych dań na bazie ryb i z owoców morza:

Kozice – krewetki (na žaru – grillowane lub u maslinovom ulju – duszone w oleju z oliwek z dodatkiem czosnku i natki pietruszki).

Pržene lignje s blitvom – danie składające, się z grillowanych kalmarów podawanych z mieszaniną gotowanych ziemniaków i blitvy (burak liściowy).

Crni Rižot – czarne risotto barwione atramentem z mątwy lub kałamarnicy.

Meso ispod peke – mięso z ziemniakami i cebulą pieczone w żarze w specjalnym naczyniu, które następnie zasypywane jest żarem.

Ćevapčići – kotleciki z mielonego mięsa z dodatkiem cebuli i czosnku.

Pršut – solona szynka suszona na wietrze.

Pljeskavica – okrągły kotlet z mięsa mielonego podawany najczęściej z frytkami.

Burek – ciasto filo faszerowane mięsem, szpinakiem lub serem.

Produkty spożywcze – przyprawy i zioła (rozmaryn, szałwia, tymianek, liście laurowe), wino (np. Dingač, Plavac, Prošek, Graševina), pršut, oliwa z oliwek, miód, dżem z fig, Maraschino (likier z wiśni), ser z mleka owczego Paški sir, rakija, ajvar.

Produkty użytkowe – peka (specjalne naczynie do przygotowywania potraw), dalmatyńskie klapy (płyty z charakterystyczną dla regionu muzyką wykonywaną przez męski chór), kosmetyki na bazie oliwy z oliwek lub lawendy.

Produkty dekoracyjne – wyroby z kamienia (misy, wazony, biżuteria, moździerz), koronki (serwetki, obrusy).