Alhambra w Granadzie – arcydzieło arabskiej architektury w Hiszpanii

Aby zobaczyć majestatyczny pałac pełen orientalnych mozaik, wcale nie trzeba planować podróży na wschód! Nie opuszczając Europy, można odnaleźć miejsce rodem z arabskich baśni – wystarczy odwiedzić Granadę i jej najsłynniejszą atrakcję, czyli Alhambrę. To niezwykły pałac, w którym zachwycająca architektura łączy się z pełną tajemnic historią.

Czym jest Alhambra?

Położony na wzgórzu Sabika w Granadzie zespół pałacowo-warowny swoją nazwę „Alhambra” wziął od czerwonego kamienia, z którego powstała pierwsza twierdza. Jego wyjątkowy, odmienny od tradycyjnej architektury hiszpańskiej charakter to zasługa Maurów, którzy zapoczątkowali jego budowę w XI wieku.

Dziś Alhambra jest jednym z najważniejszych zabytków architektury arabskiej, a od 1984 roku figuruje na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Każdego roku odwiedza go nawet kilka milionów turystów, którzy na zwiedzanie Alhambry są gotowi poświęcić długie godziny.

Historia granadyjskiej Alhambry – od mauretańskiej twierdzy do królewskiego pałacu

Alhambra to jedno z najważniejszych dzieł architektury arabskiej. Dlaczego zatem znajduje się w Hiszpanii? Odpowiedź na to pytanie sięga VIII wieku, kiedy muzułmanie przejęli władzę nad niemal całym Półwyspem Iberyjskim.

Już w XI wieku na wzgórzu Sabika istniała niewielka twierdza, którą w XIII wieku rozbudowano w potężny zespół pałacowo-obronny. Przez kolejne dziesięciolecia Alhambra stawała się coraz większa i bogatsza w zdobienia. Okres jej największej świetności przypadł na czasy panowania dynastii Nasrydów i trwał aż do XV wieku.

Druga połowa XV wieku to jednocześnie okres jednoczenia Królestwa Hiszpanii, które dążyło do odzyskania ziem pozostających pod panowaniem Maurów. Cel ten osiągnięto w 1492 roku, gdy Alhambra przeszła w ręce Królów Katolickich.

W późniejszych stuleciach jej losy zmieniały się – przeżywała zarówno okresy świetności, jak za panowania Karola V, jak i momenty zapomnienia, by na nowo zachwycić świat w XIX wieku, gdy została „odkryta” przez romantyków.

Specyfika architektury Alhambry. Na co zwrócić uwagę?

Dla wieku osób zwiedzanie Alhambry to pierwsza możliwość zobaczenia na własne oczy bogactwa architektury muzułmańskiej. Nic dziwnego, że zarówno rajski ogród, jak i detale we wnętrzach budzą zainteresowanie i zachwyt. Alhambra jest tym ciekawszym obiektem turystycznym, że łączy dwie funkcje – obronna i pałacową, a dodatkowo w jej architekturze widoczne są wpływy europejskiego renesansu.

Odkrywając wnętrza Alhambry, warto przede wszystkim bliżej przyjrzeć się elementom charakterystycznym dla sztuki mauretańskiej. Wśród nich najłatwiej rozpoznać arabeski, czyli ornamenty roślinne tworzące skomplikowane, symetryczne wzory. Równie popularne są wszelkie geometryczne wzory, tworzące arabskie mozaiki. Taki sposób ozdabiania świątyń czy pałaców ma swoje uzasadnienie w Koranie, który zabrania wiernego przedstawiania postaci ludzi czy zwierząt.

Inny charakterystyczny element odkrywany przez zwiedzających Alhambrę to mukarnas, czyli stalaktytowe dekoracje o trójwymiarowym charakterze, najczęściej pojawiające się na sklepieniach kopuł, gzymsów i narożników. Oprócz nich uwagę przyciągają również kaligraficzne inskrypcje – często o charakterze religijnym, starannie wyryte w kamieniu lub wykonane w technice stiuku.

Zwiedzanie Alhambry. Co musisz zobaczyć?

Teren Alhambry to około 140 tysięcy metrów kwadratowych, nic zatem dziwnego, że standardowe zwiedzanie Alhambry trwa ponad 3 godziny, jeśli jednak chcesz dokładniej przyjrzeć się jej atrakcjom, warto zarezerwować jeszcze więcej czasu. Jakie miejsca koniecznie powinny znaleźć się w planie zwiedzania? Oto najważniejsze punkty.

Forteca Alcazába

Alhambra powstała jako forteca i świadectwem początków kompleksu jest właśnie Alcazába. Jest to warowna cytadela, której charakterystycznym elementem są wieże (wśród nich najważniejsza Torre de la Vela) będące wspaniałymi punktami widokowymi na całą Grenadę. Zwiedzanie Alcazaby daje także możliwość spaceru murami Alhambry i przekonania się o jej obronnym potencjale.

Renesansowy Pałac Karola V (Palacio de Carlos V)

Budynkiem, który najbardziej wyróżnia się wśród zabudowań Alhambry, jest Pałac Karola V, czyli Palacio de Carlos V. Powstał już po zdobyciu miasta przez Królów Katolickich w XV wieku i został wkomponowany w otoczenie mauretańskich budowli, chociaż prezentuje odmienny – renesansowy – styl. Za jego projekt odpowiada uczeń samego Michała Anioła! Pałac został wzniesiony na planie kwadratu, a jego najbardziej charakterystycznym elementem jest okrągły dziedziniec otoczony galerią z kolumnadą.

W swoich wnętrzach renesansowy Pałac Karola V mieści Muzeum Alhambry oraz Muzeum Sztuk Pięknych.

Muzeum Alhambry

Odwiedzając Muzeum Alhambry, można przenieść się do czasów panowania muzułmanów na Półwyspie Iberyjskim. Wystawy koncentrują się na przedstawieniu różnorodności kultury mauretańskiej, sztuce kalifatu oraz dynastii Nasrydów. Eksponaty to w dużej części odkrycia archeologiczne z terenu Alhambry. Wśród nich znajdują się przedmioty użytkowe jak domowe naczynia, ale także architektoniczne elementy dawnych zdobień.

Muzeum Sztuk Pięknych

Wizyta w muzeum będzie gratką dla wielbicieli malarstwa, którzy w jednym miejscu zobaczą jego przekrój – od XV do XX wieku. Wśród dzieł znalazły się prace znanych hiszpańskich twórców: Sáncheza Cotána, Alonso Cano czy Mariano Fortuny. Ekspozycja została podzielona na cztery główne działy, zgodne z kierunkami w sztuce: renesans i manieryzm, barok w Grenadzie, malarstwo XIX-wieczne oraz okres od katalońskiego noucentyzmu po awangardę.

Pałace Nasrydów (Palacios Nazaríes)

Ostatni muzułmańscy władcy Hiszpanii, czyli dynastia Nasrydów, odpowiadają za powstanie na terenie Alhambry imponujących pałaców, będących symbolem luksusu i bogactwa mauretańskiej kultury. Pochodzące w większości z XIV wieku budowle cechują się przede wszystkim misternymi zdobieniami, wśród których wzrok przyciągają rzeźbione sufity czy ceramiczne mozaiki. Każdy pałac miał też swoją historię i warte odkrycia tajemnice.

Pałac Mexuar (Palacio del Mexuar)

Nazwa pałacu wywodzi się od arabskiego słowa „meshwar” oznaczającego „miejsce zgromadzeń” lub „miejsce rady”. Wiąże się to z rolą budynku, który stanowił przejście do Pałacu Comares, ale także pełnił funkcje administracyjne. Największą atrakcją pałacu jest Sala Mexuar, będąca jednym z najstarszych pomieszczeń Pałacu Nasrydów! To właśnie tutaj spotykali się ministrowie, a sułtan udzielał audiencji i wymierzał sprawiedliwość. Sala była wielokrotnie przebudowywana przez muzułmańskich, a po ich upadku, została przekształcona w kaplicę.

Pałac Comares (Palacio de Comares)

Pałac Witraży był oficjalną rezydencją króla i składał się z kilku pomieszczeń otaczających Patio de los Arrayanes, które jest jednym z najbardziej charakterystycznych miejsc w pałacach Nasrydów. Na dziedzińcu można zobaczyć długi basen, wzdłuż którego posadzono krzewy mirtowe. Warta zobaczenia jest bez wątpienia również Salón de Embajadores, w którym znajdował się tron i gdzie przyjmowane oficjalne delegacje. Sala pełna jest dekoracyjnych inskrypcji i zdobień.

Pałac Lwów (Palacio de los Leones)

Trudno wyobrazić sobie wizytę w Alhambrze i pałacu Nasrydów bez odwiedzenia Palacio de los Leones. Jego centrum stanowi słynny Dziedziniec Lwów, którego nazwa wzięła się od znajdującej się na nim fontanny otoczonej przez 12 marmurowych rzeźb lwów.

Patio de los Leones stanowiła centrum dworskiego życia, ale dziedziniec prowadził także do ważnych dla rodziny królewskiej wnętrz. Należały do nich między innymi Sala de los Abencerrajes z charakterystycznymi zdobionymi łukami czy Sala de los Mocárabes (sala stalaktytowa).

Zwiedzając Alhambrę, warto zainteresować się także punktami widokowymi, a jednym z nich jest znajdujący się w Pałacu Lwów Mirador de Daraxa, z którego rozciąga się widok na piękne ogrody.

Generalife, czyli słynne ogrody Alhambry

Mapa Alhambry byłaby niepełna bez otaczającej przyrody, a ogrody Generalife to doskonałe miejsce, by odpocząć po intensywnym zwiedzaniu. Ponieważ Alhambra pełniła funkcję letniej rezydencji, ogrody stanowiły bardzo ważne miejsce kompleksu; ukształtowano je jako piętrowe tarasy oraz patia pełne drzew owocowych, warzyw i ziół. Wśród ogrodów znajduje się także nieco zapomniany obecnie pałac Generalife.

Dziedziniec Kanału (Patio de la Acequia)

Orientalny ogród znany jako „Dziedziniec Kanału” uważany jest za najpiękniejszy w kompleksie Generalife. Zgodnie z jego nazwą, przez środek biegnie długi kanał z wodotryskami; ogród otoczony jest budynkami oraz arkadową ścianą, zapewniającą widok na pozostałe części Alhambry.

Dziedziniec Lwów (Patio de los Leones)

Dziedziniec Lwów w miejscu, w którym na pierwszy plan wysuwają się architektoniczne detale. Otoczony jest bogato zdobionymi krużgankami, a w centrum znajduje się fontanna, wokół której umieszczono marmurowe rzeźby dwunastu lwów. Pierwotnie patio obsadzone było również drzewami pomarańczowymi.

Ogród Cyprysów lub Ogród Sułtanki (Patio de los Cipreses lub Jardín de la Sultana)

Ogród Cyprysów to miejsce, którego nazwa nawiązuje do rosnących w nim krzewów. Drugie określenie –Ogród Sułtanki – odwołuje się do legendy o żonie króla Boabdila Zorai, która w ogrodzie spotykała się ze swoim kochankiem. Historia ta została uwieczniona nawet na pamiątkowej tablicy. Elementem dodającym uroku Ogrodowy Cyprysów jest także kanał wodny w kształcie litery U.

Alhambra – ciekawostki

Alhambra jest świadectwem burzliwej historii i mauretańskim zabytkiem położonym w sercu Europy. Już te fakty czynią z niej fascynujące miejsce warte odwiedzenia, a dla wielu osób będzie to pierwsza okazja, by poznać bliżej architekturę muzułmańską. Oglądając pałace i ogrody Alhambry, warto mieć także świadomość, jak wiele tajemnic skrywa pod kunsztownymi mozaikami.

  • Podziemne miasto Alhambry. Tunele i podziemne przejścia to część Alhambry, której nie zobaczą turyści, ale była bardzo istotna dla jej twórców. Licząca co najmniej 16 kilometrów sieć pełniła funkcje obronne i strategiczne, zapewniając drogę ucieczki w razie niebezpieczeństwa. W podziemiach Alcazaby znajdowały się natomiast lochy.

  • Niezwykła akustyka Sali Tajemnic. W piwnicach Sali Dwóch Sióstr Pałacu Nasrydów znajduje się pomieszczenie nazywane Salą Tajemnic. Niskie pomieszczenie wyróżniają charakterystyczne łuki, ale przede wszystkim niezwykła akustyka. Stojąc w jednym koncie sali, można prowadzić sekretną rozmowę z osobą znajdującą się po jej drugiej stronie.

  • Legendy Alhambry. Oprócz wydarzeń historycznych, na przeszłość Alhambry składa się również wiele legend. Jedna z najbardziej znanych wiąże się z Salą Abenceragów, czyli Sala de los Abencerrajes. Nazwa pomieszczenia nawiązuje do nazwiska mauretańskiej rodziny; pochodzący z niej rycerze zostali zamordowani przez sułtana, po tym, jak do władcy doszły plotki, że jeden z nich uwiódł jego żonę.

  • Noc w Alhambrze. Nie każdy turysta odwiedzający Alhambrę wie, że możliwość jej zwiedzania nie kończy się wraz z zapadnięciem zmroku. Na terenie pałacu organizowane jest także nocne oprowadzanie. Dla wszystkich, którzy chcą uniknąć tłumów i odkryć Alhambrę na nowo, będzie to z pewnością ciekawa propozycja.

Dlaczego warto zobaczyć Alhambrę na żywo?

Tętniąca życiem Barcelona lub słoneczne plaże to nie jedyne miejsca na mapie Hiszpanii, które zasługują, by znaleźć się w planie podróży na Półwysep Iberyjski. Alhambra oferuje zupełnie inny rodzaj wrażeń, bo przenosi turystów do odmiennego kręgu kulturowego i pozwala odkryć muzułmańskie karty Europejskiej historii. Wizyta w Pałacu Nasrydów to niepowtarzalna okazja, by bez wyprawy na Wschód na własne oczy zobaczyć kunsztowne arabeski i barwne arabskie mozaiki. Osoby, które wielokrotnie odwiedzały pałace i zamki zachodniej Europy i wydaje im się, że nic nie jest ich w stanie zaskoczyć, będą musiały zrewidować to przekonanie!

Alhambra w 1984 roku została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO, a obecnie co roku odwiedza ją około trzech milionów osób. Nie można przejść obojętnie wobec tych faktów i warto samemu przekonać się, co tak zafascynowało innych w hiszpańskim zabytku.

Pałac Alhambra i jego ogrody możesz zobaczyć w Hiszpanii z Rainbow!

Hiszpania dla wielu osób należy do turystycznych „must see”. To idealny kierunek dla chcących odpocząć na słonecznych wybrzeżach Costa del Sol czy Costa Brava, ale także posmakować pysznych tapas, zatracić się w tańcu flamenco odwiedzając Andaluzję i odkryć urokliwe uliczki Barcelony. Wszystkich tych atrakcji nie mogło zabraknąć w ofercie wycieczek Rainbow!

Planując podróż do Hiszpanii, warto uwzględnić w jej planie Alhambrę. To niezwykłe miejsce znalazło się wśród „Hiszpańskich El Clasico”, które można zobaczyć podczas ośmiodniowego wyjazdu. Jeśli celem wyjazdu jest położony na południu Hiszpanii region Andaluzja, wizyta w Alhambrze staje się wręcz obowiązkiem. Granada znalazła się zresztą na trasie wielu wycieczek objazdowych po Hiszpanii oferowanych przez Rainbow. Turyści mogą porównywać i wybierać spośród cieszących się dużym zainteresowaniem opcji: „W krainie flamenco”, „Andaluzja dla wygodnych” czy „Andaluzja warta zobaczenia”.

Marzysz o podróży do Hiszpanii? Nie czekaj! Wybierz swoją wymarzoną wycieczkę i odkryj z nami niezwykłą Alhambrę oraz wiele więcej. Sprawdź ofertę Rainbow i zarezerwuj swoją podróż już dziś!

Data Publikacji: 03.03.2025
autor artykulu zdjecie

Artykuł autorstwa: Dagmara Pawlik

Copywriterka, dziennikarka i bibliotekarka. Absolwentka kierunku filologia polska Uniwersytetu Jagiellońskiego. W życiu zawodowym związanym z pisaniem tekstów sięgała już po różne tematy – od architektury przez medycynę po kulturę i turystykę. Lubi dowiadywać się nowych rzeczy i przekazywać tę wiedzę innym. Po pracy najchętniej czyta powieści różnego typu i gatunku – od Jane Austen po Andrzeja Sapkowskiego. Pasjonuje się też rękodziełem, głównie tworzeniem biżuterii artystycznej. Do jej ulubionych regionów świata należą Wyspy Brytyjskie (wciąż marzy o chatce na Highlandach) oraz Skandynawia. W Polsce wybiera najmniej popularny urlopowy kierunek, czyli Bałtyk zimą.

Zobacz inne o:

Podobne artykuły

krajobraz kierunku
Posągi Moai na Wyspie Wielkanocnej. Jakie tajemnice skrywają te kamienne twarze?Na samym krańcu świata, pośród bezkresu błękitu południowego Pacyfiku, leży miejsce owiane tajemnicą – Wyspa Wielkanocna. Choć to zaledwie skrawek lądu zagubiony na oceanie, od stuleci przyciąga uwagę podróżników, badaczy i marzycieli. Wszystko za sprawą monumentalnych posągów Moai, które milcząco strzegą wyspy, jakby skrywały zagadki, których nie zdołały rozwikłać całe pokolenia naukowców. Kto je stworzył? Jak zostały przetransportowane? I co tak naprawdę doprowadziło do upadku cywilizacji, która je wzniosła? Wyspa Wielkanocna to nie tylko rajska sceneria – to otwarta księga pradawnej historii, pełna niedopowiedzeń, hipotez i sekretów, które wciąż czekają na odkrycie. Pierwsi europejscy odkrywcy natrafili na posągi przypadkowo, nie zadając sobie trudu, by dokładnie zbadać ich znaczenie czy wysłuchać mieszkańców wyspy. Przez dziesięciolecia archeolodzy tworzyli teorie o „zaginionej cywilizacji” i dramatycznej katastrofie ekologicznej, często pomijając głos samych Rapa Nui – rdzennych mieszkańców wyspy, którzy nigdy nie zaginęli i wciąż tam mieszkają. Ta historia pokazuje, że tajemnice Wyspy Wielkanocnej to nie tylko zagadki kamienia i czasu, ale też pytania o to, kto ma prawo opowiadać o przeszłości. Spróbujmy więc przybliżyć się do prawdy o kamiennych strażnikach, którzy od wieków patrzą w dal oceanu.
krajobraz kierunku
Evia – atrakcje. Co warto zobaczyć? Zabytki, natura, plażeChoć dziś kusi spokojem, według dawnych wierzeń zrodziła się z boskiego gniewu. Tu niezwykłość splata się z codziennością, natura i historia przemawiają jednym głosem, a każdy zakątek tchnie autentycznością. To azyl dla tych, którzy pragną uciec od turystycznego zgiełku, zanurzyć się w rytmie prostego życia i doświadczyć niezwykłej różnorodności – kulturowej, historycznej oraz krajobrazowej. Wolna od tłumów, bez filtrów, prawdziwa – Evia – Grecja w najczystszej postaci.
krajobraz kierunku
Plac Niebiańskiego Spokoju (Plac Tian'anmen) - jeden z największych publicznych placów na świeciePlac Tian'anmen – Plac Niebiańskiego Spokoju – to jeden z największych publicznych placów na świecie i jedno z najważniejszych miejsc w Chinach. Choć jego nazwa mówi o spokoju, historia tego miejsca była burzliwa i pełna dramatycznych wydarzeń. Na 44 hektarach mieszczą się wieki chińskiej historii, imponująca architektura i tętniące życiem centrum Pekinu. To tutaj Mao Zedong proklamował powstanie Chińskiej Republiki Ludowej, tu odbywają się najważniejsze ceremonie państwowe, a każdego poranka można zobaczyć mieszkańców Pekinu ćwiczących tai-chi w cieniu monumentalnych budowli. Plac Tian'anmen to klucz do zrozumienia chińskiej kultury, tradycji i współczesności. W tym artykule poznasz jego burzliwą historię, odkryjesz sekrety architektonicznych cudów i dowiesz się, dlaczego to miejsce wciąż pozostaje bijącym sercem Chin.
krajobraz kierunku
Malezja – atrakcje turystyczne. Co zobaczyć w Malezji?Malezja często bywa określana jako gospodarczy tygrys Azji Południowo-Wschodniej. I jak każdy tygrys – jest nieprzewidywalna. Jednego dnia można nurkować wśród koralowców na wyspie Tioman, drugiego wspinać się po 272 schodach do hinduskich jaskiń Batu, a trzeciego popijać herbatę na plantacjach Cameron Highlands. Ten kraj nie pozwala się nudzić. Strzeliste wieżowce, szerokie arterie i zaawansowana technologia Kuala Lumpur to tylko jedna z jego twarzy. Atrakcje tego kraju sprostają oczekiwaniom wszystkich podróżników – zarówno miłośników przyrody, jak i amatorów zwiedzania zabytkowych przestrzeni miast. Malezja oferuje rajskie, piaszczyste plaże, błękitną wodę, urzekającą przyrodę, wodospady – ale też ślady licznych grup etnicznych i wyznaniowych, pozostałości epoki kolonialnej czy wreszcie bogate życie nocne. Co zobaczyć w Malezji? Najlepiej wszystko. Poniżej przedstawiamy listę propozycji, których nie można ominąć.