Brasilia - cudowna utopia Oscara Niemeyera

Oscar Ribeiro de Almeida Niemeyer Soares Filho był zadeklarowanym komunistą, koneserem cygar i czerwonego wina, a przede wszystkim jedną z ikon modernizmu. Zaprojektowana wspólnie z Luicio Costą nowa stolica Brazylii to jedno z największych dzieł Niemeyera. Miasto w głębi dżungli szybko zyskało status miejsca kultowego.
Idea budowy nowej stolicy w głębi kraju pojawiła się w Brazylii już XVIII wieku, ale zrealizował ją dopiero prezydent Kubitschek. Brasilia została zaprojektowana i wzniesiona od podstaw w latach 1957 – 1964. Miała być wzorcowym miastem, estetycznym symbolem nowej myśli modernistycznej, wizytówką nowoczesności drugiej połowy XX wieku. Brasilia miała dwóch ojców, obaj wybitni - Oskar Niemeyer oraz Lucio Costa, który był współodpowiedzialny za plan urbanistyczno-architektoniczny.







Z lotu ptaka stolica przypomina samolot – na skrzydłach znajdują się kompleksy mieszkalne, wzdłuż stoją budynki handlowe, kulturalne i religijne. W „kokpicie” położone są budynki rządowe, ambasady, w tym również Polski, oraz Pałac Jutrzenki – zjawiskowa siedziba prezydenta Brazylii o powierzchni 36 tys. metrów kwadratowych. Co ciekawe Oscar Niemeyer nie cierpiał samolotów. Wyjaśniał zwięźle: "Latanie jest do kitu". Nienawidzi latać do tego stopnia, że nie pojawiał się nawet na spotkaniach z prezydentami, czy potentatami finansowymi. Fidel Castro, przywódca Kuby, stwierdził kiedyś, że ten, kto chce się spotkać z Niemeyerem, musi wysłać po niego statek. Jakby wbrew ograniczeniom związanym z awiofobią zrobił karierę dzięki kpiącym z sił grawitacji konstrukcjom z betonu, kamienia i szkła, przyprawiającym o zawrót głowy falom i spiralnym ornamentom.





Architektura z korzeniami

Oscar Niemeyer (1907 – 2012) to wybitny architekt brazylijski, nestor modernizmu. W 1934 ukończył studia na Narodowej Akademii Sztuk Pięknych. Jeszcze w czasach studenckich był współpracownikiem Lucio Costy - znanego brazylijskiego architekta, z którym później pracował nad projektem stolicy kraju. W pracowni Costy został wyznaczony do pomocy Le Corbusierowi, który nadzorował wówczas projekt gmachu Ministerstwa Kształcenia Publicznego. Silny wpływ nestora i wizjonera modernizmu odcisnął piętno na pracach Niemeyera. Podejście do architektury francuskiego mistrza wykorzystał tworząc swój unikalny styl – osadził idee nowoczesności w miejscowych warunkach kulturowych. Odbierając w 1988 r. "architektonicznego Nobla", czyli Nagrodę Pritzkera, 80-letni Niemeyer powiedział: "Szanuję wszystkie szkoły architektoniczne, od chłodnych struktur van der Rohe'go po deliryczne wizje Gaudiego. Ale to, co sam projektuję, jest najbardziej związane z moimi korzeniami, moim miejscem pochodzenia".



Miasto chaosu

Założenia architektoniczne twórców Brasilii wydają się być czytelne i logiczne. Ich koncepcja nie przetrwała jednak próby czasu. Dziś stolica Brazylii pozostaje w czołówce najbardziej chaotycznych metropolii świata. Miasto, które miało być odpowiedzią na problemy współczesnego świata, stało się ich uosobieniem. Brasilia nazywana jest „największą utopią architektoniczną XX wieku”. Problemy pojawiły się tuż po zakończeniu budowy. Robotnicy, których sprowadzono do tworzenia miasta, zaczęli osiedlać się na okolicznych wzgórzach. Władze nie miały pomysłu, co zrobić z tą masą ludzi. Można odnieść wrażenie, jakoby zapomniano, że prócz urzędników i kupców w mieście potrzebni są również zamiatacze ulic, czy właśnie budowlańcy. Architekci nie wzięli też pod uwagę, że stolica będzie się rozwijać tak dynamicznie. Brasilia była przygotowana na 500 tysięcy mieszkańców, dziś mieszkają tam ponad dwa miliony. Miasto nie było w stanie nadążyć z budową mieszkań dla nowych przybyszów, więc przedmieścia szybko zamieniły się w slumsy, na których zaczęły rządzić gangi.



Polecane wycieczki

Ikony modernizmu

O ile założenia urbanistyczne sławnych architektów wraz z upływem lat okazały niefunkcjonalne, to budynki użyteczności publicznej projektu Niemeyera do dziś stanowią jedne z najdoskonalszych przykładów architektury modernistycznej. Najwięcej jego realizacji znajduje się w Brasilii: Katedra Matki Bożej z Aperecidy, parlament, pałac Alvorada, pałac Itamarati, pałac Planalto – siedziba prezydenta, plac Trzech Władz oraz sąd najwyższy. Ludzie pielgrzymują, by oglądać te budowle. O swojej architekturze Niemeyer mówił: "Nie interesują mnie kąty proste ani wymyślone przez człowieka linie proste, sztywne i bezduszne. Interesują mnie krzywizny, swobodne i zmysłowe, takie, jakie spostrzegam w górzystych krajobrazach mojej ojczyzny, meandrujących rzekach, falującym morzu i ciele kobiety, którą kocham". Taka jest też Brasilia. W 1986 roku całe miasto zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Obowiązkowy punkt na mapie turystycznej Brazylii.
Data Publikacji: 20.12.2019
autor artykulu zdjecie

Artykuł autorstwa: Redakcja Rainbow

Eksperci z branży turystycznej – piloci wycieczek, animatorzy, rezydenci i przewodnicy i wielu innych specjalistów, którzy dzielą się swoimi doświadczeniami i wiedzą zdobytą podczas niezliczonych podróży. W tekstach łączą praktyczne wskazówki z fascynującymi historiami i ciekawostkami z różnych zakątków świata. Ich opowieści to nie tylko przewodniki po popularnych kierunkach, ale przede wszystkim autentyczne relacje osób, które na co dzień pracują z turystami i poznają opisywane miejsca od podszewki.

Zobacz inne o:

Podobne artykuły

krajobraz kierunku
Norwegia – atrakcje. Co zobaczyć? Wspaniałe widoki dla miłośników przyrody, ale nie tylko!Stoisz na krawędzi urwiska, 600 metrów nad fiordem. Wiatr niesie zapach morza i sosnowych lasów, a przed tobą rozciąga się krajobraz, który wydaje się niemożliwy, surowy i potężny, wykuty przez lodowce i czas. To nie jest zwykły widok z okna hotelowego pokoju – to Norwegia. Kraj lodowców starszych niż ludzka cywilizacja, fiordów wyrzeźbionych przez naturę przez tysiące lat i zorzy polarnej, zachwycającej nie tylko barwami, ale i pełnym życia tańcem. Norwegia to miejsce dla odważnych – dla tych, którzy wolą poczuć moc natury niż leżeć na leżaku. Jeśli należysz do grona ludzi, którzy znajdują spokój w surowych krajobrazach, energię w górskim powietrzu, a inspirację w miejscach, gdzie można dotknąć prawdziwej dzikości – to właśnie tu powinieneś się znaleźć. Przekonaj się, jakie atrakcje czekają na ciebie w krainie fiordów.
krajobraz kierunku
Jamajka – atrakcje turystyczne. Co warto zobaczyć na Jamajce?Jamajka to wyspiarski kraj na Karaibach w archipelagu Wielkich Antyli. Światową sławę zapewnił mu Bob Marley – Jamajka jest miejscem narodzin reggae i to z tym gatunkiem muzycznym zazwyczaj się kojarzy. Jednocześnie ma do zaoferowania podróżnikom wiele atrakcji związanych z jej kolonialną przeszłością. Jamajka olśniewa też turystów niesamowitymi widokami. Znajdziemy tu liczne jaskinie, wodospady (zwłaszcza uwielbiany przez turystów wodospad na rzece Dunn's River), laguny, czy góry. Jamajskie plaże nad turkusowymi wodami Morza Karaibskiego robią piorunujące wrażenie i wprawiają w błogi nastrój od samego tylko na nie patrzenia. Brzmi zbyt pięknie, by było prawdziwe? A to dopiero początek! Poznaj najpiękniejsze miejsca tej rajskiej wyspy i dowiedz się, co warto zobaczyć na Jamajce.
krajobraz kierunku
Największe atrakcje Uzbekistanu. Co skrywa Perła Jedwabnego Szlaku?Uzbekistan to kraj na skrzyżowaniu kultur. Przez wieki o władzę na tutejszych terenach Azji Środkowej walczyły armie Aleksandra Macedońskiego, Czyngischana, Tamerlana i imperium rosyjskiego. Było o co walczyć – bogate miasta Jedwabnego Szlaku i otoczone wysokimi górami żyzne doliny w samym sercu pustynnej Azji stanowiły niegdyś nie lada gratkę. Dziś stają się coraz bardziej popularne wśród zagranicznych turystów. Przyciągają ich legendy o kupcach i karawanach, gwarnych bazarach i pustynnych twierdzach oraz niesamowitej, niejednokrotnie pełnej sprzeczności przyrodzie tej części Azji. Kto bowiem nie marzy o zobaczeniu legendarnej Samarkandy i pustynnego Morza Aralskiego?
krajobraz kierunku
Klasztor Shaolin istnieje naprawdę! Poznaj historię słynnej świątyni sztuk walkiCzy klasztor, w którym mnisi potrafią złamać włócznię o własne ciało, naprawdę istnieje? Czy miejsce znane z filmów kung-fu, legend o wojownikach i duchowego oświecenia to tylko mit? Nie – to rzeczywistość. Klasztor Shaolin to nie tylko świątynia, lecz także symbol niezwykłej harmonii między ciałem a duchem, siłą a skupieniem, przeszłością a teraźniejszością. To miejsce nieodłącznie związane z Chinami i jeden z głównych celów podróży turystów z całego świata.