Słów kilka o historii Larnaki
Larnaka została założona jako mykeńska kolonia już w XIII w. p.n.e. Potem, na przestrzeni dziejów, miasto wielokrotnie dostawało się pod panowanie wielkich imperiów funkcjonujących w basenie Morza Śródziemnego, m.in. Asyrii, Egiptu, Persji, Rzymu czy Bizancjum. W latach 1191-1486 istniało tu księstwo założone przez byłego króla Jerozolimy Gwidona z Lusignan. Po krzyżowcach miasto przeszło na krótko w ręce Republiki Weneckiej, a w 1571 r. trafiło pod panowanie Turcji Osmańskiej. W drugiej połowie XIX w. kontrolę nad Larnaką przejęli Brytyjczycy, którzy umieścili w niej swój garnizon i rozbudowali tutejszy port.
Przez wieki miejscowość funkcjonowała pod nazwą Kition, to stąd wywodził się jeden z najsłynniejszych greckich filozofów – Zenon z Kition, który był twórcą stoicyzmu. Obecna nazwa miejscowości wywodzi się z greckiego słowa larnaks, którym określano kamienne, gliniane bądź też ceramiczne pojemniki w kształcie skrzyni, służące do przechowywania zasobów, albo też używane jako... sarkofagi dla zmarłych.
Atrakcje Larnaki, czyli co warto zobaczyć
W miejscowości znajduje się wiele interesujących zabytków i innych miejsc wartych odwiedzenia. Do najciekawszych atrakcji turystycznych Larnaki należą:
Kościół św. Łazarza
Według podania przekazywanego przez wieki, na terenie Larnaki miał zostać pochowany św. Łazarz, który po wskrzeszeniu go przez Jezusa trafił na Cypr. W IX w. w miejscu jego domniemanego grobu wzniesiono kościół, który przez kolejne wieki był używany przez chrześcijan obrządku Wschodniego i Zachodniego. Swój obecny kształt świątynia zawdzięcza wielu modernizacjom i przebudowom, które nastąpiły w XVII i XIX w. Wewnątrz możemy zobaczyć XVII-wieczną ikonę przedstawiającą świętego, jak i oczywiście kryptę z sarkofagiem, w którym – wedle tradycji – spoczął św. Łazarz.
![]()
Fort w Larnace
W centrum Larnaki znajduje się mały, ale ciekawy fort, wybudowany na ruinach dawnego zamku w celu obrony południowego wybrzeża Cypru. W kolejnych wiekach, po utracie walorów obronnych, mieściło się tu więzienie, a obecnie znajduje się muzeum. Wewnątrz możemy zobaczyć, m.in. szubienicę, która służyła do wykonywania wyroków śmierci (ostatni raz została użyta w 1948 r.!), dziedziniec zaś jest dziś wykorzystywany jako scena teatralna.
Słone jezioro
Na zachodnich rubieżach miasta znajduje się dość spore słone jezioro, wykorzystywane niegdyś do pozyskiwania soli. Znajdziemy tam kilka ścieżek do spacerów, park oraz wieżę widokową. W okresie od listopada do marca nad jeziorem można również podziwiać flamingi, latem zaś akwen wysycha i na jego dnie ukazują się pokłady soli.
Meczet Hala Sultan Tekke
W pobliżu słonego jeziora znajduje się ciekawy meczet, pamiątka po czasach dominacji tureckiej – Hala Sultan Tekke. Jest to jedna w najważniejszych, a zarazem też największych świątyń muzułmańskich na południu kraju. Wedle tradycji została tu pochowana ciotka proroka Mahometa, Umm Haram, która przybyła na wyspę wraz ze swoim mężem – generałem, który był dowódcą muzułmańskiego ataku na Cypr. Umm Haram zmarła w poł. VII w. na skutek upadku z muła, a lokalna tradycja głosi, że aniołowie przynieśli trzy głazy z Jerozolimy na jej grób.
Akwedukt Kamares
W okolicach jeziora warto też zerknąć na fragment dobrze odrestaurowanego akweduktu Kamares, dostarczającego niegdyś wodę do miasta. Wbrew pozorom, ta konstrukcja wcale nie pochodzi z czasów antycznych – jej budowę rozpoczęto dopiero w 1747 r. Oryginalnie akwedukt miał długość 10 km, do dziś zachowało się zaledwie 75 przęseł.
Promenada Finikoudes
Finikoudes to 600-metrowa promenada ciągnąca się od Placu Europy, na którym możemy zobaczyć pomnik filozofa Zenona z Kitionu oraz wiele brytyjskich budowli kolonialnych aż do okolic zamku. Jako że jest to najbardziej turystyczna część Larnaki, znajdziemy tu mnóstwo barów, kawiarni, lodziarni i straganów z pamiątkami. Promenada na całej długości jest obsadzona palmami i jest to idealne miejsce na przyjemny popołudniowy spacer.
![]()
Skala – opuszczona dzielnica Larnaki
Pod nazwą Skala kryje się dzielnica zamieszkana niegdyś przez muzułmanów. Po inwazji wojsk tureckich na Cypr (1974 r.) jej mieszkańcy przenieśli się do północnej części wyspy, a Skala przez wiele lat była opuszczona i powoli popadała w ruinę. Na szczęście, grono cypryjskich artystów zaczęło przenosić tu swoje warsztaty i dzięki temu dzielnica odżyła na nowo. Skala to labirynt wąskich uliczek, wzdłuż których możemy zobaczyć klimatyczne, pomalowane na biało kamienice, których próżno dziś szukać w innych cypryjskich kurortach.
Meczet Djami Kebir
Kolejną atrakcją miasta związaną z muzułmanami jest Meczet Djami Kebir. Pierwotnie budowla służyła jako kościół katolicki, natomiast po zajęciu miasta przez Turków została przekształcona w świątynię islamu. Co ciekawe, meczet jest nadal czynny i można go odwiedzać, kiedy nie odbywają się tam modlitwy. Podczas wizyty, warto wejść też na minaret – rozciąga się stamtąd wspaniały widok na Larnakę.
Atrakcje w okolicy Larnaki
Larnaka stanowi też doskonały punkt wypadowy do zwiedzania Cypru. W odległości godziny jazdy od miasta można dotrzeć do podzielonej linią demarkacyjną stolicy wyspy Nikozji, Capo Greco, czyli przylądka w południowo-wschodniej części Cypru z wieloma urwiskami, jaskiniami, punktami widokowymi i ścieżkami do spacerów, wioski słynącej z wyrobu koronek i biżuterii – Lefkary, czy Kurionu – starożytnego miasta będącego niegdyś miejscem kultu Apollina. Mniej więcej 30-40 km na zachód od Larnaki znajduje się ciekawy prawosławny klasztor Stavrovouni, który wedle legendy miała założyć św. Helena. Tradycja chrześcijańska mówi, że po tym, jak w Jerozolimie odnalazła relikwie krzyża, na którym umarł Jezus, w czasie powrotnej podróży statkiem do Konstantynopola, sztorm zmusił ją do zatrzymania się na wyspie. Zostawiła tu część relikwii, fundując zarazem klasztor, by miejscowi chrześcijanie mogli oddawać jej cześć. Warto wybrać się też do oddalonego ok. 90 km na zachód Limassol (o głównych atrakcjach tego miejsca przeczytasz w artykule: Limassol na Cyprze – co warto tam zobaczyć?), drugiego co do wielkości miasta Cypru z urokliwą starówką i tętniącą życiem dzielnicą turystyczną oraz do położonego niewiele dalej zamku Kolossi. W czasach krzyżowców warownia ta miała wielkie znaczenie strategiczne, tutaj bowiem znajdowały się magazyny cukru, jednego z najważniejszych towarów eksportowych Cypru w średniowieczu.
Kuchnia cypryjska i lokalne przysmaki
Będąc w Larnace, koniecznie trzeba spróbować lokalnej kuchni. Przed głównym posiłkiem warto zamówić meze, czyli przekąski, w skład których wchodzą m.in. ser feta, oliwki (najlepiej różnego rodzaju) przyprawione i polane oliwą. Obowiązkowo należy skosztować też grillowanego sera Halloumi, tzatzików, czyli sałatki à la mizeria, złożonej z drobno startych świeżych ogórków, z czosnkiem, gęstym jogurtem, odrobiną soli i oliwą, koupepii, czyli gołąbków z farszem z mielonego mięsa i ryżu z dużą ilością przypraw, a także taramosalaty – pasty z ikry z oliwą z oliwek i sokiem z cytryny. Na miłośników dań mięsnych w restauracjach Larnaki czekają kleftiko – pieczone mięso z warzywami, stifado – gulasz z mięsem, cebulą i pomidorami z dodatkiem wina, czy sheftalia – mięsne szaszłyki.
![]()
Kto lubi słodycze, powinien zamówić loukoumades, czyli greckie pączki z ciasta drożdżowego, polane syropem oraz posypane orzechami lub cynamonem, a do popicia cafe frappe – zmrożoną, spienioną kawę z dodatkiem mleka i skruszonego lodu.
Pogoda w Larnace
Larnaka leży w strefie klimatu śródziemnomorskiego, charakteryzującego się ciepłymi, suchymi latami i łagodnymi zimami. Najlepszym okresem na zwiedzanie tego miasta jest okres od maja do października (przy czym w lipcu i sierpniu temperatury powietrza są dość wysokie – ok. 32°C). Najbardziej deszczowym okresem jest zima, latem zaś nie pada w ogóle.
![]()
Średnie temperatury w Larnace wynoszą 16-18°C w miesiącach zimowych, 22°C w kwietniu i w listopadzie, 26°C w maju i w październiku, 30°C w czerwcu i we wrześniu i 32°C w lipcu i sierpniu. W nocy słupki rtęci pokazują średnio o 10°C mniej niż w ciągu dnia.
Temperatura wody w morzu wynosi 16-17°C zimą i wiosną, 20-23°C wczesnym latem i 25-26°C w lipcu, sierpniu i wrześniu. Więcej informacji na temat pogody na Cyprze znajdziesz w artykule: Cypr – pogoda, klimat i średnie temperatury na naszym blogu.
