Kuchnia bałkańska. Te potrawy musisz spróbować!
Półwysep bałkański to stosunkowo niewielka część Europy, która jednak przez wiele stuleci znajdowała się w samym centrum wielkich wydarzeń. W różnych okresach Bałkany znajdowały się pod panowaniem Greków, Rzymian, Cesarstwa Bizantyjskiego, Turków Osmańskich. Różne tradycje, kultury, języki, religie mieszały się na przestrzeni wieków, tworząc ciekawą mozaikę
W tym artykule przeczytasz o:
Nic zatem dziwnego, że tradycyjna bałkańska kuchnia jest niezwykle zróżnicowana i bogata. We wszystkich regionalnych kuchniach Półwyspu Bałkańskiego – w kuchni rumuńskiej, bułgarskiej, czarnogórskiej, macedońskiej, greckiej i nie tylko – obecne są podobne składniki podstawowe, w tym czerwona papryka, pomidor, cebula, biały ser, kajmak i mięso. Jednakże zauważyć można również wiele różnic pomiędzy potrawami serwowanymi w poszczególnych krajach bałkańskich. Znajdziesz tu wpływy kuchni Orientu na wschodzie i wyśmienite środkowoeuropejskie specjały na zachodzie, organiczne warzywa i pyszne, domowe produkty spożywcze na północy oraz świeże owoce morza serwowane w śródziemnomorskim stylu na południu. Jedzenie z regionu Bałkanów jest tak różnorodne, jak tutejsze krajobrazy, które obejmują pokryte śniegiem góry, rozległe doliny, rwące rzeki, przepiękne jeziora i malownicze wybrzeże Adriatyku. Kuchnia każdego z państw bałkańskich ma niewątpliwie dwie cechy wspólne: świeże, lokalnie pozyskiwane produkty oraz zamiłowanie mieszkańców do pysznego jedzenia i do dzielenia się nim. Kuchnia bałkańska, która kształtowała się na przestrzeni wieków jest niezwykle eklektyczna i ciekawa. Oto, co warto wiedzieć o tej niezwykłej kulinarnej mieszance kultur i tradycji.
Bałkańskie jedzenie jest proste, ale sycące i smaczne, pełne aromatycznych przypraw, trafiające przez żołądek prosto do serca. Podstawowym składnikiem jest na Bałkanach mięso, w każdej postaci, najczęściej jednak grillowane, pieczone lub wędzone. W krajach chrześcijańskich jedzą głównie wieprzowinę, a muzułmanie wybierają wołowinę i jagnięcinę. Istnieje kilka mięsnych przysmaków określanych wspólną nazwą „roštilj” lub „skara”, która wywodzi się od nazwy rodzaju grilla, na którym te potrawy są przygotowywane. Najpopularniejsza z nich nazywa się ćevap, a jej dalekim przodkiem jest tradycyjny turecki kebab. Kilka miast bałkańskich wciąż walczy o tytuł bałkańskiej stolicy ćevap.
Jeśli odwiedzisz serbskie miasto Leskovac, koniecznie zafunduj sobie wyjątkowe kulinarne doświadczenie zwane „Pociągiem z Leskovac”. Jest to posiłek złożony z pięciu różnych mięsnych specjałów, które kelnerzy wnoszą jeden po drugim. W Sarajewie, stolicy Bośni i Hercegowiny, spróbuj lokalnych ćevap serwowanych w bułce, z dużą ilością posiekanej cebuli i solidną porcją kajmaku. Najlepszych kulinarnych wrażeń dostarczy Ci wizyta na Baščaršija, starym tureckim bazarze. Warto tu podkreślić, że kajmak powszechnie stosowany na całych Bałkanach ma niewiele wspólnego z doskonale nam znaną słodką masą ze skondensowanego mleka. Bałkański kajmak to gęsty i słony sos, konsystencją przypominający raczej pastę do smarowania, przygotowywany według tradycyjnej receptury z niepasteryzowanego mleka i śmietany.
Kolejną tradycyjną bałkańską specjalnością jest pieczone mięso. Żadne święto na Bałkanach nie może się obejść bez pieczonej wieprzowiny, jagnięciny lub wołowiny. Tusza przyprawiana jest solą i pieczona w całości na rożnie, a następnie krojona na małe kawałki. W przeciwieństwie do innych kultur, na Bałkanach ten rodzaj mięsa często podawany jest na zimno. Najbardziej podstawowym wegetariańskim daniem bałkańskim jest pieczona fasola. Danie to ma wiele różnych nazw i wariantów w zależności od kraju, ale esencja jest taka sama: biała fasola gotowana z cebulą, a następnie pieczona w ceramicznym naczyniu z przyprawami i różnymi dodatkami. Tym, co nadaje bałkańskim potrawom niezwykły smak jest uprawiana lokalnie czerwona papryka. Jest ona głównym składnikiem kolejnego bałkańskiego przysmaku, czyli ajvaru, aromatycznego sosu dodawanego do wielu potraw. Poza pieczoną na ogniu papryką, ajvar w zależności od regionu może zawierać bakłażany, pomidory, czosnek i papryczki chili.
Bałkańska kuchnia jest również bogata w wytrwane wypieki, wykonane z cienkiego jak papier ciasta. Warstwy ciasta przekładane są przeróżnymi nadzieniami, najczęściej mielonym mięsem lub serem, a następnie zapiekane. Ciasta, zwane burek, chrupiące na zewnątrz i soczyste wewnątrz, serwowane z jogurtem lub zsiadłym mlekiem, stanowią typowe bałkańskie śniadanie. Inne popularne warianty nadzienia to ziemniaki, szpinak, grzyby, kapusta i dynia. Można też w niektórych regionach spotkać wersje słodkie, nadziewane wiśniami, jabłkami, śliwkami, orzechami włoskimi itp. Prawdopodobnie najbardziej wyrafinowana jest wersja słoweńska, znana jako prekmurska gibanica, która zawiera ricottę, jabłka, orzechy włoskie, rodzynki i mak.
Kuchnia bałkańska. Potrawy, które musisz spróbować będąc na Bałkanach
Bałkańskie jedzenie jest proste, ale sycące i smaczne, pełne aromatycznych przypraw, trafiające przez żołądek prosto do serca. Podstawowym składnikiem jest na Bałkanach mięso, w każdej postaci, najczęściej jednak grillowane, pieczone lub wędzone. W krajach chrześcijańskich jedzą głównie wieprzowinę, a muzułmanie wybierają wołowinę i jagnięcinę. Istnieje kilka mięsnych przysmaków określanych wspólną nazwą „roštilj” lub „skara”, która wywodzi się od nazwy rodzaju grilla, na którym te potrawy są przygotowywane. Najpopularniejsza z nich nazywa się ćevap, a jej dalekim przodkiem jest tradycyjny turecki kebab. Kilka miast bałkańskich wciąż walczy o tytuł bałkańskiej stolicy ćevap.
Jeśli odwiedzisz serbskie miasto Leskovac, koniecznie zafunduj sobie wyjątkowe kulinarne doświadczenie zwane „Pociągiem z Leskovac”. Jest to posiłek złożony z pięciu różnych mięsnych specjałów, które kelnerzy wnoszą jeden po drugim. W Sarajewie, stolicy Bośni i Hercegowiny, spróbuj lokalnych ćevap serwowanych w bułce, z dużą ilością posiekanej cebuli i solidną porcją kajmaku. Najlepszych kulinarnych wrażeń dostarczy Ci wizyta na Baščaršija, starym tureckim bazarze. Warto tu podkreślić, że kajmak powszechnie stosowany na całych Bałkanach ma niewiele wspólnego z doskonale nam znaną słodką masą ze skondensowanego mleka. Bałkański kajmak to gęsty i słony sos, konsystencją przypominający raczej pastę do smarowania, przygotowywany według tradycyjnej receptury z niepasteryzowanego mleka i śmietany.
Kolejną tradycyjną bałkańską specjalnością jest pieczone mięso. Żadne święto na Bałkanach nie może się obejść bez pieczonej wieprzowiny, jagnięciny lub wołowiny. Tusza przyprawiana jest solą i pieczona w całości na rożnie, a następnie krojona na małe kawałki. W przeciwieństwie do innych kultur, na Bałkanach ten rodzaj mięsa często podawany jest na zimno. Najbardziej podstawowym wegetariańskim daniem bałkańskim jest pieczona fasola. Danie to ma wiele różnych nazw i wariantów w zależności od kraju, ale esencja jest taka sama: biała fasola gotowana z cebulą, a następnie pieczona w ceramicznym naczyniu z przyprawami i różnymi dodatkami. Tym, co nadaje bałkańskim potrawom niezwykły smak jest uprawiana lokalnie czerwona papryka. Jest ona głównym składnikiem kolejnego bałkańskiego przysmaku, czyli ajvaru, aromatycznego sosu dodawanego do wielu potraw. Poza pieczoną na ogniu papryką, ajvar w zależności od regionu może zawierać bakłażany, pomidory, czosnek i papryczki chili.
Bałkańska kuchnia jest również bogata w wytrwane wypieki, wykonane z cienkiego jak papier ciasta. Warstwy ciasta przekładane są przeróżnymi nadzieniami, najczęściej mielonym mięsem lub serem, a następnie zapiekane. Ciasta, zwane burek, chrupiące na zewnątrz i soczyste wewnątrz, serwowane z jogurtem lub zsiadłym mlekiem, stanowią typowe bałkańskie śniadanie. Inne popularne warianty nadzienia to ziemniaki, szpinak, grzyby, kapusta i dynia. Można też w niektórych regionach spotkać wersje słodkie, nadziewane wiśniami, jabłkami, śliwkami, orzechami włoskimi itp. Prawdopodobnie najbardziej wyrafinowana jest wersja słoweńska, znana jako prekmurska gibanica, która zawiera ricottę, jabłka, orzechy włoskie, rodzynki i mak.
Data Publikacji: 28.03.2019
Podobne artykuły
Pizza rzymska – czym się charakteryzuje? Fragment książki „Rzym od kuchni” Magdaleny Wolińskiej-RiediPizza to bez wątpienia kulinarna królowa, a na całym świecie znajdziemy niezliczoną liczbę jej wariantów. W niektórych miejscach charakteryzuje ją grube ciasto z serem zapieczonym w brzegach, w innych cieniutki spód z puszystymi, wręcz „pustymi” rantami. Część osób ją piecze, inni smażą. Zdarza się, że podaje się ją na słodko lub w kontrowersyjnych połączeniach, jak szynka z ananasem czy krem czekoladowy z bananami. Niektóre warianty serwowane na świecie mogłyby przyprawić Włochów o ból głowy.
Warto jednak wiedzieć, że choć pizza jest włoskim specjałem, to nawet w słonecznej Italii nie występuje jako jedno danie. W zależności od regionu przyrządza się ją na różne sposoby. Prym wiodą dwa style kulinarne: pizza rzymska i neapolitańska.
W swojej najnowszej książce „Rzym od kuchni. Śladami historii najsłynniejszych dań Wiecznego Miasta” Magdalena Wolińska-Riedi odkrywa przed czytelnikami niesamowite rzymskie smaki oraz ich fascynującą historię. Na liście opisywanych przysmaków nie mogło zabraknąć rzymskiej pizzy. Czym różni się od neapolitańskiej? Co myślą o niej sami Włosi? Jak rozpoznać dobrą rzymską pizzę? Odpowiedzi znajdziecie w poniższym fragmencie!
Kuchnia filipińska – czego warto spróbować podczas wakacji na Filipinach?Filipiny to turystyczny raj – znajdziemy tu przepiękne, pokryte białym piaskiem plaże, ciepłą lazurową wodę, bujną przyrodę i kilka ciekawych zabytków. Jakby tego było mało, to kraj pełen sympatycznych, zawsze uśmiechniętych ludzi i … znakomitej, dość unikatowej, kuchni.
Jednym z najlepszych sposobów na poznanie danego kraju i jego kultury jest próbowanie lokalnych dań. Sprawdź więc, czym charakteryzuje się kuchnia Filipin i jakich smacznych potraw warto spróbować podczas pobytu w jednej z restauracji, jadłodajni, knajp czy w końcu punktów ze street foodem, do których trafić możemy z łatwością w Manili, na Bohol, Luzon, Boracay i w innych miejscach kraju.
Kuchnia wietnamska – co zjeść podczas podróży po Wietnamie?Wietnam położony w Azji Południowo-Wschodniej to jeden z bardziej fascynujących krajów regionu, który stanowi niezwykłą mieszankę azjatyckiej kultury, tropikalnego klimatu i fenomenalnej kuchni, której nikomu nie trzeba chyba rekomendować. Znaleźć tu można zarówno zapierające dech w piersiach krajobrazy, jak choćby słynną zatokę Ha Long, czy tarasy ryżowe, jak i prężnie rozwijające się wielkie miasta, które kontrastują z małymi plemiennymi wioskami, ukrytymi wysoko w górach. Odwiedziny Wietnamu to na pewno doskonały pomysł na niezapomniane wakacje również dla osób, które lubią odkrywać nowe smaki. Zobacz, z czego słynie kuchnia wietnamska i jakich potraw warto spróbować podczas wakacji w tym kraju. Oto kulinarna podróż po Wietnamie.
Kuchnia grecka – top 10 potraw Grecy, jak chyba każdy naród zamieszkujący basen Morza Śródziemnego, kochają jeść i kochają karmić innych. To jest jedno z tych miejsc, w których masz gwarancję, że nigdy nie będziesz głodny. Wybierając się na wczasy do Grecji przygotuj się na bogactwo smaków i aromatów na każdym kroku. W tradycyjnej kuchni greckiej wykorzystuje się głównie świeże, lokalne składniki, takie jak owoce morza, bakłażany, pomidory, oliwa z oliwek, sok z cytryny, różne rodzaje ryb i mięsa, a także ziarna. Dania są aromatyczne, pełne świeżych i suszonych ziół.