Bułgaria to kraj o niezwykle długiej i bogatej historii, który ze względu na swoje położenie geograficzne na szlaku łączącym Europę z Azją przez wiele stuleci znajdował się pod wpływami różnych imperiów. Zaowocowało to wyjątkowym połączeniem zwyczajów i tradycji, z których niektóre są nadal praktykowane. Bułgaria powstała w 681 r., a od chrztu chana Borysa I w 684 r. rozpoczęła się złota era potężnego państwa ze stolicą w Plisce. Można powiedzieć, że z chwilą przyjęcia chrześcijaństwa kultura bułgarska stała się integralną częścią kultury europejskiej, ale zachowała wiele tradycji wywodzących się z czasów pogańskich. Bułgarzy są niezwykle dumni ze swego dziedzictwa kulturowego, tradycji i historii, a ich duma i miłość znajdują odzwierciedlenie w wielu aspektach, od kuchni, po folklor i rzemiosło. Sprawdź, jakie zwyczaje i tradycje są nadal praktykowane w Bułgarii przed zaplanowaniem swych wymarzonych wakacji w Bułgarii!
Poznaj zwyczaje kultury bułgarskiej, o których nie miałeś pojęcia:
1. Dzień św. Jordana – poszukiwanie krzyża w lodowatej wodzie
Jednym z najstarszych świąt bułgarskich jest obchodzony 6 stycznia dzień św. Jordana. Według wiary chrześcijańskiej, tego zimowego dnia Bóg zstąpił na Ziemię, a Jezus Chrystus został ochrzczony przez Jana Chrzciciela w rzece Jordan i ogłoszony synem bożym. Zgodnie z bułgarską tradycją kapłan po odprawieniu modłów wrzuca krzyż do rzeki, jeziora lub jakiegokolwiek znajdującego się w okolicy zbiornika wodnego. Młodzi mężczyźni skaczą do lodowatej wody, by go szukać. Uważa się, że ten, który znajdzie krzyż będzie w nadchodzącym roku zdrowy i szczęśliwy. Stare wierzenia mówią, że jeśli krzyż zamarza w wodzie, rok przyniesie żyzne plony. Uczestnicy obrzędu często ubrani są w stroje ludowe i śpiewają stare ludowe pieśni.
2. Kukeri – pogoń za złymi duchami
Inne niezwykłe wydarzenie wywodzące się z tradycji pogańskich ma miejsce w okresie Wielkiego Postu. W bułgarskich wsiach i miasteczkach można wtedy spotkać kolorowe grupy przebierańców, zwanych kukeri. Według tradycji wywodzącej się najprawdopodobniej jeszcze z czasów trackich, kukeri swoim rytualnym tańcem i głośnym zachowaniem przepędzają złe duchy, zapewniają mieszkańcom dobrobyt oraz szczęście. Kukeri mają twarze zakryte maskami i są ubrani w kostiumy ze skór zwierzęcych i drewna, przyozdobione miedzianymi dzwonkami. Niektóre maski mają dwa oblicza: uśmiechnięte i złowrogie, co ma symbolizować współistnienie dobra i zła na świecie. Rytuał kukeri ma na celu odpędzenie złych duchów i symboliczne pożegnanie zimy. Grupy kukeri prezentują swoje tańce także w czasie styczniowego festiwalu Surwa w miejscowości Pernik, który wpisany jest na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
3. Trifon Zarezan – dzień św. Tryfona
14 lutego cały świat obchodzi Walentynki, natomiast Bułgarzy tego dnia mają święto wina, którego początki sięgają prawdopodobnie kultu Dionizosa. Jest to dzień, w którym ma miejsce pierwsze przycinanie winorośli, by dały bogate plony. Trifon Zarezan to święto płodności, symbolizujące koniec zimy i nadejście wiosny. Szczególnie uroczyste obchody tego święta mają miejsce w okolicach Ruse, Razgradu, Plewenu i Wracy, gdzie spośród właścicieli winnic wybierany jest „car winnic”. Jeśli podczas jego panowania nastąpi urodzaj, to zostaje on ponownie wybrany na cara w kolejnym roku. Car jest najważniejszą osobą podczas tego święta, to do niego należy przywilej podcinania i sławienia winorośli. Mężczyźni niosą go na swoich ramionach z winnic do wsi i wędrują od domu do domu, gdzie każdy gospodarz częstuje ich winem. Na koniec car organizuje wspólną biesiadę u siebie w domu.
4. Baba Marta – tradycja powitania wiosny
Zwyczaj świętowania 1 marca ma swe korzenie w roku 681, czyli jest bezpośrednio związany z narodzinami Wielkiej Bułgarii. Zgodnie z tradycją marzec to początek wiosny, a w pierwszy dzień miesiąca następuje symboliczne pożegnanie zimy. Bułgarskie słowo „mart” oznaczające marzec jest według ludowych przekazów imieniem złośliwej staruszki, która słynęła z ciągłych zmian nastroju. Bułgarzy nazwali ją Baba Marta, a w dniu jej święta obdarowują się biało-czerwonymi gałgankami, zwanymi martenicami, które mają przynieść im zdrowie i szczęście. Martenica powinna być zawiązana na nadgarstku obdarowanego do czasu aż ten zobaczy bociana, który wrócił po zimie do domu lub drzewo, które puściło pierwsze pąki. Martenice są także zawiązywane na drzewach w sadach i na zwierzętach hodowlanych, co ma zapewnić bogate plony i zdrowie. W 2017 roku praktyki związane z obchodami 1 marca zostały wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
5. Nestinarstwo – taniec na rozżarzonych węglach
Kolejnym niezwykłym zwyczajem jest doroczny wiosenno-letni rytuał praktykowany w dniu świętych Konstantyna i Heleny, czyli 3 czerwca (21 maja według kalendarza juliańskiego) w wioskach gór Strandży. Rytuał ma zapewnić ochronę przed gradobiciem, udane zbiory i dobrobyt dla całej wsi. W 2009 r. nestinarstwo zostało wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO. Punktem kulminacyjnym obchodów jest taniec boso na rozżarzonych węglach. Tradycyjnie taniec wykonują wyłącznie kobiety trzymając w rękach ikony z wizerunkami obu świętych. Niegdyś każda wioska praktykująca nestinarstwo miała specjalny budynek z paleniskiem, gdzie przechowywano święty bęben, używany wyłącznie podczas obrzędów. W wiosce znajdowały się również dwie studnie: jedna poświęcona świętemu Konstantynowi, a druga świętej Helenie. Wierzono, że tańczące kobiety wpadają w trans, który pozwala im połączyć się ze świętym, którego ikonę trzymają, dzięki czemu mogą interpretować wróżby, udzielać rad i przepowiadać przyszłość.
Data Publikacji: 05.05.2020
Artykuł autorstwa: Redakcja Rainbow
Eksperci z branży turystycznej – piloci wycieczek, animatorzy, rezydenci i przewodnicy i wielu innych specjalistów, którzy dzielą się swoimi doświadczeniami i wiedzą zdobytą podczas niezliczonych podróży. W tekstach łączą praktyczne wskazówki z fascynującymi historiami i ciekawostkami z różnych zakątków świata. Ich opowieści to nie tylko przewodniki po popularnych kierunkach, ale przede wszystkim autentyczne relacje osób, które na co dzień pracują z turystami i poznają opisywane miejsca od podszewki.Podobne artykuły
Hipisi i Ibiza. To dzięki dzieciom kwiatom Ibiza stała się królestwem imprezGdy myślimy o Ibizie, wyobrażamy sobie tętniące życiem kluby nocne i legendarne imprezy. Ta balearska wyspa zasłużenie nosi miano europejskiej stolicy rozrywki. Jednak jej obecny charakter ma zaskakujące korzenie – to właśnie kontestujący establishment hipisi z lat 60. i 70. stworzyli fundamenty pod dzisiejszą kulturę imprezową wyspy. Jak doszło do tej niezwykłej transformacji? Co pozostało z dziedzictwa „dzieci kwiatów” we współczesnej Ibizie?
Bahaizm – jedna z najmłodszych niezależnych religii monoteistycznych na świecieBahaizm w ciągu zaledwie 180 lat zgromadził – według szacunkowych danych – miliony wyznawców na wszystkich kontynentach. Wiara ta uznaje ciągłość objawień boskich, widząc w postaciach takich jak Mojżesz, Jezus i Mahomet manifestacje jednego Boga, jednocześnie głosząc równość kobiet i mężczyzn, harmonię nauki z wiarą oraz jedność rodzaju ludzkiego ponad wszelkimi podziałami. Jej rozwój w tak krótkim czasie jest godny uwagi, szczególnie że dzieje się to w epoce postępującej sekularyzacji społeczeństw zachodnich.
Co sprawia, że bahaizm przyciąga ludzi z tak różnych kultur i tradycji? Dlaczego znajduje zwolenników zarówno w krajach rozwijających się, jak i w wysoko rozwiniętych demokracjach? Zapraszam do podróży po historii, zasadach i miejscach świętych jednej z najszybciej rozwijających się religii naszych czasów i wspólnego poszukiwania odpowiedzi na te pytania!
Ramadan – na czym polega, kiedy się odbywa i ile trwa. Poznaj bliżej święty miesiąc postu MuzułmanówRamadan to najświętszy miesiąc w kalendarzu muzułmańskim; okres, który radykalnie zmienia rytm życia ponad półtora miliarda ludzi na całym świecie. Choć osobom spoza kręgu wyznawców islamu często kojarzy się głównie z postem od świtu do zmierzchu, w rzeczywistości jest to złożone zjawisko społeczne, kulturowe i religijne, które wpływa na każdy aspekt życia wyznawców islamu. W tym czasie całe miasta zmieniają swój charakter: ulice pustoszeją w ciągu dnia, by obudzić się do życia po zachodzie słońca, a meczety wypełniają się wiernymi uczestniczącymi w dodatkowych modlitwach.
Orient – czym jest? Które państwa to kraje Orientu?Turyści coraz odważniej wybierają kierunki swoich podróży. Odległe kraje oraz obce kultury przyciągają i oferują nowe doznania, a jednocześnie zorganizowanie wymarzonego wyjazdu stało się łatwiejsze niż kiedykolwiek. Dla wszystkich, którzy chcą zaznać egzotyki, interesujące mogą okazać się kraje Orientu. Pod tym szerokim pojęciem może kryć się zarówno odpoczynek na zachwycających plażach, wizyta w nowoczesnych metropoliach, jak i podziwianie imponującej architektury islamu. Zanim jednak wyruszysz w podróż w kierunku Wschodu, warto poznać, czym jest Orient, jakie kraje do niego należą i co sprawia, że od wieków fascynuje podróżników z całego świata. Dowiedz się, co nazywano Orientem kiedyś, a co dzisiaj i jak współcześnie odbierany jest ten termin.