Kultura bułgarska – co warto wiedzieć

Bułgaria to kraj o niezwykle długiej i bogatej historii, który ze względu na swoje położenie geograficzne na szlaku łączącym Europę z Azją przez wiele stuleci znajdował się pod wpływami różnych imperiów. Zaowocowało to wyjątkowym połączeniem zwyczajów i tradycji, z których niektóre są nadal praktykowane. Bułgaria powstała w 681 r., a od chrztu chana Borysa I w 684 r. rozpoczęła się złota era potężnego państwa ze stolicą w Plisce. Można powiedzieć, że z chwilą przyjęcia chrześcijaństwa kultura bułgarska stała się integralną częścią kultury europejskiej, ale zachowała wiele tradycji wywodzących się z czasów pogańskich. Bułgarzy są niezwykle dumni ze swego dziedzictwa kulturowego, tradycji i historii, a ich duma i miłość znajdują odzwierciedlenie w wielu aspektach, od kuchni, po folklor i rzemiosło. Sprawdź, jakie zwyczaje i tradycje są nadal praktykowane w Bułgarii przed zaplanowaniem swych wymarzonych wakacji w Bułgarii!

Poznaj zwyczaje kultury bułgarskiej, o których nie miałeś pojęcia:


1. Dzień św. Jordana – poszukiwanie krzyża w lodowatej wodzie

Jednym z najstarszych świąt bułgarskich jest obchodzony 6 stycznia dzień św. Jordana. Według wiary chrześcijańskiej, tego zimowego dnia Bóg zstąpił na Ziemię, a Jezus Chrystus został ochrzczony przez Jana Chrzciciela w rzece Jordan i ogłoszony synem bożym. Zgodnie z bułgarską tradycją kapłan po odprawieniu modłów wrzuca krzyż do rzeki, jeziora lub jakiegokolwiek znajdującego się w okolicy zbiornika wodnego. Młodzi mężczyźni skaczą do lodowatej wody, by go szukać. Uważa się, że ten, który znajdzie krzyż będzie w nadchodzącym roku zdrowy i szczęśliwy. Stare wierzenia mówią, że jeśli krzyż zamarza w wodzie, rok przyniesie żyzne plony. Uczestnicy obrzędu często ubrani są w stroje ludowe i śpiewają stare ludowe pieśni.



2. Kukeri – pogoń za złymi duchami

Inne niezwykłe wydarzenie wywodzące się z tradycji pogańskich ma miejsce w okresie Wielkiego Postu. W bułgarskich wsiach i miasteczkach można wtedy spotkać kolorowe grupy przebierańców, zwanych kukeri. Według tradycji wywodzącej się najprawdopodobniej jeszcze z czasów trackich, kukeri swoim rytualnym tańcem i głośnym zachowaniem przepędzają złe duchy, zapewniają mieszkańcom dobrobyt oraz szczęście. Kukeri mają twarze zakryte maskami i są ubrani w kostiumy ze skór zwierzęcych i drewna, przyozdobione miedzianymi dzwonkami. Niektóre maski mają dwa oblicza: uśmiechnięte i złowrogie, co ma symbolizować współistnienie dobra i zła na świecie. Rytuał kukeri ma na celu odpędzenie złych duchów i symboliczne pożegnanie zimy. Grupy kukeri prezentują swoje tańce także w czasie styczniowego festiwalu Surwa w miejscowości Pernik, który wpisany jest na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.



3. Trifon Zarezan – dzień św. Tryfona

14 lutego cały świat obchodzi Walentynki, natomiast Bułgarzy tego dnia mają święto wina, którego początki sięgają prawdopodobnie kultu Dionizosa. Jest to dzień, w którym ma miejsce pierwsze przycinanie winorośli, by dały bogate plony. Trifon Zarezan to święto płodności, symbolizujące koniec zimy i nadejście wiosny. Szczególnie uroczyste obchody tego święta mają miejsce w okolicach Ruse, Razgradu, Plewenu i Wracy, gdzie spośród właścicieli winnic wybierany jest „car winnic”. Jeśli podczas jego panowania nastąpi urodzaj, to zostaje on ponownie wybrany na cara w kolejnym roku. Car jest najważniejszą osobą podczas tego święta, to do niego należy przywilej podcinania i sławienia winorośli. Mężczyźni niosą go na swoich ramionach z winnic do wsi i wędrują od domu do domu, gdzie każdy gospodarz częstuje ich winem. Na koniec car organizuje wspólną biesiadę u siebie w domu.



4. Baba Marta – tradycja powitania wiosny

Zwyczaj świętowania 1 marca ma swe korzenie w roku 681, czyli jest bezpośrednio związany z narodzinami Wielkiej Bułgarii. Zgodnie z tradycją marzec to początek wiosny, a w pierwszy dzień miesiąca następuje symboliczne pożegnanie zimy. Bułgarskie słowo „mart” oznaczające marzec jest według ludowych przekazów imieniem złośliwej staruszki, która słynęła z ciągłych zmian nastroju. Bułgarzy nazwali ją Baba Marta, a w dniu jej święta obdarowują się biało-czerwonymi gałgankami, zwanymi martenicami, które mają przynieść im zdrowie i szczęście. Martenica powinna być zawiązana na nadgarstku obdarowanego do czasu aż ten zobaczy bociana, który wrócił po zimie do domu lub drzewo, które puściło pierwsze pąki. Martenice są także zawiązywane na drzewach w sadach i na zwierzętach hodowlanych, co ma zapewnić bogate plony i zdrowie. W 2017 roku praktyki związane z obchodami 1 marca zostały wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.



5. Nestinarstwo – taniec na rozżarzonych węglach

Kolejnym niezwykłym zwyczajem jest doroczny wiosenno-letni rytuał praktykowany w dniu świętych Konstantyna i Heleny, czyli 3 czerwca (21 maja według kalendarza juliańskiego) w wioskach gór Strandży. Rytuał ma zapewnić ochronę przed gradobiciem, udane zbiory i dobrobyt dla całej wsi. W 2009 r. nestinarstwo zostało wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO. Punktem kulminacyjnym obchodów jest taniec boso na rozżarzonych węglach. Tradycyjnie taniec wykonują wyłącznie kobiety trzymając w rękach ikony z wizerunkami obu świętych. Niegdyś każda wioska praktykująca nestinarstwo miała specjalny budynek z paleniskiem, gdzie przechowywano święty bęben, używany wyłącznie podczas obrzędów. W wiosce znajdowały się również dwie studnie: jedna poświęcona świętemu Konstantynowi, a druga świętej Helenie. Wierzono, że tańczące kobiety wpadają w trans, który pozwala im połączyć się ze świętym, którego ikonę trzymają, dzięki czemu mogą interpretować wróżby, udzielać rad i przepowiadać przyszłość.

Data Publikacji: 05.05.2020

Podobne artykuły

krajobraz kierunku
Grecja w maju. Gdzie jest najcieplej i którą grecką wyspę wybrać na majówkę?Majówka to świetny moment, by wybrać się na jedną z najcieplejszych greckich wysp, ponieważ sezon tam dopiero powoli się rozkręca, ale dni są już długie i słoneczne. Nie zastanawiaj się więc, czy jechać na krótkie wakacje do Grecji, tylko, którą z licznych wysp wybrać. Przedłużony majowy weekend pozwoli ci odpocząć od pracy i domowych obowiązków w pięknych okolicznościach przyrody. Rodos, Santorini, Zakynthos a może Kreta? Gdzie w Grecji jest najcieplej w maju? Na której z licznych greckich wysp znajdziesz w tym czasie najlepsze warunki do wylegiwania się na plaży, a gdzie aktywnie spędzisz majówkę na zwiedzaniu, spacerach i podziwianiu lokalnych atrakcji? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w naszym artykule.
krajobraz kierunku
Dokąd wybrać się na majówkę w 2024 roku?W 2024 roku majówka wypada całkiem zgrabnie, ponieważ 1 maja przypada w środę, a 3 - w piątek. Wystarczą 3 dni urlopu, by cieszyć się 9 dniami wolnymi lub zaledwie 1, by zrobić sobie długi weekend trwający 5 dni. Brzmi świetnie, więc trzeba zacząć rozważać, dokąd w tym czasie się wybrać. Zarówno 5 jak i 9 dni to wystarczająco dużo czasu, by zaplanować wyjazd majówkowy! Możesz wybrać się na greckie wyspy lub na włoskie wybrzeże Amalfi, by rozkoszować się słońcem, oddawać błogiemu lenistwu na plaży, albo wybrać się na zwiedzanie pięknych, zabytkowych miast. Natomiast jeśli nie chcesz spędzać całego wyjazdu w jednym, choćby najbardziej fantastycznym miejscu, to wybierz się na wycieczkę objazdową, na której nie sposób się nudzić. Oferta wycieczek jest niezwykle szeroka, więc możesz wybrać dokładnie taką, jaka spełni Twoje oczekiwania. Taka forma wypoczynku stanowi świetną okazję, by w stosunkowo krótkim czasie odwiedzić wiele ciekawych miejsc i poznać największe atrakcje wybranego regionu. Poniżej znajdziesz polecane przez nas kierunki! Podpowiadamy dokąd warto się wybrać, gdzie będzie ciepło, gdzie będzie ciekawie i gdzie będzie najlepiej!
krajobraz kierunku
6 najlepszych wycieczek dla singli w 2024 roku wg klientów r.pl Świat jest pełen fascynujących zakątków do odkrycia - tylko od Twojego nastawienia i otwartości zależy, jak spędzisz najbliższe wakacje. Poznaj 6 najchętniej wybieranych wycieczek dla singli, które omówiliśmy dla Ciebie w poniższym zestawieniu.
krajobraz kierunku
Gdzie polecieć na wakacje w czerwcu? TOP kierunki w czerwcu 2024Czerwiec jest pod wieloma względami świetnym miesiącem na wakacje. W większości zakątków Europy wiosna ustępuje miejsca latu, dni stają się dłuższe oraz bardziej słoneczne, ale wciąż nie jest to jeszcze szczyt sezonu. Możesz zatem liczyć na większy spokój i niższe ceny, nawet w najbardziej turystycznie rozpoznawalnych miejscach. Sprawdź, jakie kierunki warto wziąć na celownik, jeśli planujesz czerwcowy urlop. W naszej ofercie znajdziecie wiele słonecznych kierunków!