Jeśli planujesz spędzić wakacje w Egipcie, na turystycznej mapie podróży koniecznie uwzględnij m.in. Gizę. Najbardziej znane piramidy pochodzą z okresu Starego Państwa, a wśród nich wyróżniają się zwłaszcza te w Gizie. Znajdziesz tu Wielką Piramidę Cheopsa, Piramidę Chefrena i Piramidę Mykerinosa. Trzem głównym piramidom powstałym mniej więcej 4,5 tys. lat temu – największej Cheopsa, drugiej co do wielkości Chefrena, oraz znacznie mniejszej Mykerinosa – towarzyszy szereg mniejszych, które były przeznaczone na grobowce kolejnych władców i możnych świata dawnego Egiptu.
Piramida Cheopsa - jedna z najsłynniejszych atrakcji Egiptu. Została wybudowana około 2560 r. p.n.e. To największa piramida, jaką zbudowano w całym kraju - jedyny zabytek z listy siedmiu cudów świata starożytnego, który przetrwał do czasów nowożytnych. Każdego roku przyciąga tłumy turystów z całego świata. Jej boki mają u podstawy przeszło 230 metrów długości, a jej wysokość to niecałe 139 metrów. Wysokość piramidy (oryginalnie mierzyła blisko 147 m) zmniejszyła się na skutek erozji a przede wszystkim przez to, że utraciła kamień wieńczący szczyt, tzw. piramidon. Według obliczeń zbudowano ją z ok. 2,3 mln wapiennych bloków, ważących od 2 do 15 ton każdy. Do budowy sklepienia komory, która służyła do złożenia zwłok władcy, użyto też znacznie cięższych, bo ważących przeszło 25 ton bloków z granitu.
Do dziś wiele korytarzy, zakamarków i komór w piramidzie Cheopsa nie zostało zbadanych. Turyści mogą jednak skorzystać z korytarza Wielkiej Galerii, by dostać się do Komory Króla. To bez wątpienia jedno z najbardziej wyjątkowych miejsc na świecie, które trzeba zobaczyć podczas podróży do Egiptu.
Piramida Chefrena pochodzi z około 2532 r. p.n.e., czyli z okresu schyłku rządów tego faraona. Szacuje się, że pierwotnie jej wysokość wynosiła ok. 143,5 metrów, ale na skutek osiadania i częściowego zniszczenia obecnie ma 136 metrów wysokości. Każdy z boków u podstawy tej piramidy ma 214,5 m długości. Na jej wierzchołku zachowały się płyty okładzinowe, których waga dochodzi do 7 ton! Wznosząc tę monumentalną budowlę, wykorzystano bloki skalne o masie ok. 2,5 ton, wykonane zarówno z wapienia sprowadzonego z półwyspu Synaj, jak i z granitu pozyskanego z kamieniołomów w okolicach Abu Simbel.
Na terenie kompleksu piramid znajduje się także słynny posąg Wielkiego Sfinksa przedstawiający najprawdopodobniej wizerunek faraona Chefrena (syna Cheopsa). Obiekt ma 72,85 m długości oraz 20 m wysokości, został wyrzeźbiony w litej skale i od 1979 roku znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.
Piramida Mykerinosa (wnuka Cheopsa) mierzy jedynie 65 metrów wysokości i jest najmniejszą z trzech głównych budowli Gizy, ale co ciekawe została zbudowana z największych bloków kamiennych. Długość boków podstawy wynosi 108 metrów. Do dzisiaj zachowała się tylko część wapiennego pokrycia licowego tej piramidy, chociaż – jak mówią kroniki – jeszcze w XVI wieku było ono w stanie nienaruszonym.
Zobacz również:
Egipt – co warto wiedzieć przed podróżą?
Największe atrakcje i zabytki Egiptu
Piramidy w Gizie to nie jedyne piramidy, które możesz podziwiać w trakcie wakacji w Egipcie. Za niezwykle ciekawe uznać należy także te, wybudowane w Sakkarze. Miejscowość, znajdująca się ok. 30 km na południe od centrum dzisiejszego Kairu, była niegdyś nekropolią Memfis, starożytnej egipskiej stolicy. Przez wiele wieków używano ich do chowania władców, kapłanów i innych najważniejszych dostojników państwowych. Sama nazwa wywodzi się od Sokar, staroegipskiego bóstwa, które przyjmowało zmarłych władców i przenosiło ich w niebiosa (co ciekawe bóstwo było też patronem tragarzy).
Najsłynniejszą budowlą pozostałą po starożytnej nekropolii jest Schodkowa Piramida Dżesera, zbudowana przez Imhotepa, architekta i lekarza, który był jednocześnie wezyrem (najwyższym urzędnikiem) na dworze władcy Dżesera. Powstała ok. 2650 p.n.e. piramida jest najstarsza w całym Egipcie i uważana jest za najdawniejszy przykład budowli wzniesionej wyłącznie z ociosanego kamienia.
Podstawa ma wymiary 125 na 109 m, zaś jej wysokość wynosi 62 m. W odróżnieniu od pozostałych piramid, np. w Gizie, tutejsza posiada sześć wyraźnych stopni, stąd też jej nazwa – piramida schodkowa.
Historia Egiptu wciąż pełna jest tajemnic, części z nich pewnie nigdy nie poznamy, ale co jakiś czas, archeolodzy i inni naukowcy zajmujący się dawnymi czasami, odkrywają kolejne karty z bogatych dziejów tego państwa. W 2020 roku egipska Najwyższa Rada Starożytności, instytucja państwowa zajmująca się konserwacją i ochroną starożytnych zabytków, poinformowała, że na terenie Sakkary odnaleziono 14 szczelnie zamkniętych sarkofagów. Znaleziska dokonano w nowo odkrytej studni, na głębokości 11 metrów. Wstępne badania wskazują, że pochodzą one sprzed 2,5 tys. lat. Starannie wykonane trumny zachowały się w bardzo dobrym stanie, pokryte są kolorową polichromią.
Starożytny Egipt - ciekawostka dotycząca piramidSzacuje się, że budowa jednej piramidy trwała średnio około 20 lat. Dla porównania, Notre-Dame w Paryżu wznoszono przez niemal 200 lat. |
Około 3 km na południe od nekropoli w Sakkarze w miejscowości Dahszur znajduje się kolejna nekropola staroegipska z okresu Starego i Średniego Państwa. Na tym terenie wzniesiono pięć piramid, w tym dwie należące do króla Snofru (ojca Cheopsa) z IV dynastii w okresie Starego Państwa (co ciekawe, piramidy Snofru pod względem wielkości zajmują trzecie i czwarte miejsce po piramidach Cheopsa i Chefrena). Król ten zbudował także dwie inne piramidy w Seila i Meidum. Ponadto, na obszarze tym znajdują się trzy kolejne piramidy, należące do królów Amenemhata II, Senusereta III i Amenemhata III z XII dynastii w okresie Średniego Państwa. Piramidy te zostały wzniesione głównie z cegły mułowej, z zastosowaniem oblicowania wapiennego. Niestety, po rozbiórce wapiennych okładzin większość z nich uległa niemal całkowitemu zniszczeniu.
Jeszcze dalej na południe od Sakkary (ok. 30 km) znajduje się miejscowość Al-Liszt, gdzie również zlokalizowanych jest kilka bardzo ciekawych piramid, m.in Piramida Amenemhata I, będącego jednym z wielkich władców Egiptu, założycielem potężnej XII dynastii, który wprowadził Egipt w erę zwaną „Złotym Wiekiem”. Półtora kilometra dalej na południe usytuowany jest z kolei kompleks grobowy jego syna, Senusereta I, którego piramida była pierwotnie otoczona podwójnym murem, zbudowanym z wapiennych bloków. W Al-Liszt zidentyfikowano też piramidy królowych Neferu I i Itakanet. Znajduje się tam także siedem niezidentyfikowanych kompleksów grobowych, które najprawdopodobniej należały do członków rodziny królewskiej, z których każda miała własną świątynię grobową.
Mniej więcej 10 km na północ od Kairu w miejscowości Abu Rawasz, zapisywanej też czasami jako Abu Roasz, znajdują się liczne groby, w tym m.in. ruiny piramidy Radżedefa (Dżedefre), następcy Cheopsa, z IV dynastii. Budowle grobowe tego kompleksu wzorowano na kompleksach z Sakkary, obejmując w ich składzie świątynię kultową, rampę i drogę, oraz dolną świątynię. Ciekawostką związaną z tym miejscem jest fakt, że jest to najdalej na północ położona piramida władcy starożytnego Egiptu.
W miejscowości Hawara, leżącej na południowy-zachód od Kairu i znajdującej się bliżej oazy Al-Fajum, niż koryta Nilu (wzdłuż którego usytuowanych jest przeważająca większość egipskich piramid), usytuowana jest piramida Amenemhata III, władcy starożytnego Egiptu z czasów Średniego Państwa, z XII dynastii. Pierwotnie piramida miała wysokość sięgającą 58 metrów, a długość boku podstawy wynosiła 101,8 metra. Jej część naziemna została zbudowana z suszonej cegły mułowej, natomiast całą budowlę oblicowano wapieniem. Ciekawe jest to, że była to druga piramida wzniesiona przez tego władcę, pod koniec jego panowania, prawdopodobnie dlatego, że pierwsza piramida, którą nakazał wybudować we wspomnianym wcześniej Dahszur, miała wady konstrukcyjne. Do dziś nie wiadomo natomiast dlaczego drugą z piramid zbudowano tak daleko od swojego pierwowzoru. Ale to tylko jedna z licznych zagadek starożytnego Egiptu, które w dalszym ciągu czekają na wyjaśnienie...
Może Cię zainteresować:
10 najważniejszych zabytków Egiptu – co warto zobaczyć
9 ciekawostek o Egipcie, o których mogłeś nie wiedzieć