Zamek Himeji (Białej Czapli) w Japonii. Jakie tajemnice skrywa?

Japońskie zamki to architektoniczna zagadka dla europejskiego oka. Zamiast masywnych, kamiennych warowni, w Kraju Kwitnącej Wiśni wznoszą się strzeliste konstrukcje z charakterystycznymi, kaskadowymi dachami, które swoją lekkością przeczą idei twierdzy obronnej. Zamek Himeji doskonale ilustruje tę odmienność – jego śnieżnobiałe ściany przypominające skrzydła czapli górują nad okolicą, skrywając za sobą labirynt korytarzy i zaawansowany system obronny. Jako jeden z najlepiej zachowanych historycznych obiektów w Japonii, który przetrwał trzęsienia ziemi, pożary i wojny, oferuje niepowtarzalną podróż w głąb japońskiej kultury.

Jakie jeszcze tajemnice kryje w sobie Zamek Białej Czapli? Co sprawiło, że przetrwał w nienaruszonym stanie przez wieki? I czy naprawdę jest nawiedzany przez duchy? Przekonaj się, odkrywając historię tego niezwykłego miejsca.

Historia Zamku Białej Czapli

Historia zamku Himeji sięga XIV wieku, pierwotnie powstał jako niewielka forteca zbudowana na polecenie samuraja i lokalnego władcy Akamatsu Norimury, którą jego syn przebudował w zamek. Wpływ na kształt budynku miał także Toyotomi Hideyoshi, który zdecydował o stworzeniu trzypiętrowej wieży centralnej. Obecna forma zamku pochodzi z początku XVII wieku, gdy zdecydowano, że budowla będzie miała pięć pięter i zostanie otoczona trzema fosami.

Wiele zabytków Japonii na przestrzeni wieków zostało zniszczonych, przyczyniły się do tego trzęsienia ziemi, pożary oraz przede wszystkim wojny. Zamek Białej Czapli nie podzielił tego losu i nawet w czasie II wojny światowej nie został uszkodzony, co czyni go wyjątkowym na tle innych tego rodzaju budowli.

Czym wyróżnia się architektura zamku Himeji?

Wygląd japońskich zamków już z zewnątrz zaskakuje wielu Europejczyków. Strzelisty kształt i liczne, układające się kaskadowo dachy to ich najbardziej charakterystyczne elementy. W przypadku Himeji o wyjątkowości budowli przesądzają także inne detale; niektóre z nich trudno dostrzec na pierwszy rzut oka:

Białe ściany przypominające skrzydła czapli

Przydomek „Zamek Białej Czapli” nie wziął się znikąd! Jest to nawiązanie do jego śnieżnobiałych, tynkowanych ścian, które kontrastują z naturalnymi, drewnianymi elementami konstrukcji. Z daleka zamek wielu osobom kojarzy się ze wzbijającą się do lotu białą czaplą.

Kompleksowa struktura z 83 budynkami

Himeji to w rzeczywistości nie jeden budynek, ale rozciągający się na dwóch wzgórzach kompleks zamkowy. Składają się na niego liczne wieże, bramy i korytarze, które tworzą skomplikowaną sieć obronną. Wśród wielu elementów za najważniejszy uznawana jest pięciokondygnacyjna wieża główna (Tenshu), z której rozciąga się widok na całą okolicę.

Zaawansowany system obronny

Pomimo zachwycającego wyglądu nie można zapominać, że zamek Himeji pełnił przede wszystkim rolę twierdzy. Podczas jej budowy pomyślano o wielu szczegółach architektonicznych, które miały umożliwić skuteczną obronę. Aby możliwe było zrzucanie na szturmujących wrogów kamieni lub ostrzy, stworzono ishiotoshi, czyli specjalne szczeliny strzelnicze. Podobną funkcję pełniły ukryte otwory, dające łucznikom bezpieczeństwo. Opóźnić, a nawet uniemożliwić szturm miała również podwójna linia murów oraz fosy.

Zastosowanie drewna i kamienia

Zamek zbudowano z drewna, co jest typowe dla japońskiej architektury tego okresu, ale fundamenty i mury wykonano z solidnych bloków kamiennych, co dawało większą stabilność i ochronę przed wstrząsami sejsmicznymi. Przezorność dawnych architektów z pewnością miała wpływ na fakt, że do dziś możemy oglądać Himeji w oryginalnej postaci.

Naturalna wentylacja i odporność na ogień

Wśród architektonicznych zabiegów, mającym zapewnić mieszkańcom większy komfort oraz ochronę, warto wspomnieć o stworzeniu otworów wentylacyjnych oraz zastosowaniu specjalnego tynku. Dzięki nim zamek jest nie tylko przewiewny, ale również bardziej odporny na pożary niż inne budowle tego okresu.

Zwiedzanie Zamku Białej Czapli. Na co zwrócić szczególną uwagę?

Zamek Himeji robi duże wrażenie na turystach patrzących na jego białą fasadę, ale warto poznać go także od środka. Należy pamiętać, że przez wieki pełnił przede wszystkim rolę twierdzy, dlatego podczas zwiedzania wzrok przyciąga wiele detali świadczących o obronnym charakterze budowli.

Wieża główna (Tenshu)

Składa się na nią aż siedem kondygnacji, dzięki którym wraz z podstawą zamku i wzgórzem, na którym jest ulokowana, osiąga wysokość 92 m n.p.m. Z zamkowej wieży rozciąga się widok na pozostałe zabudowania tworzące warowny kompleks oraz okoliczne miasto. Dziś doceniamy przede wszystkim piękną panoramę okolicy, ale w przeszłości wysokość wieży gwarantowała możliwość zauważenia wroga oddalonego o kilka kilometrów.

Główną warownię charakteryzują strome schody pomiędzy kondygnacjami, zaprojektowane, by utrudnić szybkie poruszanie się najeźdźcom. Podczas zwiedzania można zobaczyć także szczeliny strzelnicze o różnym kształtom (okrągłe, trójkątne i prostokątne), które służyły łucznikom i strzelcom. Wieńczący główną warownię dach udekorowany jest shachihoko, czyli figurami fantastycznych stworzeń o głowie tygrysa i ciele karpia.

Hishinomon – główna brama

Główna brama to miejsce, w którym rozpoczyna się zwiedzanie zamku Himeji. Jest największą z bram całego kompleksu i została zaprojektowana w strategicznym punkcie, dającym widok na cztery główne kierunki i kontrolę nad tym, kto wspina się po zboczu. Hishinomon posiada również charakterystyczne okna w kształcie dzwonów.

Labirynt ścieżek i bram

Zamek Białej Czapli to dwadzieścia jeden bram, dwadzieścia siedem wież, mury obronne otaczające zamek oraz fosy – wszystko to stworzone z myślą, by utrudnić wrogom zdobycie twierdzy. Przejścia między murami obronnymi zostały zaprojektowane w taki sposób, aby skłonić obce armie do poruszania się na wprost i dać możliwość ataku z ukrycia lub rozproszenia wojska wśród ślepych zaułków.

Ogród Koko-en

Ogrody zajmują powierzchnię 3,5 hektara i znajdują się nieopodal głównej bramy, tuż za fosą zamkową. O ich utworzeniu zdecydowano w 1992 roku i były wzorowane na wyglądzie ogrodów z okresu Edo. To świetne miejsce na odpoczynek, ale spacerowicz również nie będą się nudzić, na kompleks składa się bowiem aż dziewięć ogrodów, a każdy z nich ma swój unikalny charakter.

Ogród Pana Domu jest wśród nich największy, wyróżnia go staw z kolorowymi karpiami. Oprócz niego warto odwiedzić także Ogród Sadzonek „Nae-no-niwa”, Ogród Letnich Drzew, Ogród Sosen, Ogród Kwiatów, Ogród w Stylu Wiejskim, Ogród ze Wzgórzem i Stawem, Ogród Drzew Bambusowych. Na tradycyjną herbatę można zatrzymać się w pawilonie Sojuan, również otoczonym roślinnością.

Widok na fosy i mury

Wygląd Zamku Himeji od wieków budzi fascynację. Warto zobaczyć go od zewnątrz i przekonać się, czy skojarzenia z białym ptakiem jest słuszne. Można to zrobić z perspektywy ogrodów Koko-en, ale także miasta Himeji. Osoby mające nieco więcej czasu na zwiedzanie okolicy, mogą zobaczyć Zamek Białej Czapli również z pobliskiej góry Shosha, na którą warto wybrać się również, by zwiedzić kompleks świątynny.

Z bliska widok na fosy i mury Zamku Himeji zapewnia przede wszystkim wejście na wieżę Tenshu. Wówczas najlepiej widać, jak przemyślana jest architektura budowli i można z łatwością wyobrazić sobie, jaki respekt musiała wzbudzać we wrogach.

Tajemnice i ciekawostki Zamku Himeji

Zbudowany przed wiekami, majestatyczny japoński zamek, ma swoją bogatą historię, często przeplataną legendarnymi wydarzeniami. Dlatego, zanim wybierzemy się, by na własne oczy podziwiać oryginalną architekturę Himeji, warto poznać niektóre tajemnice budowli, by później wypatrywać ich śladów.

  1. Miejsce akcji popularnej legendy. Znajdująca się wśród zabudowań zamku studnia uznawana jest za miejsce, w którym zginęła Okiku, bohaterka jednej z najpopularniejszych japońskich opowieści o duchach. W kraju kwitnącej wiśni funkcjonuje wiele wersji historii służącej, która po tragicznej śmierci z rąk swojego pana, bogatego samuraja Aoyama Harima, nawiedzała jego domostwo, ale wiele z nich dzieje się właśnie na zamku Himeji.

  2. Niezwykły lokator. Zamek Białej Czapli według legend jest siedzibą niezwykłej istoty – Osakabehime. Przybierała postać kobiety w kimonie i zamieszkiwała najwyższe piętro głównej wieży, gdzie raz w roku przepowiadała właścicielowi przyszłość twierdzy. Podczas przebudowy zleconej przez Ikeda Terumasa został naruszony jej spokój, co skutkowało nałożeniem klątwy. Do dziś na szczycie wieży znajduje się świątynia ku czci bóstwa Osakebe, która miała powstrzymać gniew Osakabehime.

  3. Zamek Himeji w filmach. Zamek Białej Czapli okazał się świetnym planem filmowym! Jako miejsce historyczne i jedna z bardziej charakterystycznych budowli Japonii wielokrotnie pojawiał się w filmach i serialach historycznych. Zagrał m.in. w filmach takich jak: „Ran” Akiry Kurosawy, „Shogun” oraz „You Only Live Twice” z serii o Jamesie Bondzie.

  4. Fort obronny, który nie musiał się bronić. Himeji powstał przede wszystkim jako fort obronny, w praktyce jednak nigdy nie sprawdzono, jak spełniłby tę rolę! Nigdy nie był zdobywany przez wrogów, największe niebezpieczeństwo dla jego konstrukcji przyniósł dopiero koniec II wojny światowej. To właśnie wtedy na najwyższe piętro zamku spadła bomba, która okazała się niewybuchem i ostatecznie nie wyrządziła większych szkód.

Dlaczego warto zobaczyć zamek Himeji na żywo?

Zamek Himeji stanowi esencję japońskiej architektury obronnej. Zachowany w niemal nienaruszonym stanie od XVII wieku, oferuje wgląd w historię i sztukę budowania fortyfikacji w Kraju Kwitnącej Wiśni, której zasady znacząco odbiegają od europejskich tradycji.

Rozmach kompleksu zaskakuje nawet doświadczonych podróżników – 82 budynki zajmujące obszar 230 hektarów tworzą architektoniczną kompozycję łączącą funkcjonalność z estetyką. Miłośnicy fortyfikacji docenią przemyślany system przejść zaprojektowanych do dezorientowania najeźdźców, strategicznie rozmieszczone strzelnice i potężne mury. Równocześnie, zamek jest sceną japońskich legend – od historii służącej Okiku po tajemniczą strażniczkę najwyższej wieży, Osakabehime.

Wizyta w Himeji zyskuje dodatkowy wymiar podczas wiosennego kwitnienia sakury. Ogrody Koko-en z ponad tysiącem drzew wiśni tworzą kontrastowe tło dla białych murów zamku, umożliwiając doświadczenie Hanami – wielowiekowej praktyki kontemplacji kwiatów, stanowiącej istotny element japońskiej tożsamości kulturowej.

Zamek Himeji oraz inne zabytki Japonii zobaczysz z Rainbow!

Japonia to kraina kontrastów, gdzie ultranowoczesne wieżowce Tokio sąsiadują z tysiącletnimi świątyniami Kioto. Dla poszukujących równowagi między przyszłością a tradycją, ten azjatycki kraj stanowi kwintesencję podróżniczych odkryć. Zamek Himeji zajmuje szczególne miejsce na mapie japońskich skarbów architektury i jest obowiązkowym punktem na trasie każdego świadomego podróżnika.

Z wycieczką objazdową Rainbow „Japonia – w krainie gejsz i samurajów” poznasz nie tylko majestatyczny Zamek Białej Czapli, ale również tętniące życiem metropolie, mistyczne świątynie i naturalne cuda kraju. Program został skonstruowany, by zapewnić równowagę między ikonicznymi atrakcjami a mniej znanymi miejscami, które zazwyczaj umykają uwadze masowej turystyki.

Dla podróżników poszukujących szerszej perspektywy na kulturę Dalekiego Wschodu, Rainbow oferuje trasy łączące Japonię z Chinami i Koreą Południową. Te starannie zaplanowane trasy pozwalają dostrzec zarówno podobieństwa, jak i różnice między tymi fascynującymi krajami, bez logistycznych wyzwań związanych z samodzielnym planowaniem takiej wyprawy.

Sprawdź dostępne terminy i zarezerwuj swoją podróż do Japonii już dziś!

Data Publikacji: 17.03.2025
autor artykulu zdjecie

Artykuł autorstwa: Dagmara Pawlik

Copywriterka, dziennikarka i bibliotekarka. Absolwentka kierunku filologia polska Uniwersytetu Jagiellońskiego. W życiu zawodowym związanym z pisaniem tekstów sięgała już po różne tematy – od architektury przez medycynę po kulturę i turystykę. Lubi dowiadywać się nowych rzeczy i przekazywać tę wiedzę innym. Po pracy najchętniej czyta powieści różnego typu i gatunku – od Jane Austen po Andrzeja Sapkowskiego. Pasjonuje się też rękodziełem, głównie tworzeniem biżuterii artystycznej. Do jej ulubionych regionów świata należą Wyspy Brytyjskie (wciąż marzy o chatce na Highlandach) oraz Skandynawia. W Polsce wybiera najmniej popularny urlopowy kierunek, czyli Bałtyk zimą.

Podobne artykuły

krajobraz kierunku
Kuba – atrakcje turystyczne. Co zobaczyć na Kubie? Zabytki i naturaKuba, perła Karaibów położona w Ameryce Północnej, kryje w sobie fascynującą historię hiszpańskiej kolonizacji. Imponujące miasta z okresu hiszpańskich rządów do dziś przyciągają turystów swoim niepowtarzalnym urokiem, przywodząc na myśl architekturę znaną z Hiszpanii czy Portugalii. Od uzyskania niepodległości w 1902 roku, przez rewolucję Fidela Castro w 1959 roku, aż po współczesne umiarkowane reformy wolnorynkowe – historia odcisnęła tu swoje piętno. Jesteśmy w sercu archipelagu Wielkich Antyli, gdzie prawdziwym skarbem nie są tylko rajskie plaże, lecz tętniące życiem zabytkowe miasta. To właśnie tu kolonialna architektura stanowi tło dla pulsującego gwarem życia i wszechobecnych, klimatycznych barów. Dla wymagających podróżników czeka bogata oferta muzeów – gdzie indziej poznasz tak dogłębnie historię rumu? Miłośnicy motoryzacji lat 50. znajdą na kubańskich ulicach prawdziwy raj wypełniony klasycznymi samochodami. Twoja kubańska przygoda musi także objąć wizytę w zapierających dech parkach narodowych oraz autentyczne, lokalne doświadczenia, które pozostaną w pamięci na zawsze. Czytaj dalej, by odkryć tajemnice, które skrywa Kuba – od fascynujących zabytków po dziewiczą naturę.
krajobraz kierunku
Terakotowa Armia – tysiące figur na straży cesarskiej nieśmiertelnościTerakotowa Armia zachwyca turystów i fascynuje naukowców. Tajemnicza armia cesarza Chin powstała ponad 2000 lat temu i aż do XX wieku nikt o niej nie wiedział. Tysiące pełnowymiarowych postaci żołnierzy, koni i rydwanów można dziś podziwiać w chińskim mieście Xi'an. Wszystko wykonane z terakoty, brązu, drewna, a nawet złota. Dziś można zwiedzać to miejsce, choć wciąż ogromny kompleks skrywa obszary, do których archeolodzy boją się zajrzeć. Gotowi do obrony żołnierze, śmiertelnie niebezpieczne jezioro, pułapki czy niezwykłe dekoracje i skarby – co jeszcze skrywa teren wokół mauzoleum cesarza Qin Shi Huanga?
krajobraz kierunku
Alhambra w Granadzie – arcydzieło arabskiej architektury w HiszpaniiAby zobaczyć majestatyczny pałac pełen orientalnych mozaik, wcale nie trzeba planować podróży na wschód! Nie opuszczając Europy, można odnaleźć miejsce rodem z arabskich baśni – wystarczy odwiedzić Granadę i jej najsłynniejszą atrakcję, czyli Alhambrę. To niezwykły pałac, w którym zachwycająca architektura łączy się z pełną tajemnic historią.
krajobraz kierunku
Świecąca plaża? Malediwy nie są jedyne! Gdzie jeszcze zobaczysz kosmiczne plaże?Na niektórych plażach świata natura przygotowała spektakl, który wydaje się pochodzić z innej planety. Gdy zapada zmrok, morskie fale zaczynają emanować delikatnym, błękitnym światłem, a każdy ruch w wodzie zostawia za sobą świetlisty ślad. To fascynujące zjawisko bioluminescencji, które można zaobserwować w kilku wyjątkowych miejscach na Ziemi. I choć najbardziej znane są świecące plaże Malediwów, podobne nocne iluminacje czekają na odkrycie w innych zakątkach globu.