Zamek Himeji (Białej Czapli) w Japonii. Jakie tajemnice skrywa?

Japońskie zamki to architektoniczna zagadka dla europejskiego oka. Zamiast masywnych, kamiennych warowni, w Kraju Kwitnącej Wiśni wznoszą się strzeliste konstrukcje z charakterystycznymi, kaskadowymi dachami, które swoją lekkością przeczą idei twierdzy obronnej. Zamek Himeji doskonale ilustruje tę odmienność – jego śnieżnobiałe ściany przypominające skrzydła czapli górują nad okolicą, skrywając za sobą labirynt korytarzy i zaawansowany system obronny. Jako jeden z najlepiej zachowanych historycznych obiektów w Japonii, który przetrwał trzęsienia ziemi, pożary i wojny, oferuje niepowtarzalną podróż w głąb japońskiej kultury.

Jakie jeszcze tajemnice kryje w sobie Zamek Białej Czapli? Co sprawiło, że przetrwał w nienaruszonym stanie przez wieki? I czy naprawdę jest nawiedzany przez duchy? Przekonaj się, odkrywając historię tego niezwykłego miejsca.

Historia Zamku Białej Czapli

Historia zamku Himeji sięga XIV wieku, pierwotnie powstał jako niewielka forteca zbudowana na polecenie samuraja i lokalnego władcy Akamatsu Norimury, którą jego syn przebudował w zamek. Wpływ na kształt budynku miał także Toyotomi Hideyoshi, który zdecydował o stworzeniu trzypiętrowej wieży centralnej. Obecna forma zamku pochodzi z początku XVII wieku, gdy zdecydowano, że budowla będzie miała pięć pięter i zostanie otoczona trzema fosami.

Wiele zabytków Japonii na przestrzeni wieków zostało zniszczonych, przyczyniły się do tego trzęsienia ziemi, pożary oraz przede wszystkim wojny. Zamek Białej Czapli nie podzielił tego losu i nawet w czasie II wojny światowej nie został uszkodzony, co czyni go wyjątkowym na tle innych tego rodzaju budowli.

Czym wyróżnia się architektura zamku Himeji?

Wygląd japońskich zamków już z zewnątrz zaskakuje wielu Europejczyków. Strzelisty kształt i liczne, układające się kaskadowo dachy to ich najbardziej charakterystyczne elementy. W przypadku Himeji o wyjątkowości budowli przesądzają także inne detale; niektóre z nich trudno dostrzec na pierwszy rzut oka:

Białe ściany przypominające skrzydła czapli

Przydomek „Zamek Białej Czapli” nie wziął się znikąd! Jest to nawiązanie do jego śnieżnobiałych, tynkowanych ścian, które kontrastują z naturalnymi, drewnianymi elementami konstrukcji. Z daleka zamek wielu osobom kojarzy się ze wzbijającą się do lotu białą czaplą.

Kompleksowa struktura z 83 budynkami

Himeji to w rzeczywistości nie jeden budynek, ale rozciągający się na dwóch wzgórzach kompleks zamkowy. Składają się na niego liczne wieże, bramy i korytarze, które tworzą skomplikowaną sieć obronną. Wśród wielu elementów za najważniejszy uznawana jest pięciokondygnacyjna wieża główna (Tenshu), z której rozciąga się widok na całą okolicę.

Zaawansowany system obronny

Pomimo zachwycającego wyglądu nie można zapominać, że zamek Himeji pełnił przede wszystkim rolę twierdzy. Podczas jej budowy pomyślano o wielu szczegółach architektonicznych, które miały umożliwić skuteczną obronę. Aby możliwe było zrzucanie na szturmujących wrogów kamieni lub ostrzy, stworzono ishiotoshi, czyli specjalne szczeliny strzelnicze. Podobną funkcję pełniły ukryte otwory, dające łucznikom bezpieczeństwo. Opóźnić, a nawet uniemożliwić szturm miała również podwójna linia murów oraz fosy.

Zastosowanie drewna i kamienia

Zamek zbudowano z drewna, co jest typowe dla japońskiej architektury tego okresu, ale fundamenty i mury wykonano z solidnych bloków kamiennych, co dawało większą stabilność i ochronę przed wstrząsami sejsmicznymi. Przezorność dawnych architektów z pewnością miała wpływ na fakt, że do dziś możemy oglądać Himeji w oryginalnej postaci.

Naturalna wentylacja i odporność na ogień

Wśród architektonicznych zabiegów, mającym zapewnić mieszkańcom większy komfort oraz ochronę, warto wspomnieć o stworzeniu otworów wentylacyjnych oraz zastosowaniu specjalnego tynku. Dzięki nim zamek jest nie tylko przewiewny, ale również bardziej odporny na pożary niż inne budowle tego okresu.

Zwiedzanie Zamku Białej Czapli. Na co zwrócić szczególną uwagę?

Zamek Himeji robi duże wrażenie na turystach patrzących na jego białą fasadę, ale warto poznać go także od środka. Należy pamiętać, że przez wieki pełnił przede wszystkim rolę twierdzy, dlatego podczas zwiedzania wzrok przyciąga wiele detali świadczących o obronnym charakterze budowli.

Wieża główna (Tenshu)

Składa się na nią aż siedem kondygnacji, dzięki którym wraz z podstawą zamku i wzgórzem, na którym jest ulokowana, osiąga wysokość 92 m n.p.m. Z zamkowej wieży rozciąga się widok na pozostałe zabudowania tworzące warowny kompleks oraz okoliczne miasto. Dziś doceniamy przede wszystkim piękną panoramę okolicy, ale w przeszłości wysokość wieży gwarantowała możliwość zauważenia wroga oddalonego o kilka kilometrów.

Główną warownię charakteryzują strome schody pomiędzy kondygnacjami, zaprojektowane, by utrudnić szybkie poruszanie się najeźdźcom. Podczas zwiedzania można zobaczyć także szczeliny strzelnicze o różnym kształtom (okrągłe, trójkątne i prostokątne), które służyły łucznikom i strzelcom. Wieńczący główną warownię dach udekorowany jest shachihoko, czyli figurami fantastycznych stworzeń o głowie tygrysa i ciele karpia.

Hishinomon – główna brama

Główna brama to miejsce, w którym rozpoczyna się zwiedzanie zamku Himeji. Jest największą z bram całego kompleksu i została zaprojektowana w strategicznym punkcie, dającym widok na cztery główne kierunki i kontrolę nad tym, kto wspina się po zboczu. Hishinomon posiada również charakterystyczne okna w kształcie dzwonów.

Labirynt ścieżek i bram

Zamek Białej Czapli to dwadzieścia jeden bram, dwadzieścia siedem wież, mury obronne otaczające zamek oraz fosy – wszystko to stworzone z myślą, by utrudnić wrogom zdobycie twierdzy. Przejścia między murami obronnymi zostały zaprojektowane w taki sposób, aby skłonić obce armie do poruszania się na wprost i dać możliwość ataku z ukrycia lub rozproszenia wojska wśród ślepych zaułków.

Ogród Koko-en

Ogrody zajmują powierzchnię 3,5 hektara i znajdują się nieopodal głównej bramy, tuż za fosą zamkową. O ich utworzeniu zdecydowano w 1992 roku i były wzorowane na wyglądzie ogrodów z okresu Edo. To świetne miejsce na odpoczynek, ale spacerowicz również nie będą się nudzić, na kompleks składa się bowiem aż dziewięć ogrodów, a każdy z nich ma swój unikalny charakter.

Ogród Pana Domu jest wśród nich największy, wyróżnia go staw z kolorowymi karpiami. Oprócz niego warto odwiedzić także Ogród Sadzonek „Nae-no-niwa”, Ogród Letnich Drzew, Ogród Sosen, Ogród Kwiatów, Ogród w Stylu Wiejskim, Ogród ze Wzgórzem i Stawem, Ogród Drzew Bambusowych. Na tradycyjną herbatę można zatrzymać się w pawilonie Sojuan, również otoczonym roślinnością.

Widok na fosy i mury

Wygląd Zamku Himeji od wieków budzi fascynację. Warto zobaczyć go od zewnątrz i przekonać się, czy skojarzenia z białym ptakiem jest słuszne. Można to zrobić z perspektywy ogrodów Koko-en, ale także miasta Himeji. Osoby mające nieco więcej czasu na zwiedzanie okolicy, mogą zobaczyć Zamek Białej Czapli również z pobliskiej góry Shosha, na którą warto wybrać się również, by zwiedzić kompleks świątynny.

Z bliska widok na fosy i mury Zamku Himeji zapewnia przede wszystkim wejście na wieżę Tenshu. Wówczas najlepiej widać, jak przemyślana jest architektura budowli i można z łatwością wyobrazić sobie, jaki respekt musiała wzbudzać we wrogach.

Tajemnice i ciekawostki Zamku Himeji

Zbudowany przed wiekami, majestatyczny japoński zamek, ma swoją bogatą historię, często przeplataną legendarnymi wydarzeniami. Dlatego, zanim wybierzemy się, by na własne oczy podziwiać oryginalną architekturę Himeji, warto poznać niektóre tajemnice budowli, by później wypatrywać ich śladów.

  1. Miejsce akcji popularnej legendy. Znajdująca się wśród zabudowań zamku studnia uznawana jest za miejsce, w którym zginęła Okiku, bohaterka jednej z najpopularniejszych japońskich opowieści o duchach. W kraju kwitnącej wiśni funkcjonuje wiele wersji historii służącej, która po tragicznej śmierci z rąk swojego pana, bogatego samuraja Aoyama Harima, nawiedzała jego domostwo, ale wiele z nich dzieje się właśnie na zamku Himeji.

  2. Niezwykły lokator. Zamek Białej Czapli według legend jest siedzibą niezwykłej istoty – Osakabehime. Przybierała postać kobiety w kimonie i zamieszkiwała najwyższe piętro głównej wieży, gdzie raz w roku przepowiadała właścicielowi przyszłość twierdzy. Podczas przebudowy zleconej przez Ikeda Terumasa został naruszony jej spokój, co skutkowało nałożeniem klątwy. Do dziś na szczycie wieży znajduje się świątynia ku czci bóstwa Osakebe, która miała powstrzymać gniew Osakabehime.

  3. Zamek Himeji w filmach. Zamek Białej Czapli okazał się świetnym planem filmowym! Jako miejsce historyczne i jedna z bardziej charakterystycznych budowli Japonii wielokrotnie pojawiał się w filmach i serialach historycznych. Zagrał m.in. w filmach takich jak: „Ran” Akiry Kurosawy, „Shogun” oraz „You Only Live Twice” z serii o Jamesie Bondzie.

  4. Fort obronny, który nie musiał się bronić. Himeji powstał przede wszystkim jako fort obronny, w praktyce jednak nigdy nie sprawdzono, jak spełniłby tę rolę! Nigdy nie był zdobywany przez wrogów, największe niebezpieczeństwo dla jego konstrukcji przyniósł dopiero koniec II wojny światowej. To właśnie wtedy na najwyższe piętro zamku spadła bomba, która okazała się niewybuchem i ostatecznie nie wyrządziła większych szkód.

Dlaczego warto zobaczyć zamek Himeji na żywo?

Zamek Himeji stanowi esencję japońskiej architektury obronnej. Zachowany w niemal nienaruszonym stanie od XVII wieku, oferuje wgląd w historię i sztukę budowania fortyfikacji w Kraju Kwitnącej Wiśni, której zasady znacząco odbiegają od europejskich tradycji.

Rozmach kompleksu zaskakuje nawet doświadczonych podróżników – 82 budynki zajmujące obszar 230 hektarów tworzą architektoniczną kompozycję łączącą funkcjonalność z estetyką. Miłośnicy fortyfikacji docenią przemyślany system przejść zaprojektowanych do dezorientowania najeźdźców, strategicznie rozmieszczone strzelnice i potężne mury. Równocześnie, zamek jest sceną japońskich legend – od historii służącej Okiku po tajemniczą strażniczkę najwyższej wieży, Osakabehime.

Wizyta w Himeji zyskuje dodatkowy wymiar podczas wiosennego kwitnienia sakury. Ogrody Koko-en z ponad tysiącem drzew wiśni tworzą kontrastowe tło dla białych murów zamku, umożliwiając doświadczenie Hanami – wielowiekowej praktyki kontemplacji kwiatów, stanowiącej istotny element japońskiej tożsamości kulturowej.

Zamek Himeji oraz inne zabytki Japonii zobaczysz z Rainbow!

Japonia to kraina kontrastów, gdzie ultranowoczesne wieżowce Tokio sąsiadują z tysiącletnimi świątyniami Kioto. Dla poszukujących równowagi między przyszłością a tradycją, ten azjatycki kraj stanowi kwintesencję podróżniczych odkryć. Zamek Himeji zajmuje szczególne miejsce na mapie japońskich skarbów architektury i jest obowiązkowym punktem na trasie każdego świadomego podróżnika.

Z wycieczką objazdową Rainbow „Japonia – w krainie gejsz i samurajów” poznasz nie tylko majestatyczny Zamek Białej Czapli, ale również tętniące życiem metropolie, mistyczne świątynie i naturalne cuda kraju. Program został skonstruowany, by zapewnić równowagę między ikonicznymi atrakcjami a mniej znanymi miejscami, które zazwyczaj umykają uwadze masowej turystyki.

Dla podróżników poszukujących szerszej perspektywy na kulturę Dalekiego Wschodu, Rainbow oferuje trasy łączące Japonię z Chinami i Koreą Południową. Te starannie zaplanowane trasy pozwalają dostrzec zarówno podobieństwa, jak i różnice między tymi fascynującymi krajami, bez logistycznych wyzwań związanych z samodzielnym planowaniem takiej wyprawy.

Sprawdź dostępne terminy i zarezerwuj swoją podróż do Japonii już dziś!

Data Publikacji: 17.03.2025
autor artykulu zdjecie

Artykuł autorstwa: Dagmara Pawlik

Copywriterka, dziennikarka i bibliotekarka. Absolwentka kierunku filologia polska Uniwersytetu Jagiellońskiego. W życiu zawodowym związanym z pisaniem tekstów sięgała już po różne tematy – od architektury przez medycynę po kulturę i turystykę. Lubi dowiadywać się nowych rzeczy i przekazywać tę wiedzę innym. Po pracy najchętniej czyta powieści różnego typu i gatunku – od Jane Austen po Andrzeja Sapkowskiego. Pasjonuje się też rękodziełem, głównie tworzeniem biżuterii artystycznej. Do jej ulubionych regionów świata należą Wyspy Brytyjskie (wciąż marzy o chatce na Highlandach) oraz Skandynawia. W Polsce wybiera najmniej popularny urlopowy kierunek, czyli Bałtyk zimą.

Zobacz inne o:

Podobne artykuły

krajobraz kierunku
Zamki nad Loarą – francuska historia zapisana w imponujących murachDolina Loary (fr. Le Val de Loire) to miejsce, w którym historia splata się z legendą, a architektura z bajką. Poranne mgły unoszące się nad spokojną rzeką odsłaniają wieże i mury obronne, jakby wyjęte wprost z baśniowych opowieści. Przez wieki to właśnie tutaj, z dala od paryskiego zgiełku, francuscy władcy budowali swoje wymarzone rezydencje. Każdy zamek miał być piękniejszy od poprzedniego, każdy ogród bardziej zachwycający. Nic dziwnego, że te ambicje przyciągały największych artystów epoki – sam Leonardo da Vinci spędził tu ostatnie lata życia, projektując i tworząc dla francuskich królów. Strategiczne położenie nad rzeką sprawiło, że region rozwijał się dynamicznie już od czasów cesarstwa rzymskiego. Szybko powstające miasta i warownie strzegły szlaków handlowych, a z czasem średniowieczne fortece ustępowały miejsca renesansowym pałacom. Każdy kolejny król czy możnowładca starał się prześcignąć poprzedników – stąd ta niezwykła różnorodność stylów, od surowych twierdz obronnych po pałace z ogrodami pełnymi fontann i labiryntów. Które z około 300 zamków warto zobaczyć? Dlaczego jeden z nich nazywany jest Zamkiem Pań? Jak polski król trafił do Chambord i co wspólnego z Doliną Loary mają przygody Tintina? Zapraszamy w podróż po najpiękniejszych rezydencjach nad Loarą – tych, które przetrwały rewolucje, wojny i wieki, by opowiedzieć nam swoje fascynujące historie.
krajobraz kierunku
Minorka – atrakcje. Co warto zobaczyć na ostatniej dzikiej wyspie Balearów?Minorka to wyspa, gdzie czas zdaje się płynąć wolniej, a każdy wschód słońca przynosi obietnicę nowych odkryć. Złote plaże wtulone w skaliste zatoczki kuszą turkusową wodą tak przejrzystą, że widać każdy kamyk na dnie. Kamienne miasteczka pamiętające średniowiecze opowiadają historie zapisane w wąskich uliczkach i weneckich fortyfikacjach, podczas gdy aromat dzikich ziół – rozmarynu, tymianku i lawendy – unoszący się w powietrzu miesza się z zapachem soli morskiej. To miejsce, gdzie śródziemnomorski krajobraz pozostał w dużej mierze niezmieniony – sosny pochylają się nad ukrytymi zatokami, a ścieżki wydeptane przez wieki prowadzą do plaż, których nazw nie znajdziesz w przewodnikach. Brak tłumów, autentyczność i bliskość natury sprawiają, że Minorka jest nazywana najbardziej magicznym skarbem Balearów – wyspą, która zachowała to, co dla wielu jest tak ważne podczas wakacyjnego wypoczynku: prawdziwy spokój.
krajobraz kierunku
Sri Lanka – atrakcje. Co zobaczyć? Zwiedzanie, natura, niezwykłe doświadczeniaSri Lanka bywa nazywana „łzą na policzku Indii” – ze względu na kształt i bliskość do subkontynentu. Ta niewielka wyspa kryje w sobie zdumiewające bogactwo: starożytne ruiny dawnych stolic, klasztory wykute w skałach, parki narodowe pełne słoni i lampartów, górskie plantacje herbaty oraz szerokie plaże nad Oceanem Indyjskim. Przez wieki była areną spotkań kultur i religii – buddyzmu, hinduizmu, islamu i chrześcijaństwa – a kolonialna przeszłość pozostawiła ślad w architekturze i gospodarce. Dziś Sri Lanka to kraj, w którym historia i duchowość współistnieją z nowoczesnością, a podróż po wyspie staje się doświadczeniem wielowymiarowym: od zwiedzania zabytków, przez kontakt z dziką przyrodą, aż po spotkania z gościnnymi mieszkańcami. Przed Tobą podróż przez najciekawsze zakątki wyspy – od miast pełnych historii po dziką naturę i niezwykłe doświadczenia.
krajobraz kierunku
Atrakcje Tadżykistanu. Co warto zobaczyć na Dachu Świata?Mówią, że na mapie świata nie ma już nieodkrytych miejsc. Jednak Azja Środkowa zdecydowanie temu przeczy. Bo który przeciętny turysta dotarł do Tadżykistanu? Ten górski kraj na uboczu utartych szlaków nadal jest mało znany i rzadko odwiedzany. I w tym właśnie tkwi jego największa siła! Tadżykistan to prawdziwa mozaika wielkich cywilizacji: ruiny świątyń ognia, świadectwa zagubionej sogdyjskiej kultury i perskiej elegancji sąsiadują tu z echami surowej radzieckiej przeszłości. Teraźniejszość znaczą wszechobecne wizerunki otaczanego niemal boską czcią prezydenta. Wszystko to w oszałamiającym krajobrazie jednych z najwyższych pasm górskich świata. Kryją one w sobie wysokie przełęcze, strome wąwozy i legendarną Pamir Highway – trasę wijącą się przez krainę pełną krystalicznie czystych jezior. Największa atrakcją Tadżykistanu jest jego codzienność: bazary uginają się od świeżych owoców, stoły od przepysznego jedzenia, a co najważniejsze: turysta wciąż nie jest tu traktowany jako klient, a jako gość.