Zamek Himeji (Białej Czapli) w Japonii. Jakie tajemnice skrywa?

Japońskie zamki to architektoniczna zagadka dla europejskiego oka. Zamiast masywnych, kamiennych warowni, w Kraju Kwitnącej Wiśni wznoszą się strzeliste konstrukcje z charakterystycznymi, kaskadowymi dachami, które swoją lekkością przeczą idei twierdzy obronnej. Zamek Himeji doskonale ilustruje tę odmienność – jego śnieżnobiałe ściany przypominające skrzydła czapli górują nad okolicą, skrywając za sobą labirynt korytarzy i zaawansowany system obronny. Jako jeden z najlepiej zachowanych historycznych obiektów w Japonii, który przetrwał trzęsienia ziemi, pożary i wojny, oferuje niepowtarzalną podróż w głąb japońskiej kultury.

Jakie jeszcze tajemnice kryje w sobie Zamek Białej Czapli? Co sprawiło, że przetrwał w nienaruszonym stanie przez wieki? I czy naprawdę jest nawiedzany przez duchy? Przekonaj się, odkrywając historię tego niezwykłego miejsca.

Historia Zamku Białej Czapli

Historia zamku Himeji sięga XIV wieku, pierwotnie powstał jako niewielka forteca zbudowana na polecenie samuraja i lokalnego władcy Akamatsu Norimury, którą jego syn przebudował w zamek. Wpływ na kształt budynku miał także Toyotomi Hideyoshi, który zdecydował o stworzeniu trzypiętrowej wieży centralnej. Obecna forma zamku pochodzi z początku XVII wieku, gdy zdecydowano, że budowla będzie miała pięć pięter i zostanie otoczona trzema fosami.

Wiele zabytków Japonii na przestrzeni wieków zostało zniszczonych, przyczyniły się do tego trzęsienia ziemi, pożary oraz przede wszystkim wojny. Zamek Białej Czapli nie podzielił tego losu i nawet w czasie II wojny światowej nie został uszkodzony, co czyni go wyjątkowym na tle innych tego rodzaju budowli.

Czym wyróżnia się architektura zamku Himeji?

Wygląd japońskich zamków już z zewnątrz zaskakuje wielu Europejczyków. Strzelisty kształt i liczne, układające się kaskadowo dachy to ich najbardziej charakterystyczne elementy. W przypadku Himeji o wyjątkowości budowli przesądzają także inne detale; niektóre z nich trudno dostrzec na pierwszy rzut oka:

Białe ściany przypominające skrzydła czapli

Przydomek „Zamek Białej Czapli” nie wziął się znikąd! Jest to nawiązanie do jego śnieżnobiałych, tynkowanych ścian, które kontrastują z naturalnymi, drewnianymi elementami konstrukcji. Z daleka zamek wielu osobom kojarzy się ze wzbijającą się do lotu białą czaplą.

Kompleksowa struktura z 83 budynkami

Himeji to w rzeczywistości nie jeden budynek, ale rozciągający się na dwóch wzgórzach kompleks zamkowy. Składają się na niego liczne wieże, bramy i korytarze, które tworzą skomplikowaną sieć obronną. Wśród wielu elementów za najważniejszy uznawana jest pięciokondygnacyjna wieża główna (Tenshu), z której rozciąga się widok na całą okolicę.

Zaawansowany system obronny

Pomimo zachwycającego wyglądu nie można zapominać, że zamek Himeji pełnił przede wszystkim rolę twierdzy. Podczas jej budowy pomyślano o wielu szczegółach architektonicznych, które miały umożliwić skuteczną obronę. Aby możliwe było zrzucanie na szturmujących wrogów kamieni lub ostrzy, stworzono ishiotoshi, czyli specjalne szczeliny strzelnicze. Podobną funkcję pełniły ukryte otwory, dające łucznikom bezpieczeństwo. Opóźnić, a nawet uniemożliwić szturm miała również podwójna linia murów oraz fosy.

Zastosowanie drewna i kamienia

Zamek zbudowano z drewna, co jest typowe dla japońskiej architektury tego okresu, ale fundamenty i mury wykonano z solidnych bloków kamiennych, co dawało większą stabilność i ochronę przed wstrząsami sejsmicznymi. Przezorność dawnych architektów z pewnością miała wpływ na fakt, że do dziś możemy oglądać Himeji w oryginalnej postaci.

Naturalna wentylacja i odporność na ogień

Wśród architektonicznych zabiegów, mającym zapewnić mieszkańcom większy komfort oraz ochronę, warto wspomnieć o stworzeniu otworów wentylacyjnych oraz zastosowaniu specjalnego tynku. Dzięki nim zamek jest nie tylko przewiewny, ale również bardziej odporny na pożary niż inne budowle tego okresu.

Zwiedzanie Zamku Białej Czapli. Na co zwrócić szczególną uwagę?

Zamek Himeji robi duże wrażenie na turystach patrzących na jego białą fasadę, ale warto poznać go także od środka. Należy pamiętać, że przez wieki pełnił przede wszystkim rolę twierdzy, dlatego podczas zwiedzania wzrok przyciąga wiele detali świadczących o obronnym charakterze budowli.

Wieża główna (Tenshu)

Składa się na nią aż siedem kondygnacji, dzięki którym wraz z podstawą zamku i wzgórzem, na którym jest ulokowana, osiąga wysokość 92 m n.p.m. Z zamkowej wieży rozciąga się widok na pozostałe zabudowania tworzące warowny kompleks oraz okoliczne miasto. Dziś doceniamy przede wszystkim piękną panoramę okolicy, ale w przeszłości wysokość wieży gwarantowała możliwość zauważenia wroga oddalonego o kilka kilometrów.

Główną warownię charakteryzują strome schody pomiędzy kondygnacjami, zaprojektowane, by utrudnić szybkie poruszanie się najeźdźcom. Podczas zwiedzania można zobaczyć także szczeliny strzelnicze o różnym kształtom (okrągłe, trójkątne i prostokątne), które służyły łucznikom i strzelcom. Wieńczący główną warownię dach udekorowany jest shachihoko, czyli figurami fantastycznych stworzeń o głowie tygrysa i ciele karpia.

Hishinomon – główna brama

Główna brama to miejsce, w którym rozpoczyna się zwiedzanie zamku Himeji. Jest największą z bram całego kompleksu i została zaprojektowana w strategicznym punkcie, dającym widok na cztery główne kierunki i kontrolę nad tym, kto wspina się po zboczu. Hishinomon posiada również charakterystyczne okna w kształcie dzwonów.

Labirynt ścieżek i bram

Zamek Białej Czapli to dwadzieścia jeden bram, dwadzieścia siedem wież, mury obronne otaczające zamek oraz fosy – wszystko to stworzone z myślą, by utrudnić wrogom zdobycie twierdzy. Przejścia między murami obronnymi zostały zaprojektowane w taki sposób, aby skłonić obce armie do poruszania się na wprost i dać możliwość ataku z ukrycia lub rozproszenia wojska wśród ślepych zaułków.

Ogród Koko-en

Ogrody zajmują powierzchnię 3,5 hektara i znajdują się nieopodal głównej bramy, tuż za fosą zamkową. O ich utworzeniu zdecydowano w 1992 roku i były wzorowane na wyglądzie ogrodów z okresu Edo. To świetne miejsce na odpoczynek, ale spacerowicz również nie będą się nudzić, na kompleks składa się bowiem aż dziewięć ogrodów, a każdy z nich ma swój unikalny charakter.

Ogród Pana Domu jest wśród nich największy, wyróżnia go staw z kolorowymi karpiami. Oprócz niego warto odwiedzić także Ogród Sadzonek „Nae-no-niwa”, Ogród Letnich Drzew, Ogród Sosen, Ogród Kwiatów, Ogród w Stylu Wiejskim, Ogród ze Wzgórzem i Stawem, Ogród Drzew Bambusowych. Na tradycyjną herbatę można zatrzymać się w pawilonie Sojuan, również otoczonym roślinnością.

Widok na fosy i mury

Wygląd Zamku Himeji od wieków budzi fascynację. Warto zobaczyć go od zewnątrz i przekonać się, czy skojarzenia z białym ptakiem jest słuszne. Można to zrobić z perspektywy ogrodów Koko-en, ale także miasta Himeji. Osoby mające nieco więcej czasu na zwiedzanie okolicy, mogą zobaczyć Zamek Białej Czapli również z pobliskiej góry Shosha, na którą warto wybrać się również, by zwiedzić kompleks świątynny.

Z bliska widok na fosy i mury Zamku Himeji zapewnia przede wszystkim wejście na wieżę Tenshu. Wówczas najlepiej widać, jak przemyślana jest architektura budowli i można z łatwością wyobrazić sobie, jaki respekt musiała wzbudzać we wrogach.

Tajemnice i ciekawostki Zamku Himeji

Zbudowany przed wiekami, majestatyczny japoński zamek, ma swoją bogatą historię, często przeplataną legendarnymi wydarzeniami. Dlatego, zanim wybierzemy się, by na własne oczy podziwiać oryginalną architekturę Himeji, warto poznać niektóre tajemnice budowli, by później wypatrywać ich śladów.

  1. Miejsce akcji popularnej legendy. Znajdująca się wśród zabudowań zamku studnia uznawana jest za miejsce, w którym zginęła Okiku, bohaterka jednej z najpopularniejszych japońskich opowieści o duchach. W kraju kwitnącej wiśni funkcjonuje wiele wersji historii służącej, która po tragicznej śmierci z rąk swojego pana, bogatego samuraja Aoyama Harima, nawiedzała jego domostwo, ale wiele z nich dzieje się właśnie na zamku Himeji.

  2. Niezwykły lokator. Zamek Białej Czapli według legend jest siedzibą niezwykłej istoty – Osakabehime. Przybierała postać kobiety w kimonie i zamieszkiwała najwyższe piętro głównej wieży, gdzie raz w roku przepowiadała właścicielowi przyszłość twierdzy. Podczas przebudowy zleconej przez Ikeda Terumasa został naruszony jej spokój, co skutkowało nałożeniem klątwy. Do dziś na szczycie wieży znajduje się świątynia ku czci bóstwa Osakebe, która miała powstrzymać gniew Osakabehime.

  3. Zamek Himeji w filmach. Zamek Białej Czapli okazał się świetnym planem filmowym! Jako miejsce historyczne i jedna z bardziej charakterystycznych budowli Japonii wielokrotnie pojawiał się w filmach i serialach historycznych. Zagrał m.in. w filmach takich jak: „Ran” Akiry Kurosawy, „Shogun” oraz „You Only Live Twice” z serii o Jamesie Bondzie.

  4. Fort obronny, który nie musiał się bronić. Himeji powstał przede wszystkim jako fort obronny, w praktyce jednak nigdy nie sprawdzono, jak spełniłby tę rolę! Nigdy nie był zdobywany przez wrogów, największe niebezpieczeństwo dla jego konstrukcji przyniósł dopiero koniec II wojny światowej. To właśnie wtedy na najwyższe piętro zamku spadła bomba, która okazała się niewybuchem i ostatecznie nie wyrządziła większych szkód.

Dlaczego warto zobaczyć zamek Himeji na żywo?

Zamek Himeji stanowi esencję japońskiej architektury obronnej. Zachowany w niemal nienaruszonym stanie od XVII wieku, oferuje wgląd w historię i sztukę budowania fortyfikacji w Kraju Kwitnącej Wiśni, której zasady znacząco odbiegają od europejskich tradycji.

Rozmach kompleksu zaskakuje nawet doświadczonych podróżników – 82 budynki zajmujące obszar 230 hektarów tworzą architektoniczną kompozycję łączącą funkcjonalność z estetyką. Miłośnicy fortyfikacji docenią przemyślany system przejść zaprojektowanych do dezorientowania najeźdźców, strategicznie rozmieszczone strzelnice i potężne mury. Równocześnie, zamek jest sceną japońskich legend – od historii służącej Okiku po tajemniczą strażniczkę najwyższej wieży, Osakabehime.

Wizyta w Himeji zyskuje dodatkowy wymiar podczas wiosennego kwitnienia sakury. Ogrody Koko-en z ponad tysiącem drzew wiśni tworzą kontrastowe tło dla białych murów zamku, umożliwiając doświadczenie Hanami – wielowiekowej praktyki kontemplacji kwiatów, stanowiącej istotny element japońskiej tożsamości kulturowej.

Zamek Himeji oraz inne zabytki Japonii zobaczysz z Rainbow!

Japonia to kraina kontrastów, gdzie ultranowoczesne wieżowce Tokio sąsiadują z tysiącletnimi świątyniami Kioto. Dla poszukujących równowagi między przyszłością a tradycją, ten azjatycki kraj stanowi kwintesencję podróżniczych odkryć. Zamek Himeji zajmuje szczególne miejsce na mapie japońskich skarbów architektury i jest obowiązkowym punktem na trasie każdego świadomego podróżnika.

Z wycieczką objazdową Rainbow „Japonia – w krainie gejsz i samurajów” poznasz nie tylko majestatyczny Zamek Białej Czapli, ale również tętniące życiem metropolie, mistyczne świątynie i naturalne cuda kraju. Program został skonstruowany, by zapewnić równowagę między ikonicznymi atrakcjami a mniej znanymi miejscami, które zazwyczaj umykają uwadze masowej turystyki.

Dla podróżników poszukujących szerszej perspektywy na kulturę Dalekiego Wschodu, Rainbow oferuje trasy łączące Japonię z Chinami i Koreą Południową. Te starannie zaplanowane trasy pozwalają dostrzec zarówno podobieństwa, jak i różnice między tymi fascynującymi krajami, bez logistycznych wyzwań związanych z samodzielnym planowaniem takiej wyprawy.

Sprawdź dostępne terminy i zarezerwuj swoją podróż do Japonii już dziś!

Data Publikacji: 17.03.2025
autor artykulu zdjecie

Artykuł autorstwa: Dagmara Pawlik

Copywriterka, dziennikarka i bibliotekarka. Absolwentka kierunku filologia polska Uniwersytetu Jagiellońskiego. W życiu zawodowym związanym z pisaniem tekstów sięgała już po różne tematy – od architektury przez medycynę po kulturę i turystykę. Lubi dowiadywać się nowych rzeczy i przekazywać tę wiedzę innym. Po pracy najchętniej czyta powieści różnego typu i gatunku – od Jane Austen po Andrzeja Sapkowskiego. Pasjonuje się też rękodziełem, głównie tworzeniem biżuterii artystycznej. Do jej ulubionych regionów świata należą Wyspy Brytyjskie (wciąż marzy o chatce na Highlandach) oraz Skandynawia. W Polsce wybiera najmniej popularny urlopowy kierunek, czyli Bałtyk zimą.

Zobacz inne o:

Podobne artykuły

krajobraz kierunku
Akropol ateński – sekrety świętej skały, która zmieniła światWznosi się nad Atenami od ponad dwóch i pół tysiąca lat, a jego białe kolumny widać z każdego zakątka miasta. Akropol ateński to najsłynniejszy zabytek starożytnej Grecji i jedno z najbardziej znanych stanowisk archeologicznych na świecie. To miejsce, gdzie narodziła się demokracja, filozofia i teatr – fundamenty naszej zachodniej cywilizacji. Każdego dnia tysiące turystów z całego świata wspina się na święte wzgórze, by zobaczyć architektoniczne arcydzieła starożytnego świata i chociaż na chwilę przenieść się w czasy świetności. To tutaj Perykles realizował swoją wizję idealnego miasta, Fidiasz tworzył arcydzieła rzeźby, a Sokrates prowadził dysputy, które do dziś kształtują nasz sposób myślenia. Ale Akropol to nie tylko muzeum pod gołym niebem. To żywa historia, która przetrwała najazdy barbarzyńców, eksplozje prochowni, trzęsienia ziemi i współczesne zanieczyszczenia. Każdy kamień opowiada inną historię – od mykeńskich pałaców po bizantyjskie kościoły, od osmańskich meczetów po współczesne odkrycia archeologów. Co sprawia, że ateński Akropol jest tak wyjątkowy? Jakie tajemnice skrywają ruiny, które zmieniły oblicze Europy na zawsze?
krajobraz kierunku
Zakazane Miasto w Pekinie – poznaj sekret jego nazwy i niezwykłą historięNa mapie Pekinu, w centrum miasta, wyróżnia się miejsce, którego sama nazwa brzmi jak zaklęcie. Przez pięć wieków nikt spoza cesarskiego kręgu nie miał prawa tam wejść. Kompleks otoczony potężnymi murami, z dachami lśniącymi w słońcu żółtym szkliwem, stanowiło centrum świata dla dynastii Ming i Qing. To artykuł o niezwykłym miejscu za potężnymi bramami, których nie otwierano po zachodzie słońca. Eunuchowie, damy dworu, strażnicy i konkubiny. Wszyscy odgrywali swoje role w pałacowym dramacie. A niektóre z nich, jak Perłowa Konkubina, zapłaciły najwyższą cenę za miłość, ambicję i lojalność. W tym artykule nie opowiem Ci jedynie o architekturze. Zabiorę Cię w miejsce, gdzie ziemska władza miała być odbiciem nieba. Poznasz legendy, które nie pojawiają się w szkolnych podręcznikach. Sprawdź, co skrywa czerwony mur.
krajobraz kierunku
Sakkara – fascynująca nekropolia faraonówW Sakkarze, na pustynnym płaskowyżu, architekt Imhotep stworzył konstrukcję, która miała przetrwać tysiąclecia. Jego piramida schodkowa dla faraona Dżesera była jedną z najwcześniejszych monumentalnych budowli wykonanych w całości z kamienia i zrewolucjonizowała architekturę – zapoczątkowała erę, w której człowiek zaczął myśleć o swoich dziełach w kategoriach wieczności. Spacerując dziś wśród mastab Sakkary, można zobaczyć jedne z najstarszych znanych scen codziennego życia wyryte w kamieniu: rzemieślników przy pracy, tańczące dziewczęta, handlarzy kłócących się o cenę. To wyjątkowe miejsce, gdzie 4500-letnie malowidła zachowały swoje oryginalne kolory, gdzie istnieją podziemne katakumby z milionami mumii zwierząt i granitowe sarkofagi ważące 70 ton, których transport z odległego o 900 kilometrów Asuan wciąż pozostaje zagadką. Ale Sakkara to nie tylko muzeum przeszłości. To żywe stanowisko archeologiczne, gdzie każdy rok przynosi odkrycia zmieniające nasze rozumienie starożytności – od złotych mumii bogatych kupców po warsztaty mumifikacji z narzędziami przypominającymi współczesne laboratoria. Poznaj sekrety tej niezwykłej nekropolii i odkryj, dlaczego każdy miłośnik historii powinien ją odwiedzić.
krajobraz kierunku
Posągi Moai na Wyspie Wielkanocnej. Jakie tajemnice skrywają te kamienne twarze?Na samym krańcu świata, pośród bezkresu błękitu południowego Pacyfiku, leży miejsce owiane tajemnicą – Wyspa Wielkanocna. Choć to zaledwie skrawek lądu zagubiony na oceanie, od stuleci przyciąga uwagę podróżników, badaczy i marzycieli. Wszystko za sprawą monumentalnych posągów Moai, które milcząco strzegą wyspy, jakby skrywały zagadki, których nie zdołały rozwikłać całe pokolenia naukowców. Kto je stworzył? Jak zostały przetransportowane? I co tak naprawdę doprowadziło do upadku cywilizacji, która je wzniosła? Wyspa Wielkanocna to nie tylko rajska sceneria – to otwarta księga pradawnej historii, pełna niedopowiedzeń, hipotez i sekretów, które wciąż czekają na odkrycie. Pierwsi europejscy odkrywcy natrafili na posągi przypadkowo, nie zadając sobie trudu, by dokładnie zbadać ich znaczenie czy wysłuchać mieszkańców wyspy. Przez dziesięciolecia archeolodzy tworzyli teorie o „zaginionej cywilizacji” i dramatycznej katastrofie ekologicznej, często pomijając głos samych Rapa Nui – rdzennych mieszkańców wyspy, którzy nigdy nie zaginęli i wciąż tam mieszkają. Ta historia pokazuje, że tajemnice Wyspy Wielkanocnej to nie tylko zagadki kamienia i czasu, ale też pytania o to, kto ma prawo opowiadać o przeszłości. Spróbujmy więc przybliżyć się do prawdy o kamiennych strażnikach, którzy od wieków patrzą w dal oceanu.