Kuchnia węgierska. Tych smaków trzeba skosztować!

Tradycyjna kuchnia węgierska ukształtowała się na przestrzeni wieków pod wpływem warunków klimatycznych i kultury koczowniczych plemion madziarskich, które pojawiły się na tych terenach w średniowieczu. Niewątpliwy wpływ miały na nią również kultury krajów sąsiedzkich i zamieszkujących Węgry mniejszości etnicznych. Koczowniczy tryb życia Madziarów i bogate tradycje w zakresie hodowli bydła znajdują odzwierciedlenie w zamiłowaniu Węgrów do potraw mięsnych, gotowanych w żeliwnych kociołkach, takich jak gulyás (zupa gulaszowa), pörkölt (gulasz) czy halászlé (pikantna zupa rybna). Z kolei inne potrawy, na przykład nadziewane papryki, sznycel i czulent, weszły do węgierskiego jadłospisu dzięki wpływom osmańskim, austriackim i żydowskim i są smakami, które koniecznie trzeba spróbować w czasie wakacji na Węgrzech.
Węgry znacznie rozwinęły się pod względem kulinarnym w XV wieku, za czasów panowania króla Macieja Korwina, który by uszczęśliwić swą drugą żonę, córkę króla Neapolu, zatrudnił na dworze włoskich kucharzy. To oni zaczęli sprowadzać nowe techniki gotowania i składniki, takie jak nieznane warzywa i makaron. Późniejsza okupacja turecka na wiele lat zakończyła niezależność Węgier jako państwa, ale przyniosła także ważne innowacje kulinarne. W węgierskiej kuchni pojawiły się płaskie placki używane zamiast chleba i nadziewane warzywa, a także wiele warzyw, w tym pomidor, kukurydza, ziemniaki i papryka. To właśnie ta ostatnia zrewolucjonizowała węgierską kuchnię, a miejscowi rolnicy zaczęli z czasem uprawiać szereg lokalnych odmian, od słodkich po bardzo ostre.



Co najczęściej jedzą Węgrzy?

Obiad na Węgrzech, podobnie jak u nas, zazwyczaj zaczyna się od zupy. W miesiącach chłodniejszych może to być sycąca zupa fasolowa (egyszerű bableves), podawana z wędzoną kiełbasą, a latem lekka i orzeźwiająca zupa owocowa (gyümölcsleves), najczęściej z wiśni lub moreli, zabielana śmietaną. Podstawą węgierskiej kuchni jest bez wątpienia mięso, od drobiu po cielęcinę i wołowinę, a także, choć w mniejszym stopniu, dziczyznę. Najbardziej rozpowszechniona jest jednak wieprzowina, którą Węgrzy spożywają na nieskończenie wiele sposobów.





Popularną codzienną potrawą każdego niemal Węgra jest kromka chrupiącego chleba z kiełbasą (kolbász) i musztardą. Generalnie kiełbasa jest na Węgrzech niezwykle ważnym elementem jadłospisu, pojawia się w daniach serwowanych na śniadanie, lunch i kolację. Różne odmiany kiełbas są dodawane do gulaszów, zup, zapiekanek i sałatek. Słowo „kolbász” oznacza kiełbasę, ale jest to pojęcie niezwykle szerokie, które obejmuje kiełbasy gotowane, parzone, peklowane i wędzone. Koniecznie spróbuj takich specjałów, jak: csabai kolbász – kiełbasa czabajska, mocno przyprawiona papryką, gyulai kolbász kiełbasa wędzona dymem bukowym, pochodząca z okolic miasta Gyula i májas hurka – nieco przypominająca kaszankę, z sowitym dodatkiem wątróbki. Kolejnym przysmakiem, którego warto spróbować jest węgierskie salami, wędzone i dojrzewające na powietrzu, bogato doprawione ziołami i papryką.

W restauracjach warto poszukać dań z mięsa świń rasy Mangalica. Jest to węgierska rasa świni domowej hodowana od XIX w., która znana jest z delikatnego mięsa o wysokiej zawartości tłuszczu, które mimo to zawiera stosunkowo niewiele cholesterolu. Można powiedzieć, że Węgry to istny raj dla mięsożerców, którzy znajdą tu wiele ciekawych potraw i smaków, ale klimat kontynentalny jest także idealny do uprawy szeregu warzyw. Węgrzy uwielbiają serwować warzywa jako danie główne, a nie tylko jako skromny dodatek do mięsnej potrawy.



Daniem, które spotkasz wyłącznie tutaj jest főzelék – potrawa, którą trudno zaklasyfikować, coś pomiędzy gęstą polewką, a warzywnym gulaszem. Warzywa są powoli i długo gotowane, aż konsystencją zaczynają przypominać zupę krem. Jest to typowa potrawa domowa, która do niedawna rzadko gościła w menu restauracji. Jednakże dzięki swoistej rewolucji kulinarnej, która wynosi proste potrawy ponownie na piedestał, főzelék jest coraz częściej dostępny. Jeśli odwiedzisz Węgry późnym latem lub wczesną jesienią, gdy przypada pora zbiorów, koniecznie spróbuj aromatycznego lecsó, które nigdzie nie smakuje tak dobrze, jak tu.

Ponieważ Węgry nie mają dostępu do morza, to ryby i owoce morza nie należą do najpowszechniejszych składników używanych w kuchni. Jednakże znajdziesz tu wspaniały wybór ryb słodkowodnych, takich jak karp (ponty), sum (harcsa), sandacz (fogas) i pstrąg (pisztráng). Jednym z najpopularniejszych dań jest bez wątpienia zupa rybna, czyli halászlé.

A na koniec coś słodkiego Jednym z ulubionych przez Węgrów deserów jest Gundel palacsinta, cieniutkie naleśniki tradycyjnie podawane w formie tortu, współcześnie również pojedynczo, przekładane masą orzechową, rodzynkami i oblane sosem czekoladowy, często flambirowane.



Węgrzy specjalizują się również w słodkich daniach, których podstawą jest makaron. Potrawy takie jak lekváros tészta, diós tészta i mákos tészta, to połączenie różnych rodzajów makaronu ze słodkimi dodatkami, na przykład morelami, mielonymi orzechami włoskimi i cukrem pudrem lub makiem i rodzynkami. Wiele węgierskich ciast ma rodowód francuski lub austriacki, dzięki czemu są niezwykle wyrafinowane i eleganckie. Do najbardziej znanych należą oczywiście Dobos torta – tort biszkoptowy przekładany kremem maślanym, Esterházy torta – tort bezowy z wykwintnym kremem waniliowym i somlói galuska – małe biszkopty z sosem czekoladowym i bitą śmietaną.

Data Publikacji: 05.06.2019

Podobne artykuły

krajobraz kierunku
Rzymska kuchnia, czyli co zjeść w Rzymie, by skosztować lokalnego klimatuNiewątpliwie kuchnia jest dla mieszkańców Rzymu elementem tożsamym z ich osobowością. Rzymianie i biesiada to jedność. Idealnie przylegające do siebie elementy. I nie chodzi tu o wielkie eleganckie przyjęcia. Przeciwnie! Rzymianin celebruje zmysłami, zwłaszcza węchem i smakiem, każdy moment dnia. Rozsmakowuje się w porannym cappuccino, przy którym nie może zabraknąć tradycyjnego cornetto, czyli rogalika; na szybki obiad z uciechą zjada na stojąco kawałek cudownie chrupiącej pizzy serwowanej w piekarniach i w charakterystycznych punktach sprzedaży „pizzy na metry” prosto z pieca; zatrzymuje się po pracy na małe aperitivo, które zwykle stanowi lampka wina i kilka taralli czy orzeszków ziemnych, i z utęsknieniem wyczekuje wieczoru, bo wtedy można rozsiąść się na dobre. Odetchnąć i cieszyć się życiem. Bo pyszne, proste, zdrowe jedzenie to dla nich życie.
krajobraz kierunku
Pizza rzymska – czym się charakteryzuje? Fragment książki „Rzym od kuchni” Magdaleny Wolińskiej-RiediPizza to bez wątpienia kulinarna królowa, a na całym świecie znajdziemy niezliczoną liczbę jej wariantów. W niektórych miejscach charakteryzuje ją grube ciasto z serem zapieczonym w brzegach, w innych cieniutki spód z puszystymi, wręcz „pustymi” rantami. Część osób ją piecze, inni smażą. Zdarza się, że podaje się ją na słodko lub w kontrowersyjnych połączeniach, jak szynka z ananasem czy krem czekoladowy z bananami. Niektóre warianty serwowane na świecie mogłyby przyprawić Włochów o ból głowy. Warto jednak wiedzieć, że choć pizza jest włoskim specjałem, to nawet w słonecznej Italii nie występuje jako jedno danie. W zależności od regionu przyrządza się ją na różne sposoby. Prym wiodą dwa style kulinarne: pizza rzymska i neapolitańska. W swojej najnowszej książce „Rzym od kuchni. Śladami historii najsłynniejszych dań Wiecznego Miasta” Magdalena Wolińska-Riedi odkrywa przed czytelnikami niesamowite rzymskie smaki oraz ich fascynującą historię. Na liście opisywanych przysmaków nie mogło zabraknąć rzymskiej pizzy. Czym różni się od neapolitańskiej? Co myślą o niej sami Włosi? Jak rozpoznać dobrą rzymską pizzę? Odpowiedzi znajdziecie w poniższym fragmencie!
krajobraz kierunku
Kuchnia filipińska – czego warto spróbować podczas wakacji na Filipinach?Filipiny to turystyczny raj – znajdziemy tu przepiękne, pokryte białym piaskiem plaże, ciepłą lazurową wodę, bujną przyrodę i kilka ciekawych zabytków. Jakby tego było mało, to kraj pełen sympatycznych, zawsze uśmiechniętych ludzi i … znakomitej, dość unikatowej, kuchni. Jednym z najlepszych sposobów na poznanie danego kraju i jego kultury jest próbowanie lokalnych dań. Sprawdź więc, czym charakteryzuje się kuchnia Filipin i jakich smacznych potraw warto spróbować podczas pobytu w jednej z restauracji, jadłodajni, knajp czy w końcu punktów ze street foodem, do których trafić możemy z łatwością w Manili, na Bohol, Luzon, Boracay i w innych miejscach kraju.
krajobraz kierunku
Kuchnia wietnamska – co zjeść podczas podróży po Wietnamie?Wietnam położony w Azji Południowo-Wschodniej to jeden z bardziej fascynujących krajów regionu, który stanowi niezwykłą mieszankę azjatyckiej kultury, tropikalnego klimatu i fenomenalnej kuchni, której nikomu nie trzeba chyba rekomendować. Znaleźć tu można zarówno zapierające dech w piersiach krajobrazy, jak choćby słynną zatokę Ha Long, czy tarasy ryżowe, jak i prężnie rozwijające się wielkie miasta, które kontrastują z małymi plemiennymi wioskami, ukrytymi wysoko w górach. Odwiedziny Wietnamu to na pewno doskonały pomysł na niezapomniane wakacje również dla osób, które lubią odkrywać nowe smaki. Zobacz, z czego słynie kuchnia wietnamska i jakich potraw warto spróbować podczas wakacji w tym kraju. Oto kulinarna podróż po Wietnamie.