Tradycyjna kuchnia węgierska ukształtowała się na przestrzeni wieków pod wpływem warunków klimatycznych i kultury koczowniczych plemion madziarskich, które pojawiły się na tych terenach w średniowieczu. Niewątpliwy wpływ miały na nią również kultury krajów sąsiedzkich i zamieszkujących Węgry mniejszości etnicznych. Koczowniczy tryb życia Madziarów i bogate tradycje w zakresie hodowli bydła znajdują odzwierciedlenie w zamiłowaniu Węgrów do potraw mięsnych, gotowanych w żeliwnych kociołkach, takich jak gulyás (zupa gulaszowa), pörkölt (gulasz) czy halászlé (pikantna zupa rybna). Z kolei inne potrawy, na przykład nadziewane papryki, sznycel i czulent, weszły do węgierskiego jadłospisu dzięki wpływom osmańskim, austriackim i żydowskim i są smakami, które koniecznie trzeba spróbować w czasie wakacji na Węgrzech.
Węgry znacznie rozwinęły się pod względem kulinarnym w XV wieku, za czasów panowania króla Macieja Korwina, który by uszczęśliwić swą drugą żonę, córkę króla Neapolu, zatrudnił na dworze włoskich kucharzy. To oni zaczęli sprowadzać nowe techniki gotowania i składniki, takie jak nieznane warzywa i makaron. Późniejsza okupacja turecka na wiele lat zakończyła niezależność Węgier jako państwa, ale przyniosła także ważne innowacje kulinarne. W węgierskiej kuchni pojawiły się płaskie placki używane zamiast chleba i nadziewane warzywa, a także wiele warzyw, w tym pomidor, kukurydza, ziemniaki i papryka. To właśnie ta ostatnia zrewolucjonizowała węgierską kuchnię, a miejscowi rolnicy zaczęli z czasem uprawiać szereg lokalnych odmian, od słodkich po bardzo ostre.
Co najczęściej jedzą Węgrzy?
Obiad na Węgrzech, podobnie jak u nas, zazwyczaj zaczyna się od zupy. W miesiącach chłodniejszych może to być sycąca zupa fasolowa (egyszerű bableves), podawana z wędzoną kiełbasą, a latem lekka i orzeźwiająca zupa owocowa (gyümölcsleves), najczęściej z wiśni lub moreli, zabielana śmietaną. Podstawą węgierskiej kuchni jest bez wątpienia mięso, od drobiu po cielęcinę i wołowinę, a także, choć w mniejszym stopniu, dziczyznę. Najbardziej rozpowszechniona jest jednak wieprzowina, którą Węgrzy spożywają na nieskończenie wiele sposobów.
Popularną codzienną potrawą każdego niemal Węgra jest kromka chrupiącego chleba z kiełbasą (kolbász) i musztardą. Generalnie kiełbasa jest na Węgrzech niezwykle ważnym elementem jadłospisu, pojawia się w daniach serwowanych na śniadanie, lunch i kolację. Różne odmiany kiełbas są dodawane do gulaszów, zup, zapiekanek i sałatek. Słowo „kolbász” oznacza kiełbasę, ale jest to pojęcie niezwykle szerokie, które obejmuje kiełbasy gotowane, parzone, peklowane i wędzone. Koniecznie spróbuj takich specjałów, jak: csabai kolbász – kiełbasa czabajska, mocno przyprawiona papryką, gyulai kolbász kiełbasa wędzona dymem bukowym, pochodząca z okolic miasta Gyula i májas hurka – nieco przypominająca kaszankę, z sowitym dodatkiem wątróbki. Kolejnym przysmakiem, którego warto spróbować jest węgierskie salami, wędzone i dojrzewające na powietrzu, bogato doprawione ziołami i papryką.
W restauracjach warto poszukać dań z mięsa świń rasy Mangalica. Jest to węgierska rasa świni domowej hodowana od XIX w., która znana jest z delikatnego mięsa o wysokiej zawartości tłuszczu, które mimo to zawiera stosunkowo niewiele cholesterolu. Można powiedzieć, że Węgry to istny raj dla mięsożerców, którzy znajdą tu wiele ciekawych potraw i smaków, ale klimat kontynentalny jest także idealny do uprawy szeregu warzyw. Węgrzy uwielbiają serwować warzywa jako danie główne, a nie tylko jako skromny dodatek do mięsnej potrawy.
Daniem, które spotkasz wyłącznie tutaj jest főzelék – potrawa, którą trudno zaklasyfikować, coś pomiędzy gęstą polewką, a warzywnym gulaszem. Warzywa są powoli i długo gotowane, aż konsystencją zaczynają przypominać zupę krem. Jest to typowa potrawa domowa, która do niedawna rzadko gościła w menu restauracji. Jednakże dzięki swoistej rewolucji kulinarnej, która wynosi proste potrawy ponownie na piedestał, főzelék jest coraz częściej dostępny. Jeśli odwiedzisz Węgry późnym latem lub wczesną jesienią, gdy przypada pora zbiorów, koniecznie spróbuj aromatycznego lecsó, które nigdzie nie smakuje tak dobrze, jak tu.
Ponieważ Węgry nie mają dostępu do morza, to ryby i owoce morza nie należą do najpowszechniejszych składników używanych w kuchni. Jednakże znajdziesz tu wspaniały wybór ryb słodkowodnych, takich jak karp (ponty), sum (harcsa), sandacz (fogas) i pstrąg (pisztráng). Jednym z najpopularniejszych dań jest bez wątpienia zupa rybna, czyli halászlé.
A na koniec coś słodkiego Jednym z ulubionych przez Węgrów deserów jest Gundel palacsinta, cieniutkie naleśniki tradycyjnie podawane w formie tortu, współcześnie również pojedynczo, przekładane masą orzechową, rodzynkami i oblane sosem czekoladowy, często flambirowane.
Węgrzy specjalizują się również w słodkich daniach, których podstawą jest makaron. Potrawy takie jak lekváros tészta, diós tészta i mákos tészta, to połączenie różnych rodzajów makaronu ze słodkimi dodatkami, na przykład morelami, mielonymi orzechami włoskimi i cukrem pudrem lub makiem i rodzynkami. Wiele węgierskich ciast ma rodowód francuski lub austriacki, dzięki czemu są niezwykle wyrafinowane i eleganckie. Do najbardziej znanych należą oczywiście Dobos torta – tort biszkoptowy przekładany kremem maślanym, Esterházy torta – tort bezowy z wykwintnym kremem waniliowym i somlói galuska – małe biszkopty z sosem czekoladowym i bitą śmietaną.
Co najczęściej jedzą Węgrzy?
Obiad na Węgrzech, podobnie jak u nas, zazwyczaj zaczyna się od zupy. W miesiącach chłodniejszych może to być sycąca zupa fasolowa (egyszerű bableves), podawana z wędzoną kiełbasą, a latem lekka i orzeźwiająca zupa owocowa (gyümölcsleves), najczęściej z wiśni lub moreli, zabielana śmietaną. Podstawą węgierskiej kuchni jest bez wątpienia mięso, od drobiu po cielęcinę i wołowinę, a także, choć w mniejszym stopniu, dziczyznę. Najbardziej rozpowszechniona jest jednak wieprzowina, którą Węgrzy spożywają na nieskończenie wiele sposobów.
Popularną codzienną potrawą każdego niemal Węgra jest kromka chrupiącego chleba z kiełbasą (kolbász) i musztardą. Generalnie kiełbasa jest na Węgrzech niezwykle ważnym elementem jadłospisu, pojawia się w daniach serwowanych na śniadanie, lunch i kolację. Różne odmiany kiełbas są dodawane do gulaszów, zup, zapiekanek i sałatek. Słowo „kolbász” oznacza kiełbasę, ale jest to pojęcie niezwykle szerokie, które obejmuje kiełbasy gotowane, parzone, peklowane i wędzone. Koniecznie spróbuj takich specjałów, jak: csabai kolbász – kiełbasa czabajska, mocno przyprawiona papryką, gyulai kolbász kiełbasa wędzona dymem bukowym, pochodząca z okolic miasta Gyula i májas hurka – nieco przypominająca kaszankę, z sowitym dodatkiem wątróbki. Kolejnym przysmakiem, którego warto spróbować jest węgierskie salami, wędzone i dojrzewające na powietrzu, bogato doprawione ziołami i papryką.
W restauracjach warto poszukać dań z mięsa świń rasy Mangalica. Jest to węgierska rasa świni domowej hodowana od XIX w., która znana jest z delikatnego mięsa o wysokiej zawartości tłuszczu, które mimo to zawiera stosunkowo niewiele cholesterolu. Można powiedzieć, że Węgry to istny raj dla mięsożerców, którzy znajdą tu wiele ciekawych potraw i smaków, ale klimat kontynentalny jest także idealny do uprawy szeregu warzyw. Węgrzy uwielbiają serwować warzywa jako danie główne, a nie tylko jako skromny dodatek do mięsnej potrawy.
Daniem, które spotkasz wyłącznie tutaj jest főzelék – potrawa, którą trudno zaklasyfikować, coś pomiędzy gęstą polewką, a warzywnym gulaszem. Warzywa są powoli i długo gotowane, aż konsystencją zaczynają przypominać zupę krem. Jest to typowa potrawa domowa, która do niedawna rzadko gościła w menu restauracji. Jednakże dzięki swoistej rewolucji kulinarnej, która wynosi proste potrawy ponownie na piedestał, főzelék jest coraz częściej dostępny. Jeśli odwiedzisz Węgry późnym latem lub wczesną jesienią, gdy przypada pora zbiorów, koniecznie spróbuj aromatycznego lecsó, które nigdzie nie smakuje tak dobrze, jak tu.
Ponieważ Węgry nie mają dostępu do morza, to ryby i owoce morza nie należą do najpowszechniejszych składników używanych w kuchni. Jednakże znajdziesz tu wspaniały wybór ryb słodkowodnych, takich jak karp (ponty), sum (harcsa), sandacz (fogas) i pstrąg (pisztráng). Jednym z najpopularniejszych dań jest bez wątpienia zupa rybna, czyli halászlé.
A na koniec coś słodkiego Jednym z ulubionych przez Węgrów deserów jest Gundel palacsinta, cieniutkie naleśniki tradycyjnie podawane w formie tortu, współcześnie również pojedynczo, przekładane masą orzechową, rodzynkami i oblane sosem czekoladowy, często flambirowane.
Węgrzy specjalizują się również w słodkich daniach, których podstawą jest makaron. Potrawy takie jak lekváros tészta, diós tészta i mákos tészta, to połączenie różnych rodzajów makaronu ze słodkimi dodatkami, na przykład morelami, mielonymi orzechami włoskimi i cukrem pudrem lub makiem i rodzynkami. Wiele węgierskich ciast ma rodowód francuski lub austriacki, dzięki czemu są niezwykle wyrafinowane i eleganckie. Do najbardziej znanych należą oczywiście Dobos torta – tort biszkoptowy przekładany kremem maślanym, Esterházy torta – tort bezowy z wykwintnym kremem waniliowym i somlói galuska – małe biszkopty z sosem czekoladowym i bitą śmietaną.
Data Publikacji: 05.06.2019
Artykuł autorstwa: Redakcja Rainbow
Eksperci z branży turystycznej – piloci wycieczek, animatorzy, rezydenci i przewodnicy i wielu innych specjalistów, którzy dzielą się swoimi doświadczeniami i wiedzą zdobytą podczas niezliczonych podróży. W tekstach łączą praktyczne wskazówki z fascynującymi historiami i ciekawostkami z różnych zakątków świata. Ich opowieści to nie tylko przewodniki po popularnych kierunkach, ale przede wszystkim autentyczne relacje osób, które na co dzień pracują z turystami i poznają opisywane miejsca od podszewki.Zobacz inne o:
Podobne artykuły
Musaka – nie tak grecka, jak myślisz. Skąd pochodzi i jak ją przyrządzić?Musaka to jedno z najbardziej charakterystycznych dań kuchni śródziemnomorskiej, choć jej historia sięga znacznie dalej niż Grecja. Korzenie tej potrawy wywodzą się z kuchni osmańskiej i arabskiej, a jej różnorodne wersje można znaleźć w wielu krajach basenu Morza Śródziemnego. W powszechnej świadomości musaka to wielowarstwowa zapiekanka z bakłażanami, mielonym mięsem i beszamelem, jednak w zależności od regionu przybiera różne formy – od tureckiego duszonego gulaszu po bałkańskie waria nty z ziemniakami. To doskonały przykład na to, jak przepisy podróżują między kulturami, dostosowując się do lokalnych tradycji i składników, a jednocześnie zachowując swój wyjątkowy charakter.
Jak zmieniała się na przestrzeni wieków? W jakich krajach przybiera zupełnie inne formy? Odkryj niezwykłe oblicza i sekrety tej śródziemnomorskiej potrawy!
Kuchnia japońska – raj dla odkrywców smaków. Poznaj dania i historię kulinariów Japonii!Opisać kuchnię danego kraju w krótkim artykule to niezwykle trudne zadanie, gdyż smaki świata najlepiej poczuć na własnym języku. Nie tylko zresztą ubogość epitetów nas ogranicza, ale i długość takiego tekstu. Jak bowiem z czegoś tak różnorodnego jak kuchnia wybrać zaledwie kilka przykładów, które oddać mają całe jej bogactwo? To jak powiedzieć, że kuchnia polska to kotlet schabowy z ziemniakami i kapustą, barszcz i pierogi. A gdzie ogórek kiszony, makowiec z serem, kompot z suszu, zupa grzybowa, łazanki, flaczki i cała reszta, której wymienić tu nie sposób?
Podobnie jest z kuchnią japońską, która kryje w sobie tyle skarbów dla odkrywcy, że przyprawić może o zawrót głowy. Spróbujmy jednak uszczknąć z niej chociaż troszeczkę, by ta szczypta być może rozpaliła w Czytelniku głód dalekiej podróży.
Rzymska kuchnia, czyli co zjeść w Rzymie, by skosztować lokalnego klimatuNiewątpliwie kuchnia jest dla mieszkańców Rzymu elementem tożsamym z ich osobowością. Rzymianie i biesiada to jedność. Idealnie przylegające do siebie elementy. I nie chodzi tu o wielkie eleganckie przyjęcia. Przeciwnie! Rzymianin celebruje zmysłami, zwłaszcza węchem i smakiem, każdy moment dnia. Rozsmakowuje się w porannym cappuccino, przy którym nie może zabraknąć tradycyjnego cornetto, czyli rogalika; na szybki obiad z uciechą zjada na stojąco kawałek cudownie chrupiącej pizzy serwowanej w piekarniach i w charakterystycznych punktach sprzedaży „pizzy na metry” prosto z pieca; zatrzymuje się po pracy na małe aperitivo, które zwykle stanowi lampka wina i kilka taralli czy orzeszków ziemnych, i z utęsknieniem wyczekuje wieczoru, bo wtedy można rozsiąść się na dobre. Odetchnąć i cieszyć się życiem. Bo pyszne, proste, zdrowe jedzenie to dla nich życie.
Pizza rzymska – czym się charakteryzuje? Fragment książki „Rzym od kuchni” Magdaleny Wolińskiej-RiediPizza to bez wątpienia kulinarna królowa, a na całym świecie znajdziemy niezliczoną liczbę jej wariantów. W niektórych miejscach charakteryzuje ją grube ciasto z serem zapieczonym w brzegach, w innych cieniutki spód z puszystymi, wręcz „pustymi” rantami. Część osób ją piecze, inni smażą. Zdarza się, że podaje się ją na słodko lub w kontrowersyjnych połączeniach, jak szynka z ananasem czy krem czekoladowy z bananami. Niektóre warianty serwowane na świecie mogłyby przyprawić Włochów o ból głowy.
Warto jednak wiedzieć, że choć pizza jest włoskim specjałem, to nawet w słonecznej Italii nie występuje jako jedno danie. W zależności od regionu przyrządza się ją na różne sposoby. Prym wiodą dwa style kulinarne: pizza rzymska i neapolitańska.
W swojej najnowszej książce „Rzym od kuchni. Śladami historii najsłynniejszych dań Wiecznego Miasta” Magdalena Wolińska-Riedi odkrywa przed czytelnikami niesamowite rzymskie smaki oraz ich fascynującą historię. Na liście opisywanych przysmaków nie mogło zabraknąć rzymskiej pizzy. Czym różni się od neapolitańskiej? Co myślą o niej sami Włosi? Jak rozpoznać dobrą rzymską pizzę? Odpowiedzi znajdziecie w poniższym fragmencie!