Jednym z najchętniej odwiedzanych miast jest oczywiście stolica kraju –
Lizbona – malowniczo położona u ujścia rzeki Tag do Atlantyku. Portugalia po dziś dzień pielęgnuje swe żeglarskie tradycje. To właśnie z lizbońskiego portu w XV i XVI wieku wyruszały na podbój nowych lądów pionierskie wyprawy. W Lizbonie bogata historia kraju widoczna jest na każdym kroku.
W głównych ośrodkach turystycznych znajomość języka portugalskiego nie jest potrzebna, ponieważ wszędzie można porozumieć się po angielsku. Jednakże na prowincji sprawa wygląda inaczej. Dlatego przed wyjazdem warto poznać kilka podstawowych zwrotów, które ułatwią Wam życie. Zwłaszcza, że Portugalczycy bardzo się cieszą, gdy turyści próbują porozumieć się z nimi w ich ojczystym języku.
1. Powitanie i pożegnanie – nawet jeśli Wasza znajomość portugalskiego ograniczy się do „dzień dobry” i „do widzenia” to z pewnością wystarczy, by przełamać pierwsze lody. Podstawowe zwroty grzecznościowe, które warto znać:
• Bom dia – dzień dobry
• Olá – cześć
• Boa tarde – dobry wieczór
• Adeus – do widzenia
• Boa noite – dobranoc
Zapamiętajcie te zwroty, ponieważ Portugalczycy używają ich wszędzie, a brak odpowiedzi traktują jako przejaw złego wychowania. Poza tym takie drobne uprzejmości wpływają pozytywnie na stosunki międzyludzkie i wywołują uśmiech na twarzy.
2. Ó, desculpe – przepraszam.
Chyba nie trzeba tłumaczyć, że słowo „przepraszam” jest niezwykle ważne. Przyda się Wam nie tylko wtedy, gdy na kogoś przypadkiem wpadniecie, ale także w wielu innych sytuacjach. Na przykład, gdy będziecie chcieli zwrócić uwagę kelnera w restauracji lub zapytać kogoś o drogę.
3. Onde fica a casa de banho? – Gdzie jest toaleta?
W każdym języku są takie zwroty, które bezwzględnie należy poznać przed podróżą do danego kraju. I jednym z nich jest niewątpliwie pytanie o najbliższą toaletę. Tu nie ma co tłumaczyć, tu trzeba działać szybko, dlatego to pytanie trzeba wykuć na blachę.
4. Quanto custa? – Ile to kosztuje?
Podróżowanie wiąże się z kupowaniem i nie chodzi wcale o duże zakupy. Podczas wakacyjnych wyjazdów kupujemy kawę, napoje, pamiątki, bilety i całe mnóstwo innych drobiazgów. Jeśli pytanie o cenę zadacie po angielsku, w większości miejsc w Portugalii zostaniecie oczywiście świetnie zrozumiani, ale spróbujcie użyć zwrotu portugalskiego, a zobaczycie, ile radości sprawi to Waszemu rozmówcy.
5. Está tudo fixe – wszystko w porządku
Dzięki temu krótkiemu zdaniu w miły sposób dacie znać, że jesteście zadowoleni z obsługi (np. w restauracji) lub z okoliczności. Możecie też być pewni, że wywrzecie niezapomniane wrażenie na kelnerze lub barmanie, bo o ile spora część turystów zna podstawowe słowa, takie jak cześć (Olá), dobrze (bom) czy źle (mal), to już mało kto zaprząta sobie głowę słowem „w porządku”. Pamiętajcie, że w języku portugalskim „x” brzmi jak polskie „sz”, natomiast „e” na końcu wyrazu jest najczęściej nieme, zatem wymowa słowa fixe to „fisz”.
6. Obrigada/obrigado – dziękuję
Proste „dziękuję” otwiera wiele drzwi i zawsze warto znać to słowo w języku kraju, do którego się wybieracie. W portugalskim – podobnie jak w polskim – wiele wyrazów ma różne końcówki w zależności od tego, czy dotyczą rodzaju żeńskiego, męskiego czy nijakiego. Dlatego mężczyzna powie obrigado, a kobieta obrigada.
7. Saúde! – na zdrowie!
Przydatności tego zwrotu w zasadzie nie trzeba tłumaczyć. W Portugalii często posiłkom towarzyszy pyszne wino (vinho) lub lokalne piwo (cerveja). Jeśli zatem przyjdzie Wam spożywać jakiś posiłek z Portugalczykami z pewnością usłyszycie radosny toast saúde, który warto odwzajemnić.
8. A que horas abre/fecha – O której godzinie otwieracie/zamykacie?
To zdanie przyda się w wielu sytuacjach, ale przede wszystkim wtedy, gdy będziecie chcieli ustalić godziny działania restauracji, ponieważ w Portugalii – podobnie, jak w wielu krajach południowych – są one najczęściej zamknięte w porze sjesty. Dzięki temu pytaniu unikniecie rozczarowania, gdy przyjdziecie głodni w okolicach południa pod drzwi wybranej przez siebie wcześniej restauracji. Nie martwcie się, jeśli nie zrozumiecie odpowiedzi, podajcie swemu rozmówcy kartkę i długopis, by zapisał właściwe godziny.
9. Fala inglês? – czy mówisz po angielsku?
Nie da się ukryć, że Portugalczycy raczej rzadko mówią po polsku, dlatego lepiej nauczyć się pytania o znajomość angielskiego. W głównych ośrodkach turystycznych angielski jest dość powszechnie używany, ale w miejscach położonych poza głównym szlakiem może być różnie. Oczywiście możecie nie zaprzątać sobie głowy pytaniem i po prostu zwrócić się do rozmówcy od razu po angielsku. Natomiast takie pytanie zadane po portugalsku jest oznaką uprzejmości wobec Waszych gospodarzy i warto je znać, by przełamać lody.
10. Quero o vinho da casa – chciałbym zamówić wino stołowe
Portugalia słynie z pysznych win, a wiele restauracji ma w ofercie niedrogie wina własnej produkcji. Zamawiając „vinho da casa” otrzymacie specjalność danej restauracji w przystępnej cenie. Zazwyczaj do wyboru jest wino stołowe czerwone (tinto) i białe (branco), ale niektóre restauracje oferują także vinho verde, co w dosłownym znaczeniu znaczy zielone wino. Termin ten odnosi się jednak nie do koloru, a do młodości i świeżości wina, bowiem obejmuje zarówno wina czerwone, białe jak i różowe. „Zielone wina” produkowane z gron zbieranych przed osiągnięciem pełnej dojrzałości, powinny być spożywane w kilka miesięcy po butelkowaniu.