Kilka zdań o historii Toskanii
Region na przestrzeni wieków znajdował się pod panowaniem między innymi Imperium Rzymskiego i Bizancjum. Od X wieku na tych obszarach wyodrębniły się komuny Lukki, Sieny i Florencji. W tej ostatniej władał możny ród Medyceuszy, który około XV w. wieku przejął panowanie nad całym regionem. Dynastia Medyceuszy wygasła w 1737 r., a region przeszedł w ręce dynastii habsbursko-lotaryńskiej związanej z Austrią. Następnie w 1801 r. zwycięski Napoleon Bonaparte utworzył Królestwo Etrurii. W latach 1807-1809 Toskania stanowiła część Francji, a w 1814 r. wróciła w ręce Habsburgów. Dopiero w 1860 r. Toskania weszła w skład zjednoczonych Włoch.
Fascynująca i skomplikowana historia Toskanii przekłada się na jej wyjątkową architekturę i zabytki, a toskańskie miasta należą z pewnością do jednych z piękniejszych w całych Włoszech. Region słynie na całym świecie z pięknych krajobrazów, sztuki i zabytków, wspaniałej kuchni włoskiej i niezwykłej życzliwości mieszkańców. Toskania odegrała ważną rolę w kształtowaniu włoskiej i europejskiej kultury. Wystarczy wymienić tylko kilka spośród znakomitych nazwisk, takich jak Dante Alighieri, Leonardo da Vinci czy Michał Anioł, by zrozumieć, olbrzymi wkład Toskanii w sztukę i naukę. W Pizie na świat przyszedł wielki matematyk Fibonacci, któremu zawdzięczamy wprowadzenie systemu dziesiętnego i Galileusz, wybitny prekursor nowożytnej fizyki
![]()
Niezwykłe bogactwo kulturalne Toskanii
Włochy są powszechnie nazywane kolebką renesansu, warto jednak podkreślić, że styl renesansowy w sztukach pięknych narodził się we Florencji. Symboliczną datą jest rok 1401, kiedy to Lorenzo Ghiberti wygrał pierwszy w dziejach historii sztuki konkurs na projekt drzwi florenckiego baptysterium. Renesans w architekturze zapoczątkował z kolei Filippo Brunelleschi, który w 1418 r. zaprojektował niezwykłą kopułę katedry Santa Maria del Fiore. Nie ma najmniejszej wątpliwości, że Toskania była niezwykle ważnym ośrodkiem kulturalnym, w konsekwencji będąc jednym z głównych czynników wpływających na artystyczny rozwój Europy, a nawet świata. Mało kto wie, że Florencja, miasto bogatych kupców i mecenasów sztuki, już w 1339 r. podjęła decyzję, by wybrukować ulice, zwiększając tym samym komfort życia mieszkańców. Dopiero później w jej ślady poszły inne miasta włoskie, a następnie europejskie. Co ciekawe, współczesny język włoski, który ma ścisły związek z łaciną, opiera się w dużej mierze na dialekcie toskańskim, który powstał i rozwinął się właśnie w okresie renesansu.
![]()
Toskania i jej największe atrakcje turystyczne
Toskania jest wymarzonym miejscem na urlop dla miłośników wspaniałej architektury i zabytków. Ten niewielki region może poszczycić się aż siedmioma miejscami wpisanymi na prestiżową listę światowego dziedzictwa UNESCO. To więcej niż mają na przykład kraje takie jak Republika Południowej Afryki, Australia czy Argentyna. Na turystów czeka tu zatem wspaniała Florencja, o której szczegółowo piszemy w innym artykule na naszym blogu. Podróżując przez włoską Florencję warto odwiedzić średniowieczne zabytkowe stare miasto w Sienie, Plac Cudów w Pizie ze słynną Krzywą Wieżą, miasteczko San Gimignano z 14 średniowiecznymi wieżami murów obronnych, Pienza wraz z przepięknym krajobrazem Val d’Orcia i wille dynastii Medyceuszy w pobliżu Florencji.
Co warto zobaczyć w Pizie?
Jeśli mowa o Pizie, to oczywiście pierwszą myślą jest jej znak rozpoznawczy w postaci Krzywej Wieży. Warto jednak wiedzieć, że to włoskie miasto położone w Toskanii ma do zaoferowania znacznie więcej i zarezerwować sobie na jego zwiedzanie choć pół dnia. Co jeszcze musisz tu zobaczyć?
Plac Katedralny, wpisany w 1987 roku na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO, na którym znajdziemy cztery największe atrakcje Pizy – wspomnianą już Krzywą Wieżę, katedrę Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, baptysterium i cmentarz Camposanto.
Spacerując po mieście, z Placu Katedralnego, znanego też pod nazwą Plac Cudów, warto przejść przez historyczną Lwią Bramę, za którą znajduje się stary żydowski cmentarz. Kierując swe kroku w stronę Piazza dei Cavallieri, możemy podziwiać zlokalizowane przy nim budynki pałacowe.
Siena – co zwiedzić?
Il Campo, czyli główny plac położony w centrum miasta, to jedna z największych atrakcji Sieny. Jego cechą charakterystyczną jest muszlowaty kształt oraz wykończenie z czerwonej cegły i marmuru. Na placu Il Campo dwa razy do roku odbywają się wyścigi konne, w których rywalizują między sobą przedstawiciele dzielnic włoskiego miasta. W jego pobliżu znajduje się między innymi piękna fontanna Fonte Gaia z 1364 roku, zasilana wodą ze średniowiecznego akweduktu. Obowiązkowym punktem zwiedzania jest najwspanialszy zabytek Sieny, czyli gotycka katedra z XII wieku, z posadzką wykonaną z białego i czarnego marmuru oraz marmurową amboną, która stanowi najcenniejszy zabytek katedry. Na szczególną uwagę zasługuje także brązowa statua św. Jana Chrzciciela oraz polski akcent w postaci obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej.
![]()
Inne ciekawe miejsca w Toskanii
San Gimignano zwane „średniowiecznym Manhattanem", to toskańskie miasteczko położone na wzniesieniu, pomiędzy Florencją a Sieną. Planując zwiedzanie, po drodze warto zajrzeć także tutaj i na własne oczy zobaczyć słynne czterokątne wieże, które stanowią symbol miasteczka i zamożności jego dawnych mieszkańców. Co ciekawe, w początkach istnienia miasta wież było ponad 70, do dziś przetrwało zaledwie 14 z nich. Ścisłe centrum San Gimignano zostało w 1990 roku wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Warto wiedzieć, że słynie ono również z produkcji doskonałego białego wina o orzechowym posmaku – Vernaccia.
Spędzając wakacje w Toskanii zachęcamy do odwiedzenia niewielkiego miasta Arezzo, położonego wśród malowniczych wzgórz. To tutaj przyszedł na świat Francesco Petrarca znany na całym świecie włoski poeta, autor między innymi słynnych Sonetów do Laury. Zwiedzanie miasteczka warto rozpocząć od Piazza Grande, które stanowi jego centrum i ośrodek życia kulturalnego mieszkańców. To na wielkim placu powstałym w XIII wieku na planie trapezu odbywają się wszelkie święta i festyny. Udając się w kierunku kolejnych atrakcji miasta nie sposób pominąć Bazyliki św. Franciszka położonej w sąsiedztwie Piazza Grande. Turyści kierują ku niej swe kroki, aby podziwiać cykl fresków Piero della Francesca przestawiających Legendę Krzyża Świętego.
Toskańska Kuchnia i wino – duet doskonały
Smakosze z całego świata przyjeżdżają do Toskanii także z powodu słynnej kuchni. Często można spotkać się z opinią, że toskańska kuchnia nie ma sobie równych w całych Włoszech. Oczywiście znajdziesz tu pyszną pizzę i makarony, ale to nie są jedyne dania warte spróbowania. Tutejsze gaje oliwne dają niezwykła oliwę i oliwki, a lokalne sery i dojrzewające szynki zachwycają smakiem i aromatem. Toskańczycy są także niezwykle dumni ze swojego chleba, który tradycyjnie wypiekany jest bez dodatku soli, a jednym z ulubionych dań jest fettunta, czyli toskańska odpowiedź na bruschettę. Gruba pajda świeżego, toskańskiego chleba mocno potarta ząbkiem czosnku, obficie skropiona oliwą z oliwek i doprawiona szczyptą soli to idealna przekąska na upalne dni. Ponadto toskańskie winnice słyną z wyśmienitych win, spośród których najbardziej popularne jest wino z centralnej części regionu – Chianti. Jednakże lokalni winiarze zajmują się produkcją wina od setek lat i naprawdę znają się na swoim rzemiośle, a doskonałe warunki klimatyczne sprawiają, że powstają tu jedne z lepszych win świata.
![]()
![]()
