Tbilisi - stolica Gruzji. Atrakcje, zabytki, czyli co warto zobaczyć

Gruzja to niesamowita mieszanka fascynującej kultury, przejawiającej się choćby w fakcie posiadania własnego pisma i alfabetu, długowiekowej historii oraz pięknych widoków. Sublimacją tego wszystkiego jest Tbilisi, stolica kraju, w której jak w soczewce skupiają się wszystkie najciekawsze historie związane z tym nietuzinkowym krajem. Jakie zabytki szczególnie warto zobaczyć w Tbilisi? Jakie miejsca odwiedzić i z jakich atrakcji skorzystać? O tym więcej w artykule.

Stolica Gruzji - jak to się zaczęło?

Tbilisi to miasto o długiej i bogatej historii, a jego początki sięgają okresu starożytnego. Pierwsze osady na terenie obecnego Tbilisi powstały w okolicach IV tysiąclecia p.n.e. Z powstaniem miasta wiążą się liczne legendy, jedna z nich opowiada m.in. o królu Wachtangowi I Gorgasali, który założył Tbilisi po tym, jak podczas polowania na tych terenach znalazł gorące źródło. Być może jest w tym część prawdy, współcześnie Tbilisi i jego najbliższa okolica słyną z licznych źródeł termalnych a najbardziej znane z nich – Abanotubani to miejsce, gdzie można zrelaksować się w łaźniach siarkowych. Ciekawa rzecz, że to właśnie termalne źródła przyczyniły się do nazwy miasta – Tbilisi w języku gruzińskim oznacza po prostu Ciepłe Miejsce.

Historia Tbilisi

W ciągu dziejów Tbilisi było pod władzą różnych imperiów, w tym Persów i Rzymian. W VI wieku miasto zostało zdobyte przez Cesarstwo Bizantyjskie, a w 736 r. przez Arabów, którzy utworzyli tu Emirat Tbilisi. Władza muzułmańska trwała aż do 1122 roku, kiedy to król Dawid IV zdobył Tbilisi i uczynił to miasto stolicą Gruzji. W XII i XIII wieku miasto rozkwitało jako ważny ośrodek kultury, nauki a przede wszystkim było znaczącym ośrodkiem handlowym, łączącym Bliski Wschód z Europą. Niestety w kolejnych latach Tbilisi znacznie podupadło, głównie za sprawą spustoszenia go przez Mongołów, zaś w wieku XVII i XVIII wieku Tbilisi było areną walk między Imperium Osmańskim a Persją o kontrolę nad tymi ternami. W XIX wieku Gruzję anektowała Rosja. W 1918 r. Gruzini uzyskali niepodległość, ale niestety nie na długo – już w 1921 r. kraj ten został włączony do ZSRR. Na ponowną niepodległość musiano poczekać aż do 1991 r. kiedy rozpadł się Związek Radziecki.

Tbilisi - co zobaczyć na początek?

Podczas wakacji w Gruzji zdecydowanie warto odwiedzić Tbilisi - jest przepięknie położoną miejscowością, otoczoną górami. Znajdziesz w niej wiele ciekawych zabytków, które zachwycą nawet najbardziej wybrednego turystę. Na czele atrakcji Tbilisi znajduje się Stare Miasto, położone na brzegu rzeki Kury, słynące z uroczych kawiarni, sklepików i tradycyjnych targów, gdzie można skosztować regionalnych przysmaków i poczuć ducha historycznego Tbilisi. 

Wąskie brukowane uliczki prowadzą do licznych zaułków, gdzie znajdują się kolorowe i niedawno odrestaurowane domy, typowe dla tego regionu. Charakterystyczne balkony, nazywane verandami, wychodzą na ulice, a malownicze kościoły, cerkwie i synagogi uzupełniają unikalny krajobraz tego miejsca. Jedną z najbardziej urokliwych uliczek jest Leselidze, pełna tradycyjnych sklepików, galerii i kawiarni. To idealne miejsce, do którego warto wybrać się na spacer, romantyczną kolację, ale też i na zakup pamiątek.

Stare Miasto w Tibilisi

Przeczytaj także:

Gruzja – miejsce, w którym gościnność spotyka się z fantastycznymi smakami

Tbilisi - zwiedzanie Twiedzy Narikala

Będąc w Tbilisi koniecznie udaj się do najbardziej ikonicznego symbolu miasta - Twierdzy Narikala. To starożytny kompleks obronny, którego historia sięga IV wieku, jednak większość tutejszych fortyfikacji pochodzi z przełomu XVI i XVII wieku. Twierdza, usytuowana na stromym wzgórzu, pomiędzy łaźniami siarkowymi i ogrodem botanicznym, składa z dwóch części otoczonych murem (można się do niej dostać pieszo lub kolejką linową). Na niższym dziedzińcu znajduje się odrestaurowany w 2010 r. kościół św. Mikołaja. Zabudowania samej fortyfikacji usytuowane są poziom wyżej, skąd też rozpościera się wspaniały widok na panoramę miasta i otaczające je góry.

Twierdza Narikala w Tibilisi

Atrakcje stolicy Gruzji - Narodowy Ogród Botaniczny

Powyżej twierdzy, w wąwozie Tsavkisis-Tskali usytuowany jest Narodowy Ogród Botaniczny Gruzji (do niedawna nosił on nazwę Ogrodu Botanicznego Tbilisi). Zajmuje on powierzchnię 161 ha i posiada zbiór ponad 4,5 tys. gatunków roślin charakterystycznych przede wszystkim dla południowego Kaukazu. Jego historia obejmuje ponad trzy stulecia. Po raz pierwszy został opisany w 1671 roku przez francuskiego podróżnika Jeana Chardina, ale wiele wskazuje na to, że był on założony już w 1625 r.

Czy wiesz, że...

najstarsza dzielnica Tbilisi to Abanotubani? Znajdziesz w niej m.in. łaźnie siarkowe, a także interesującą architekturę z typowymi dla tego miejsca ceglanymi kopułami. Planując podróż do Gruzji, zdecydowanie warto więc zawitać do dzielnicy Abanotubani.

Łaźnie na Starym Mieście w Tibilisi

Pomnik Matki Gruzji - jedna z ważniejszych atrakcji Tbilisi

Niedaleko twierdzy Narkila, w najstarszej, zachodniej części miasta na szczycie grzbietu górskiego Sololaki, znajduje się monumentalny 20-metrowy posąg przedstawiający kobietę. To Pomnik Matki Gruzji (Kartlis Deda) - statua będąca symbolem Tbilisi, którą wzniesiono tu w 1958 r. z okazji jubileuszu 1500-lecia Tbilisi, i która dziś jest jedną z największych atrakcji miasta. Widoczna z daleka aluminiowa statua, jest zwrócona twarzą w stronę miasta, w lewej ręce trzyma puchar wina, zaś w prawej dzierży miecz. Symbolika jest dość oczywista – winem Matka Gruzja wita przyjaciół, natomiast miecz przeznaczony jest dla wrogów.

Pomnik Matki Gruzji w Tibilisi

Zabytki Tbilisi - kościoły

Podczas zwiedzania Gruzji i Tbilisi, nie można pominąć też tutejszych kościołów. Najbardziej charakterystyczna jest Świątynia Metechi, należąca do Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego. Została zbudowana w XIII wieku za panowania króla Dymitra II w pobliżu dawnej rezydencji królewskiej nad skalistym urwiskiem wznoszącym się nad rzeką Kurą. Nie można ominąć też Soboru Trójcy Świętej, która tak naprawdę jest głównym soborem Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego (znajduje się tutaj siedziba Katolikosa – Patriarchy Gruzji) i zarazem największą budowlą sakralną Zakaukazia. Świątynia jest stosunkowo nowa – jej budowę rozpoczęto w 1995 r. z zamiarem uczczenia 2000-lecia chrześcijaństwa – ale na trwałe weszła już w panoramę miasta.

Sobór św. Trójcy w Tibilisi

Zwiedzanie Tbilisi - Aleja Rustawelego

Goszcząc w Tbilisi, koniecznie trzeba się przespacerować Aleją Rustawelego – najdłuższą ulicą w mieście, przy której znajdują się m.in. stary parlament i Muzeum Narodowe. Przy jej wschodnim końcu usytuowany jest Plac Wolności (Tawisuplebis Moedani), który początkowo nosił nazwę placu Erywańskiego (w czasach Związku Radzieckiego jego patronem był Lenin), gdzie swoją siedzibę ma ratusz miejski. Plac był centralnym miejscem wielu demonstracji, m.in. o niepodległość Gruzji i w trakcie Rewolucji Róż, pokojowych protestów, które w listopadzie 2003 r. doprowadziły do ustąpienia prorosyjskiego prezydenta Eduarda Szewardnadze i zastąpienia go przez prozachodniego reformatora Micheila Saakaszwilego.

Polecane wycieczki

Interesujące muzea i inne atrakcje Tbilisi

Tbilisi jest także siedzibą wielu interesujących muzeów. Wiele z nich znajduje się w malowniczych, zabytkowych budynkach, które same w sobie są warte odwiedzenia.

Muzea

Koniecznie trzeba się wybrać do Muzeum Narodowego Gruzji, gdzie znajdują się najważniejsze eksponaty związane z historią i kulturą tego niezwykłego kraju. Równie ciekawe jest też Muzeum Sztuki Gruzińskiej prezentujące najciekawsze dzieła artystów gruzińskich, takie jak malarstwo, rzeźba, fotografia, tkaniny artystyczne, ceramika czy sztuka ludowa.

Most Pokoju

Na turystycznej mapie podróży po Tbilisi, koniecznie uwzględnij także zbudowany w 2010 roku Most Pokoju. To niebanalna, futurystyczna konstrukcja ze stali i szkła o długości 150 metrów. Choć pozornie nie pasuje do zabudowy stolicy Gruzji, most ten szybko stał się jednym z najbardziej charakterystycznych punktów miasta i jednym z jego symboli. Most najpiękniej prezentuje się wieczorową porą, gdy jest efektownie oświetlony, dlatego najlepiej udać się na jego zwiedzanie po zmierzchu.

Most Pokoju w Tibilisi

Park rozrywki

Podróżując po Tbilisi, koniecznie zajrzyj do lokalnego parku rozrywki znajdującego się na wzgórzu Mtatsminda widocznym w wielu punktach miasta. To właśnie w tym miejscu mieszkańcy Tbilisi chętnie oglądają choćby sylwestrowe pokazy fajerwerków. Zlokalizowany na wzgórzu park rozrywki powstał w latach 30. XX wieku. Znajdziesz w nim m.in. diabelski młyn o wysokości 65 metrów - dzięki niemu możesz podziwiać stolicę Gruzji z najwyższego, dostępnego w niej punktu widokowego.

Diabelski Młyn w parku w Tibilisi

Morze Tbiliskie

W północno-wschodniej części Tbilisi znajduje się Morze Tbiliskie, zbiornik wody będący rezerwuarem wody dla stolicy (napełniany jest wiosną, po roztopach, a wodę zużywa się latem i jesienią). Na jednym ze szczytów górującym nad tym zbiornikiem usytuowano Kronikę Gruzji (lub inaczej Pomnik Historii Gruzji), bardzo ciekawy, aczkolwiek nigdy nieukończony pomnik składający się z 16 filarów, na których usytuowano płaskorzeźby przedstawiające gruzińskich władców i bohaterów narodowych oraz wiele motywów związanych z chrześcijaństwem, religią dominującą w tym kraju. To idealne miejsce, żeby na chwile odpocząć od miejskiego gwaru!

To również może Cię zainteresować:

Co warto zobaczyć w Gruzji – 12 najważniejszych atrakcji
Gruzja – co warto wiedzieć przed podróżą?

Data Publikacji: 25.10.2023
autor artykulu zdjecie

Artykuł autorstwa: Redakcja Rainbow

Eksperci z branży turystycznej – piloci wycieczek, animatorzy, rezydenci i przewodnicy i wielu innych specjalistów, którzy dzielą się swoimi doświadczeniami i wiedzą zdobytą podczas niezliczonych podróży. W tekstach łączą praktyczne wskazówki z fascynującymi historiami i ciekawostkami z różnych zakątków świata. Ich opowieści to nie tylko przewodniki po popularnych kierunkach, ale przede wszystkim autentyczne relacje osób, które na co dzień pracują z turystami i poznają opisywane miejsca od podszewki.

Zobacz inne o:

Podobne artykuły

krajobraz kierunku
Turkmenistan – atrakcje. Co warto zobaczyć?Pomiędzy Morzem Kaspijskim a majestatyczną Amu Darią leży jedno z jeszcze do niedawna najbardziej zamkniętych państw na świecie – Turkmenistan. Przeciętnemu turyście ten położony w Azji Środkowej kraj kojarzy się zapewne jedynie z płonącymi od dziesiątek lat Wrotami Piekieł – gigantycznym, wypełnionym gazem kraterem, autorytarnym przywódcą nazywanym Turkmenbaszą oraz… nieskończoną listą dokumentów potrzebnych do uzyskania wizy. Taki wizerunek jest jednak przeszłością. Współczesny Turkmenistan szeroko otwiera drzwi na odwiedzających, a wiza turystyczna jest już w zasięgu każdego – można ją wyrobić bezpośrednio na lotnisku! Na przybyszów czeka tu barwna mozaika atrakcji: unikalna pustynna przyroda, pełne zabytków starożytne miasta znajdujące się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, a także i nowoczesna, wykonana z białego marmuru stolica – Aszchabad. Bogata kultura łącząca wpływy nomadów i Persów splata się tu z niesamowitymi współczesnymi pomysłami ekstrawaganckiego Turkmenbaszy, dając w rezultacie państwo, którego nie da się porównać z żadnym innym. Ten tajemniczy kraj po prostu trzeba zobaczyć na własne oczy!
krajobraz kierunku
Jarmark bożonarodzeniowy w Wiedniu pełen jest świątecznej magiiWiedeński jarmark świąteczny co roku zachwyca żywozielonymi choinkami, intensywnym zapachem korzennych przypraw oraz magiczną atmosferą, która nadaje miastu świąteczny nastrój. Jarmarki bożonarodzeniowe organizowane są w różnych krajach, nie tylko w tych niemieckojęzycznych, jednak to właśnie te wiedeńskie cieszą się największą popularnością. A popularność ta nie jest przypadkowa. Stolica Austrii od wieków tworzy wyjątkową przestrzeń, gdzie dźwięki kolęd mieszają się z radosnym gwarem odwiedzających, a drewniane domki kuszą rękodziełem. Wiedeńskie jarmarki świąteczne to jednak coś więcej niż zwykłe stoiska z ozdobami i przekąskami – to doświadczenie angażujące wszystkie zmysły, od zapachu świeżo upieczonych pierników, przez smak aromatycznego ponczu, aż po widok barokowych pałaców oświetlonych świątecznym blaskiem. Każdy z wiedeńskich jarmarków ma unikalną duszę i niepowtarzalny charakter. W tym artykule odkryjesz ich bogatą historię sięgającą XIII wieku, poznasz najpiękniejsze lokalizacje – od kultowego Placu Ratuszowego po kameralny Spittelberg – i dowiesz się, jakie atrakcje czekają na odwiedzających. Lodowiska, koncerty, warsztaty rzemieślnicze, a nawet tory do curlingu – to tylko przedsmak tego, co oferuje Wiedeń w okresie przedświątecznym!
krajobraz kierunku
Marrakesz – atrakcje. Co zobaczyć w Czerwonym Mieście?Hałas targowisk, mistyczne dźwięki muzyki, oszałamiające aromaty przypraw, skór, kwiatów pomarańczy, naturalnych olejków i perfum, a ponadto złociste słońce... Marrakesz to nie tylko historyczne serce Maroka, a sensoryczna podróż przez kraj tak odległy, a jednocześnie tak bliski Europejczykom. Założone około 1070 roku przez Almorawidów – dynastię berberyjskich nomadów – należy do grona czterech cesarskich miast Maroka, wraz z Fezem, Meknesem i Rabatem, dzisiejszą stolicą kraju. Nazwa w języku berberyjskim oznacza „Ziemię Boga” lub „Ziemię Świętą”. Dawna stolica królestwa była na tyle wpływowa, że to właśnie od niej całe państwo wzięło swoją nazwę – w językach zachodnioeuropejskich słowo „Marrakesz” przekształciło się w „Maroko”. Co zatem trzeba zobaczyć w słynnym Czerwonym Mieście?
krajobraz kierunku
Taj Mahal w Indiach – marmurowy pomnik wiecznej miłościTaj Mahal widziała większość ludzi na globie i to tysiące razy: na pocztówkach, w filmach, w reklamach. Wydaje się, że nie ma w nim nic nowego do odkrycia. A jednak każdy, kto staje przed nim po raz pierwszy, milknie na chwilę. Bo żadne zdjęcie nie oddaje tej skali. Żadna opowieść nie przygotowuje na to, jak marmur mieni się w słońcu. Żaden opis nie wyjaśnia, dlaczego budowla wzniesiona z miłości do jednej kobiety porusza miliony ludzi od prawie czterech stuleci. To historia cesarza, który zamienił żałobę w arcydzieło. Dwudziestu lat budowy i dwudziestu tysięcy rzemieślników. Ale to także legendy, które obrosły wokół tego miejsca – o czarnym bliźniaku po drugiej stronie rzeki, o robotnikach, którym rzekomo obcięto ręce, o władcy więzionym przez własnego syna. Dlaczego akurat to mauzoleum stało się symbolem wiecznej miłości? Co kryje się za idealną symetrią ogrodów i minaretów? Jak połączono trzy wielkie kultury w jedno dzieło, które UNESCO uznało za cud świata? Zapraszamy do Agry – tam, gdzie nad brzegiem Jamuny stoi marmurowy pomnik wiecznej miłości, czyli Taj Mahal.