Tbilisi - stolica Gruzji. Atrakcje, zabytki, czyli co warto zobaczyć

Gruzja to niesamowita mieszanka fascynującej kultury, przejawiającej się choćby w fakcie posiadania własnego pisma i alfabetu, długowiekowej historii oraz pięknych widoków. Sublimacją tego wszystkiego jest Tbilisi, stolica kraju, w której jak w soczewce skupiają się wszystkie najciekawsze historie związane z tym nietuzinkowym krajem. Jakie zabytki szczególnie warto zobaczyć w Tbilisi? Jakie miejsca odwiedzić i z jakich atrakcji skorzystać? O tym więcej w artykule.

Stolica Gruzji - jak to się zaczęło?

Tbilisi to miasto o długiej i bogatej historii, a jego początki sięgają okresu starożytnego. Pierwsze osady na terenie obecnego Tbilisi powstały w okolicach IV tysiąclecia p.n.e. Z powstaniem miasta wiążą się liczne legendy, jedna z nich opowiada m.in. o królu Wachtangowi I Gorgasali, który założył Tbilisi po tym, jak podczas polowania na tych terenach znalazł gorące źródło. Być może jest w tym część prawdy, współcześnie Tbilisi i jego najbliższa okolica słyną z licznych źródeł termalnych a najbardziej znane z nich – Abanotubani to miejsce, gdzie można zrelaksować się w łaźniach siarkowych. Ciekawa rzecz, że to właśnie termalne źródła przyczyniły się do nazwy miasta – Tbilisi w języku gruzińskim oznacza po prostu Ciepłe Miejsce.

Historia Tbilisi

W ciągu dziejów Tbilisi było pod władzą różnych imperiów, w tym Persów i Rzymian. W VI wieku miasto zostało zdobyte przez Cesarstwo Bizantyjskie, a w 736 r. przez Arabów, którzy utworzyli tu Emirat Tbilisi. Władza muzułmańska trwała aż do 1122 roku, kiedy to król Dawid IV zdobył Tbilisi i uczynił to miasto stolicą Gruzji. W XII i XIII wieku miasto rozkwitało jako ważny ośrodek kultury, nauki a przede wszystkim było znaczącym ośrodkiem handlowym, łączącym Bliski Wschód z Europą. Niestety w kolejnych latach Tbilisi znacznie podupadło, głównie za sprawą spustoszenia go przez Mongołów, zaś w wieku XVII i XVIII wieku Tbilisi było areną walk między Imperium Osmańskim a Persją o kontrolę nad tymi ternami. W XIX wieku Gruzję anektowała Rosja. W 1918 r. Gruzini uzyskali niepodległość, ale niestety nie na długo – już w 1921 r. kraj ten został włączony do ZSRR. Na ponowną niepodległość musiano poczekać aż do 1991 r. kiedy rozpadł się Związek Radziecki.

Tbilisi - co zobaczyć na początek?

Podczas wakacji w Gruzji zdecydowanie warto odwiedzić Tbilisi - jest przepięknie położoną miejscowością, otoczoną górami. Znajdziesz w niej wiele ciekawych zabytków, które zachwycą nawet najbardziej wybrednego turystę. Na czele atrakcji Tbilisi znajduje się Stare Miasto, położone na brzegu rzeki Kury, słynące z uroczych kawiarni, sklepików i tradycyjnych targów, gdzie można skosztować regionalnych przysmaków i poczuć ducha historycznego Tbilisi. 

Wąskie brukowane uliczki prowadzą do licznych zaułków, gdzie znajdują się kolorowe i niedawno odrestaurowane domy, typowe dla tego regionu. Charakterystyczne balkony, nazywane verandami, wychodzą na ulice, a malownicze kościoły, cerkwie i synagogi uzupełniają unikalny krajobraz tego miejsca. Jedną z najbardziej urokliwych uliczek jest Leselidze, pełna tradycyjnych sklepików, galerii i kawiarni. To idealne miejsce, do którego warto wybrać się na spacer, romantyczną kolację, ale też i na zakup pamiątek.

Stare Miasto w Tibilisi

Przeczytaj także:

Gruzja – miejsce, w którym gościnność spotyka się z fantastycznymi smakami

Tbilisi - zwiedzanie Twiedzy Narikala

Będąc w Tbilisi koniecznie udaj się do najbardziej ikonicznego symbolu miasta - Twierdzy Narikala. To starożytny kompleks obronny, którego historia sięga IV wieku, jednak większość tutejszych fortyfikacji pochodzi z przełomu XVI i XVII wieku. Twierdza, usytuowana na stromym wzgórzu, pomiędzy łaźniami siarkowymi i ogrodem botanicznym, składa z dwóch części otoczonych murem (można się do niej dostać pieszo lub kolejką linową). Na niższym dziedzińcu znajduje się odrestaurowany w 2010 r. kościół św. Mikołaja. Zabudowania samej fortyfikacji usytuowane są poziom wyżej, skąd też rozpościera się wspaniały widok na panoramę miasta i otaczające je góry.

Twierdza Narikala w Tibilisi

Atrakcje stolicy Gruzji - Narodowy Ogród Botaniczny

Powyżej twierdzy, w wąwozie Tsavkisis-Tskali usytuowany jest Narodowy Ogród Botaniczny Gruzji (do niedawna nosił on nazwę Ogrodu Botanicznego Tbilisi). Zajmuje on powierzchnię 161 ha i posiada zbiór ponad 4,5 tys. gatunków roślin charakterystycznych przede wszystkim dla południowego Kaukazu. Jego historia obejmuje ponad trzy stulecia. Po raz pierwszy został opisany w 1671 roku przez francuskiego podróżnika Jeana Chardina, ale wiele wskazuje na to, że był on założony już w 1625 r.

Czy wiesz, że...

najstarsza dzielnica Tbilisi to Abanotubani? Znajdziesz w niej m.in. łaźnie siarkowe, a także interesującą architekturę z typowymi dla tego miejsca ceglanymi kopułami. Planując podróż do Gruzji, zdecydowanie warto więc zawitać do dzielnicy Abanotubani.

Łaźnie na Starym Mieście w Tibilisi

Pomnik Matki Gruzji - jedna z ważniejszych atrakcji Tbilisi

Niedaleko twierdzy Narkila, w najstarszej, zachodniej części miasta na szczycie grzbietu górskiego Sololaki, znajduje się monumentalny 20-metrowy posąg przedstawiający kobietę. To Pomnik Matki Gruzji (Kartlis Deda) - statua będąca symbolem Tbilisi, którą wzniesiono tu w 1958 r. z okazji jubileuszu 1500-lecia Tbilisi, i która dziś jest jedną z największych atrakcji miasta. Widoczna z daleka aluminiowa statua, jest zwrócona twarzą w stronę miasta, w lewej ręce trzyma puchar wina, zaś w prawej dzierży miecz. Symbolika jest dość oczywista – winem Matka Gruzja wita przyjaciół, natomiast miecz przeznaczony jest dla wrogów.

Pomnik Matki Gruzji w Tibilisi

Zabytki Tbilisi - kościoły

Podczas zwiedzania Gruzji i Tbilisi, nie można pominąć też tutejszych kościołów. Najbardziej charakterystyczna jest Świątynia Metechi, należąca do Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego. Została zbudowana w XIII wieku za panowania króla Dymitra II w pobliżu dawnej rezydencji królewskiej nad skalistym urwiskiem wznoszącym się nad rzeką Kurą. Nie można ominąć też Soboru Trójcy Świętej, która tak naprawdę jest głównym soborem Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego (znajduje się tutaj siedziba Katolikosa – Patriarchy Gruzji) i zarazem największą budowlą sakralną Zakaukazia. Świątynia jest stosunkowo nowa – jej budowę rozpoczęto w 1995 r. z zamiarem uczczenia 2000-lecia chrześcijaństwa – ale na trwałe weszła już w panoramę miasta.

Sobór św. Trójcy w Tibilisi

Zwiedzanie Tbilisi - Aleja Rustawelego

Goszcząc w Tbilisi, koniecznie trzeba się przespacerować Aleją Rustawelego – najdłuższą ulicą w mieście, przy której znajdują się m.in. stary parlament i Muzeum Narodowe. Przy jej wschodnim końcu usytuowany jest Plac Wolności (Tawisuplebis Moedani), który początkowo nosił nazwę placu Erywańskiego (w czasach Związku Radzieckiego jego patronem był Lenin), gdzie swoją siedzibę ma ratusz miejski. Plac był centralnym miejscem wielu demonstracji, m.in. o niepodległość Gruzji i w trakcie Rewolucji Róż, pokojowych protestów, które w listopadzie 2003 r. doprowadziły do ustąpienia prorosyjskiego prezydenta Eduarda Szewardnadze i zastąpienia go przez prozachodniego reformatora Micheila Saakaszwilego.

Polecane wycieczki

Interesujące muzea i inne atrakcje Tbilisi

Tbilisi jest także siedzibą wielu interesujących muzeów. Wiele z nich znajduje się w malowniczych, zabytkowych budynkach, które same w sobie są warte odwiedzenia.

Muzea

Koniecznie trzeba się wybrać do Muzeum Narodowego Gruzji, gdzie znajdują się najważniejsze eksponaty związane z historią i kulturą tego niezwykłego kraju. Równie ciekawe jest też Muzeum Sztuki Gruzińskiej prezentujące najciekawsze dzieła artystów gruzińskich, takie jak malarstwo, rzeźba, fotografia, tkaniny artystyczne, ceramika czy sztuka ludowa.

Most Pokoju

Na turystycznej mapie podróży po Tbilisi, koniecznie uwzględnij także zbudowany w 2010 roku Most Pokoju. To niebanalna, futurystyczna konstrukcja ze stali i szkła o długości 150 metrów. Choć pozornie nie pasuje do zabudowy stolicy Gruzji, most ten szybko stał się jednym z najbardziej charakterystycznych punktów miasta i jednym z jego symboli. Most najpiękniej prezentuje się wieczorową porą, gdy jest efektownie oświetlony, dlatego najlepiej udać się na jego zwiedzanie po zmierzchu.

Most Pokoju w Tibilisi

Park rozrywki

Podróżując po Tbilisi, koniecznie zajrzyj do lokalnego parku rozrywki znajdującego się na wzgórzu Mtatsminda widocznym w wielu punktach miasta. To właśnie w tym miejscu mieszkańcy Tbilisi chętnie oglądają choćby sylwestrowe pokazy fajerwerków. Zlokalizowany na wzgórzu park rozrywki powstał w latach 30. XX wieku. Znajdziesz w nim m.in. diabelski młyn o wysokości 65 metrów - dzięki niemu możesz podziwiać stolicę Gruzji z najwyższego, dostępnego w niej punktu widokowego.

Diabelski Młyn w parku w Tibilisi

Morze Tbiliskie

W północno-wschodniej części Tbilisi znajduje się Morze Tbiliskie, zbiornik wody będący rezerwuarem wody dla stolicy (napełniany jest wiosną, po roztopach, a wodę zużywa się latem i jesienią). Na jednym ze szczytów górującym nad tym zbiornikiem usytuowano Kronikę Gruzji (lub inaczej Pomnik Historii Gruzji), bardzo ciekawy, aczkolwiek nigdy nieukończony pomnik składający się z 16 filarów, na których usytuowano płaskorzeźby przedstawiające gruzińskich władców i bohaterów narodowych oraz wiele motywów związanych z chrześcijaństwem, religią dominującą w tym kraju. To idealne miejsce, żeby na chwile odpocząć od miejskiego gwaru!

To również może Cię zainteresować:

Co warto zobaczyć w Gruzji – 12 najważniejszych atrakcji
Gruzja – co warto wiedzieć przed podróżą?

Data Publikacji: 25.10.2023
autor artykulu zdjecie

Artykuł autorstwa: Redakcja Rainbow

Eksperci z branży turystycznej – piloci wycieczek, animatorzy, rezydenci i przewodnicy i wielu innych specjalistów, którzy dzielą się swoimi doświadczeniami i wiedzą zdobytą podczas niezliczonych podróży. W tekstach łączą praktyczne wskazówki z fascynującymi historiami i ciekawostkami z różnych zakątków świata. Ich opowieści to nie tylko przewodniki po popularnych kierunkach, ale przede wszystkim autentyczne relacje osób, które na co dzień pracują z turystami i poznają opisywane miejsca od podszewki.

Zobacz inne o:

Podobne artykuły

krajobraz kierunku
Meksyk – atrakcje. Co warto zobaczyć w jednym z najczęściej odwiedzanych krajów świata?Meksyk to 6. najczęściej odwiedzany kraj świata – i łatwo zrozumieć dlaczego. W jego granicach odnajdziemy zarówno pustynne krajobrazy, jak i tropikalne lasy deszczowe, rajskie plaże Morza Karaibskiego i wulkaniczne szczyty pokryte wiecznym śniegiem. Pod ziemią kryje się labirynt podziemnych rzek ciągnących się przez setki kilometrów, a na powierzchni wznoszą się piramidy starsze od egipskich faraonów. To ojczyzna mezcalu, mariachi i kuchni uznanej przez UNESCO za niematerialne dziedzictwo ludzkości. Ale przede wszystkim kraj o korzeniach sięgających prekolumbijskich cywilizacji Majów i Azteków, które pozostawiły po sobie monumentalne świątynie i miasta liczące dziesiątki tysięcy mieszkańców. Kolonialne miasta zachwycają barokowymi fasadami i brukowanymi uliczkami, a nowoczesne metropolie tętnią życiem obok tradycyjnych wiosek indiańskich. Na Liście światowego dziedzictwa UNESCO znajduje się kilkadziesiąt meksykańskich zabytków i parków narodowych – od starożytnych ruin Majów i Azteków, przez kolonialne perły architektury, aż po rezerwaty przyrody, gdzie jaguary polują w lasach tropikalnych, a wieloryby rodzą młode w ciepłych lagunach. Oto przewodnik po najważniejszych miejscach kraju starożytnych cywilizacji Mezoameryki. Przenieś się z nami w świat piramid, kolonialnych kamieniczek i dzikiej przyrody.
krajobraz kierunku
Maroko – atrakcje. Co zobaczyć w kraju tysiąca barw?Maroko stanowi niezwykły przykład państwa położonego na styku dwóch światów. Choć znajduje się w Afryce, bardzo wyraźnie pobrzmiewa w nim echo kultury bliskowschodniej. To jeden z najciekawszych i najbarwniejszych krajów Maghrebu. Mimo iż od Starego Kontynentu dzieli go zaledwie kilkanaście kilometrów, dla Europejczyków nadal pozostaje miejscem niezwykle egzotycznym. Spacerując wąskimi uliczkami tutejszych medyn w rytm nawoływania muezzinów i odwiedzając lokalne souki, które pobudzają wszystkie zmysły niezwykłą feerią barw i aromatów, można się poczuć jak bohater „Baśni Tysiąca i Jednej Nocy”. Wyprawa do Maroka to więc nie tylko podróż w przestrzeni, ale i w czasie.
krajobraz kierunku
Phuket – atrakcje. Co warto zobaczyć na największej wyspie Tajlandii?Phuket to tajski mikrokosmos, kwintesencja kultury i przyrody Azji Południowo-Wschodniej. Co roku wyspę odwiedzają miliony ludzi, a opinie zachwyconych celebrytów, influencerów i podróżników są całkowicie zgodne z prawdą: to raj, który odpowiada na wszystkie potrzeby, jakie może mieć zachodni turysta. Spektakularne widoki w intymnych zatokach, tętniące życiem plaże i targi na promenadach, idealne miejsca do uprawiania sportów wodnych – to propozycja ochłody, gdy wilgoć i gorąc daje się we znaki. Do tego piękne zabytkowe miasto o unikatowej architekturze, świątynie skryte w środku dżungli, wreszcie przyrodnicze atrakcje Phuket – to wszystko lista must-see, z której trudno coś wykreślić. W poszukiwaniu malowniczych krajobrazów i fascynujących zabytków starej, egzotycznej kultury przenosimy się na Phuket – sprawdź nasze zestawienie najważniejszych atrakcji tej Tajlandii w pigułce.
krajobraz kierunku
Góra Roraima – legendarny szczyt Wenezueli z „Zaginionego Świata”Wystarczy jeden rzut oka na jej zdjęcia, aby zrozumieć, dlaczego góra Roraima owiana jest nutką tajemnicy i licznych legend. Płasko zwieńczony masyw wznoszący się na granicy Wenezueli, Gujany i Brazylii od wieków budzi podziw i fascynację zarówno naukowców, jak i podróżników. Pionowe, kilkusetmetrowe ściany odcinają górę od otaczającej ją dżungli, a na tle chmur sprawia wrażenie, jakby unosiła się w powietrzu niczym fruwająca forteca rodem z filmu sci-fi. Wierzchołek Roraimy zajmuje rozległy płaskowyż, który często tonie we mgle i deszczu, tworząc surrealistyczny, niemal pozaziemski krajobraz. Panuje tu unikatowy mikroklimat, a deszcze padają niemal codziennie, tworząc spływające ze szczytu wodospady. W efekcie powstał ekosystem odmienny od wszystkiego, co można spotkać w tropikalnej dżungli poniżej – z setkami gatunków endemicznych roślin i zwierząt. Mówi się, że to właśnie ta niezwykła sceneria zainspirowała Arthura Conana Doyle’a do napisania powieści „Zaginiony Świat”, w której odkrywcy trafiają na odizolowany płaskowyż zamieszkany przez prehistoryczne stworzenia. Do dziś Roraima uchodzi za jedno z miejsc, gdzie natura zachowała swój pierwotny, dziewiczy charakter – a jej niedostępność tylko potęguje legendę o „górze bogów”.