Gruzja – co warto wiedzieć przed podróżą?

Informacje ogólne o Gruzji

Gruzja to kraj leżący w Kaukazie Południowym, na pograniczu Azji i Europy. Zajmuje powierzchnię 69,7 tysięcy km², jej linia brzegowa wynosi 310 km. Gruzja leży w strefie uważanej za europejską, pomiędzy Turcją, Rosją, Armenią i Azerbejdżanem. Gruzję od zachodu opływa Morze Czarne, a na północy jej granice wyznaczają góry Wielkiego Kaukazu (stanowiące granicę pomiędzy Europą a Azją), a na południu – tzw. Mały Kaukaz. Jest krajem złota, wina i herbaty; krajem niezwykle przyjaznych i kochających życie oraz dobrą zabawę ludzi i wreszcie krajem o historii sięgającej antyku. Od początku dziejów Gruzja napadana była przez wojska perskie, arabskie, tureckie, mongolskie i rosyjskie, stanowi bowiem pożądany przez wiele narodów punkt łączący Europę i Azję Orientalną i Centralną. Gruzinom zawsze udawało się w końcu uwolnić spod obcej okupacji i pomimo wielu wojen inwazyjnych zachować swoją kulturę, własny język i religię. Niemal połowa jej dawnego terytorium zajęta jest aktualnie przez Iran, Turcję i Rosję. Gruzja ma zróżnicowany krajobraz: tereny półpustynne, morskie wybrzeże, strefę alpejską i bardzo wysokie góry. 40% jej terytorium stanowią lasy, z których 31% podlega ochronie. To kapitalny kraj na piesze wędrówki, wymarzony dla wielbicieli trekkingu, narciarstwa, jazdy konnej czy jazdy na rowerze. Ma doskonałe warunki dla myśliwych i wielbicieli wędkarstwa. Znajdą tu wiele dla siebie miłośnicy historii i odpoczynku na plaży. Stolica Gruzji, Tbilisi (1,35 miliona mieszkańców) to miasto kontrastów: są w niej zabytki z czasów antycznych, a także pozostałości architektury sowieckiej. Stanowi mieszkankę historii i nowoczesności, wpływów lokalnych i obcych. Gruzja zachwyca pięknem przyrody oraz krajobrazami, kusi wielbicieli aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu, a także tych, którzy potrafią docenić wyśmienite wina i tradycyjną kuchnię, która smakuje wspaniale.

Historia Gruzji:

Gruzja fascynuje historią sięgającą antyku, stanowi mozaikę etniczną i kulturową, poszukującą swej autonomii od wieków. Po chrystianizacji w IV w.n.e., mimo że ludy Kaukazu dostawały się wtedy pod władzę Turków Otomańskich na Zachodzie i Persów na Wschodzie, maleńkie gruzińskie księstewka zdołały zachować niezależność dzięki silnie rozwiniętej tożsamości i odrębności kulturowej. Zmagając się nieustającymi atakami dalszych i bliższych sąsiadów trwały w swojej odrębności. Na stulecia od XI do XVIII wieku przypada złoty okres ich świetności. W XVII w. Gruzji zaczyna zagrażać imperium rosyjskie. W 1864 roku po wojnie rosyjsko-kaukaskiej w regionie narzucone zostaje panowanie rosyjskie. W 1918 roku dzięki zmianom wprowadzonym przez rewolucję radziecką, Gruzja zaznaje nieco wolności, jednak rozpoczynają się rebelie Osetii Południowej przeciwko jej rządom, podżegane przez Rosję. W latach 1922 – 1989 dostaje się pod panowanie sowieckie, podczas którego staje się jedną z republik radzieckich. Po rozpadzie Związku Radzieckiego Gruzja na nowo buduje swoją państwowość

Geografia Gruzji:

Otoczona Morzem Czarnym i Górami Małego i Wielkiego Kaukazu Gruzja w dużym stopniu pokryta jest lasami, a tereny górzyste zajmują dwie trzecie jej powierzchni. Najwyższy szczyt w Gruzji to Szchara, który wznosi się na wysokość 5193 m n.p.m. i jednocześnie jest trzecim co do wysokości szczytem Kaukazu. Na terenie Gruzji znajduje się również Płaskowyż Południowogruziński, którego tereny położone są na wysokościach od 2500 do 3000 metrów. W Gruzji znajduje się pięć parków narodowych: Narodowy Park Borżomski w centrum kraju, narodowy Park Kolchidzki na zachodzie Gruzji, park narodowy Tuszeti przy granicy z Dagestanem i Park Narodowy Lagodechi na południowym wschodzie kraju. W Gruzji zdarzają się trzęsienia ziemi, ostatnie miało miejsce w 2002 roku, w Tbilissi.

Fauna i flora Gruzji:

Na terenach niżej położonych występują lasy liściaste (bukowe, jodłowo-świerkowe) z wiecznie zielonym poszyciem, z podzwrotnikowymi drzewami i krzewami, które datują się jeszcze z okresu trzeciorzędu. Wyżej rosną jodły i świerki kaukaskie. Ogólnie lasy pokrywają około 30 % terenu Gruzji. W Gruzji występują również różaneczniki, rośliny subalpejskie i alpejskie (mchy i porosty). Na wschodzi występuje roślinność stepowa, rosną cyprysy i (bliżej morskiego wybrzeża) palmy. Na terenach Gruzji występują zwierzęta charakterystyczne dla regionu Europejskiego, a także śródziemnomorskiego. Spotyka się tam niedźwiedzie brunatne, dziki, jelenie i rysie, a w górach koziorożce kaukaskie, kozice, a także orły i sępy. Mniej natomiast jest gadów oraz płazów.

Klimat Gruzji:

Gruzja leży w strefie klimaty subtropikalnego i śródziemnomorskiego. Ciąg Wielkiego Kaukazu służy jako bariera dla zimnego powietrza przybywającego z północy, natomiast ciepłe i wilgotne powietrze znad Morza Czarnego łatwo dociera od strony zachodu nad równiny. Klimat zmienia się w zależności od odległość do morza i wysokości. Na równinach średnia temperatura latem wynosi od 20 do 24 stopni Celciusza, a zimą od 2 do 4. Opady wynoszą od 500 d 800 mm rocznie. Natomiast w górach Wielkiego Kaukazu, a także na równinie Jorskiej przez cały rok zdarzają się opady śniegu.

Ludność Gruzji:

Gruzja ma około pięciu milionów mieszkańców, a jej ludność z racji skomplikowanej historii jest bardzo zróżnicowana pod względem etnicznym. Mieszka tam: 84% Gruzinów, 7% Azerów, 6% Ormian, 2% Abchazów, 1% Osetyjczyków, 1% Rosjan, poza tym Grecy, Ukraińcy, Kurdowie. Przy granicy z Armenią sporo jest Ormian, a Azerów przy granicy z Azerbejdżanem. Republikę autonomiczną Adżaria (przy granicy z Turcją) zamieszkują Adżarowie będący muzułmanami, natomiast tereny autonomiczne poza kontrolą Gruzji stanowią: Abchazja (zamieszkała przez Abchazów oraz Ormian) i Osetia Południowa (zamieszkała przez Osetyjczyków).

Obyczaje w Gruzji:

Gruzini są bardzo gościnnym, tradycyjnym społeczeństwem, w którym wiodącą rolę przyznaje się na wschodni zwyczaj mężczyznom. Uwielbiają biesiadować i spędzać przy stole wiele godzin i nigdy też nie pozostawiają nie wypitego kieliszka wina. W kościołach mile widziane jest u kobiet nakrycie głowy oraz spódnice, a u mężczyzn długie spodnie. Ich gościnność powoduje, że garną się do płacenia za swoich gości, nawet jeśli nie mają na to środków. Mężczyźni całują się na pożegnanie, a młode dziewczyny pozostają długo pod opieką rodziców.

Religia Gruzji:

Chrześcijaństwo zawitało do Gruzji już w 4 w.n.e., tak długa tradycja chrześcijańska powoduje, Gruzini są w większości wierzący i praktykujący (89,3 wyznaje religie chrześcijańskie). Większość społeczeństwa jest wyznania prawosławnego (82% należy do Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego, 4% do Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego, 2% do Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej). W Adżarii oraz Dolnej Kartlii znajdują się duże skupiska muzułmanów - około 9% mieszkańców Gruzji wyznaje islam.

Aktywny wypoczynek w Gruzji:

W Gruzji nie ma miejsca na nudę. Kraj ten posiada kapitalny potencjał nie tylko turystyczny związany z wielkim dziedzictwem kulturowym, ale również związany z warunkami naturalnymi, które służą aktywnemu wypoczynkowi. Malowniczy Kaukaz kusi wielbicieli pieszych wycieczek, a na miejscu znaleźć można trasy o różnej trudności. Co kilka kilometrów zmienia się tam krajobraz i klimat, każda dolina rozciąga przed nami zapierający dech w piersi widok na góry, zapomniane miasto, starodawny monastyr albo waleczną fortecę. To miejsce dla wielbicieli wspinaczki wysokogórskiej, raftingu (na przykład na rzece Adżaris), trekkingu i jazdy konnej, gdy konie pomagają dostać się w niedostępne pieszo miejsca. Warto odwiedzić: Tbilisi, Telawi, Gori oraz Kachetii. Polecanym do zwiedzania miejscem jest klasztor Cminda, znany ze zdjęć reklamujących Gruzję. Góruje na tle uśpionego wulkanu nad piękną górską. Warto rozszyfrować tajemniczą z nazwy Gruzińską Drogę Wojenną, która stanowi malowniczą trasę wśród gór Wysokiego Kaukazu, wśród zabytkowej architektury i góralskich wiosek. Albo zajrzeć do Jaskini Prometeusza i podziwiać tamtejsze skalne formacje, stalaktyty i stalagmity, a także przepłynąć podziemną rzekę łódką. Pięknym i malowniczym miejscem jest Rezerwat Kazbegi, słynny z ogromnych wodospadów i wspaniałych widoków. Podczas wędrówek nie sposób nie skorzystać ze słynnej gościnności lokalnych mieszkańców i próbować lokalnych win i lokalnych przysmaków!