Zjednoczone Emiraty Arabskie to niewielkie państwo w Azji Południowo-Zachodniej. Zajmuje ono obszar 83,6 tys. km
2 i leży we wschodniej części Półwyspu Arabskiego. ZEA składają się z siedmiu Emiratów, przy czym dwa najbardziej znane to stołeczne Abu Zabi oraz Dubaj. Kraj ten należy do czołówki najbogatszych państw świata. Główne sektory tamtejszej gospodarki to bankowość i turystyka.
Od północy ZEA oblewają wody Zatoki Perskiej, natomiast od wschodniej strony kraj sąsiaduje z Cieśniną Ormuz oraz Zatoką Omańską. Zjednoczone Emiraty Arabskie graniczą z Arabią Saudyjską i
Omanem, a od północy przez wody wspomnianej Zatoki z
Iranem
Zjednoczone Emiraty Arabskie - historia
Najstarsze ślady obecności człowieka na terytorium ZEA mają ok. 100-125 tys. lat. Obszary dzisiejszych Emiratów pozostawały pod wpływem cywilizacji mezopotamskiej, a następnie perskiej i hellenistycznej. W VII wieku zostały zajęte przez Arabów, a 1000 lat później podzielone między
Turków Osmańskich i Portugalczyków. W 1892 roku
Brytyjczycy zawarli układy protekcyjne z każdym z siedmiu emiratów; miało dojść do powstania federacji. Lata 60. XX wieku przyniosły Omanowi Traktatowemu (tak nazywano państwo na terenie dzisiejszych ZEA) bogactwo; umożliwiła to eksploatacja złóż ropy naftowej. Podczas zjazdu szejków w 1968 r. podjęto uchwałę o utworzeniu planowanej federacji. Niestety wciąż nie było zgody co do kluczowych kwestii, np. ustroju politycznego. Dopiero w 1971 roku sześciu z siedmiu władców podpisało ostateczną umowę, na mocy której powstało niepodległe państwo – Zjednoczone Emiraty Arabskie. Kraj został członkiem Ligi Arabskiej oraz ONZ, a już rok później przyłączył się do niego ostatni emirat – Ras al-Chajma. Pierwszym prezydentem został Zaid ibn Sultan and-Nahajan, szejk Abu Zabi. Wszyscy władcy utworzyli Radę Najwyższą, przy czym każdy emirat zachował własną administrację i odrębne kierownictwo sprawami wewnętrznymi. Jako budżet federacji przyjęto obowiązkowe składki w wysokości 10% dochodów każdego emiratu. W 1985 roku nawiązano stosunki handlowe i dyplomatyczne z
Chinami i ZSRR, a dwa lata później wznowiono przerwane na kilka lat stosunki z
Egiptem. ZEA poparły interwencję w Iraku, a w 1994 roku podpisały układ obronny z
USAGeografia
ZEA to piaszczyste plaże i fascynujące pustynie, a jednocześnie malownicze góry. Owa różnorodność przyciąga tam turystów z całego globu. Powierzchnia kraju jest przeważnie nizinna – średnia wysokość waha się od 100 do 150 metrów. Jedyne pasmo górskie wznosi się na wschodzie kraju. Najwyższym szczytem niewielkiego masywu Al-Hadżar jest Dżabal Jibir, który wznosi się 1517 m n.p.m. Co ciekawe, miano najwyższego miejsca w kraju (1910 m n.p.m.) przypada innemu punktowi. Leży on na zboczu Dżabal al-Dżajs – góry, której szczyt należy już do terytorium Omanu.
Pustynia zajmuje aż 97% powierzchni kraju, czego efektem jest niezwykle uboga roślinność. W Zjednoczonych Emiratach Arabskich nie występują żadne rzeki stałe. Można natomiast spotkać nieliczne uedy oraz wody artezyjskie (w oazach Al-Burajmi oraz Al-Ajn). Największe spośród licznych solnisk to Sabchat Matti. O ile wybrzeże Zatoki Omańskiej jest górzyste, o tyle wybrzeże Zatoki Perskiej pozostaje niskie i częściowo zabagnione. Występują tam rafy koralowe oraz przybrzeżne wysepki.
Flora i fauna
Z uwagi na suchy klimat roślinność w Zjednoczonych Emiratach Arabskich jest bardzo skąpa. Przeważa flora kserofityczna i efemeryczna. Najczęściej występują suchorośla i suche, kolczaste krzewy. Tam, gdzie jest wilgotniej, rosną półpustynne trawy, a w oazach można spotkać daktylowe palmy. Przeważająca część kraju jest jednak zupełnie pozbawiona roślinności. Na południu przeważają łyse wydmy; większa różnorodność panuje w nadmorskich miastach. Oprócz palm można tam podziwiać pieczołowicie zaplanowane ogrody i skwery.
Również fauna ZEA nie należy do najbogatszych. Do najpowszechniejszych zwierząt należą gady, zwłaszcza żyjące na pustyni jaszczurki. Wśród ptaków warto wymienić sokoła – jest on symbolem kraju i zajmuje zaszczytne miejsce w państwowym godle. Ponadto wiosna i jesień to okresy migracji rozmaitych gatunków ptactwa, na przykład bocianów. W Zatoce Perskiej pływają tuńczyki, makrele i rekiny; czasem można także zobaczyć tam wieloryby.
Klimat
Zjednoczone Emiraty Arabskie leżą w strefie klimatu zwrotnikowego kontynentalnego suchego, przy czym im głębiej w ląd, tym skrajniej suchy jest ów klimat. W ZEA występują wysokie amplitudy termiczne. Lata są zwykle bardzo gorące. Średnie temperatury wynoszą wówczas 33-45 stopni, a w głębi lądu często przekraczają nawet 50 stopni. Od lipca do września wilgotność powietrza na wybrzeżu dochodzi do 95%. W południowej części kraju panuje typowo pustynny klimat. Z kolei zimy w ZEA są stosunkowo łagodne. Trwają od grudnia do lutego, a średnie temperatury wynoszą 18-20 stopni. Dni są wtedy dość ciepłe, natomiast nocą na pustyni zdarzają się przymrozki.
To właśnie zimą najczęściej pada deszcz – suma opadów sięga wówczas ok. 20 mm. W skali roku suma opadów jest wyjątkowo niska i w zasadzie nie przekracza 100 mm (z wyjątkiem gór – tam odnotowuje się nawet 140 mm rocznie). Charakterystycznym dla Emiratów zjawiskiem są tzw. szamal – stałe, chłodne wiatry północno-wschodnie oraz północne. Występują one zimą i wczesnym latem, niekiedy wywołując burze pyłowe i piaskowe. Biorąc pod uwagę warunki pogodowe, najlepiej wybrać się do Zjednoczonych Emiratów Arabskich w okresie od listopada do kwietnia.
Ludność
Tuż po utworzeniu Zjednoczonych Emiratów Arabskich (w 1971 roku) w państwie zamieszkiwało niewiele ponad 180 tys. osób, przy czym 1/3 pozostawała skupiona wokół Dubaju. Byli to wówczas niemalże wyłącznie Arabowie i Persowie. Dziś stanowią oni tylko 42% całej populacji (i 20% pełnoprawnych obywateli). 50% społeczeństwa to ludność pochodząca z subkontynentu indyjskiego, natomiast reszta to imigranci z południowo-wschodnich terenów Azji, zwłaszcza z Filipin. Nad lokalnymi Arabami dominują więc Hindusi i Pakistańczycy. Zdecydowana większość mieszkańców ZEA to ekspatriaci, którzy przyjechali do kraju z pobudek zawodowych. Ogółem ZEA zamieszkuje dziś ponad 9,5 miliona ludzi, przy czym ponad 5,5 przebywa w Abu Zabi i Dubaju. Ogromne miasta zachwycają nowoczesną architekturą i infrastrukturą. Z drugiej strony wciąż istnieją skupiska slumsów zajmowane przez Baluczi – mieszkańców bez ustalonej narodowości.
Oficjalnym językiem Zjednoczonych Emiratów Arabskich jest język arabski. Z uwagi na ogromną liczbę przyjezdnych w powszechnym użytku znajdują się także perski, hindi oraz urdu. Szacuje się, że ponad 20% ludności to analfabeci. Jednocześnie powszechnie znanym językiem jest angielski, w związku z czym turyści nie powinni mieć żadnego problemu z komunikacją.
Obyczaje
Zjednoczone Emiraty Arabskie to kraj muzułmański, w którym obowiązuje religijne prawo – szariat. Do surowo zabronionych używek należą narkotyki (ich posiadanie, stosowanie i handel) oraz alkohol (spożywanie w miejscach publicznych, bycie nietrzeźwym czy przewóz bez licencji alkoholowej). Za wykroczenia związane z alkoholem grozi grzywna bądź areszt, a za przestępstwa narkotykowe – wieloletnie więzienie bądź kara śmierci. Gdy przychodzi okres ramadanu, od wschodu do zachodu słońca nie wolno jeść ani pić w miejscach publicznych. Uczestnictwo w awanturach czy śmiecenie na ulicy także pociągają za sobą surowe konsekwencje. Nic dziwnego, że ZEA to kraj z jednym z najniższych wskaźników przestępczości, a oprócz wykroczeń drogowych bardzo rzadko łamie się tam prawo.
Jeśli chodzi o ubiór, warto uszanować lokalne tradycje i nie odsłaniać zbyt wiele. Wprawdzie w teorii turyści mogą zakładać na siebie to samo, co w Europie (o ile nie naginają ogólnie przyjętych norm kultury), jednak prawda jest taka, że głęboki dekolt czy krótkie spódniczki to niezwykle rzadki widok. Lepiej postawić na dłuższy rękaw i zakryte kolana; można także założyć tradycyjny strój arabski. Z drugiej strony – nie trzeba przesadzać w drugą stronę; dwuczęściowy strój kąpielowy na plaży jest w pełni akceptowalny.
Kobietom w ZEA przysługują specjalne prawa. W bankach i urzędach mają one wydzielone specjalne okienka, a w komunikacji miejskiej – miejsca siedzące. Organizowane są także „women days” - dni, podczas których wyłącznie kobiety mają wstęp do parku czy na lokalne imprezy. Co bardzo istotne, muzułmankom nie wolno robić zdjęć, dopóki one i towarzyszący im mężczyźni nie wyrażą na to zgody.
Religia
Szacuje się, że ponad 76% mieszkańców Zjednoczonych Emiratów Arabskich wyznaje islam. Chrześcijanie plasują się na drugim miejscu po muzułmanach. Są to głównie katolicy, ale też prawosławni i protestanci; łącznie jest ich około 9%. Do religii wymienianych w dalszej kolejności należą hinduizm oraz buddyzm. Blisko 5% populacji wyznaje inne religie, natomiast zaledwie 1% to bezwyznaniowcy.
Ponieważ większość mieszkańców ZEA wywodzi się z innych kultur, w kraju nie brakuje miejsc kultu rozmaitych wyznań, np. hinduistycznych świątyń czy chrześcijańskich kościołów. Tym samym w Emiratach panuje powszechna tolerancja wyznaniowa. Trzeba jednak pamiętać, że granice pozostają jasno ustalone – cudzoziemcom nie wolno wchodzić do meczetów (zwłaszcza podczas modlitwy), a wszyscy podlegają jednemu, surowemu prawu.